Eksperci Grup Roboczych Copa i Cogeca ds. Zbóż, Nasion Oleistych i Roślin wysokobiałkowych przewidują odpowiednio rok 2024 jako bardzo słaby dla zbóż w Unii, stabilny dla nasion oleistych. Roślin białkowe zapowiadają się dobrze, ale sytuacja może ulec zmianie.
Produkcja zbóż w Unii (UE-27) powinna osiągnąć 257,3 mln t odnotowując spadek o 4,7 proc. w porównaniu do 2023 r. W międzyczasie oczekuje się spadku produkcji nasion oleistych o 1 proc. przy 31,9 mln ton, a rośliny wysokobiałkowe odnotują wzrost o 13 proc. z 3,9 mln ton.
Obecnie oczekuje się, że plony zbóż w 2024 r. nieznacznie spadną (-1,2 proc.) biorąc pod uwagę zmniejszenie powierzchni zasiewów (-3,5 proc.). Wyniki żniw będą niższe niż przed rokiem. Ciekawostką jest dość duży spadek produkcji pszenicy (-6,3 proc.) i jęczmienia (-9 proc.), podczas gdy kukurydza pozostaje stabilna (-0,5%), a produkcja owsa nieznacznie wzrasta (+21,2 proc.).
Najwyższe spadki produkcji notują Belgia, Francja, Dania i Niemcy, w Polsce także są zauważalne (-3 mln ton dla Polski). Spadki te nie są rekompensowane poważnym wzrostem produkcji w Hiszpanii (+3 mln ton dla Hiszpanii).
Plasuje to rok 2024 poniżej roku poprzedniego, który i tak już był słaby w produkcji oraz znacznie poniżej średniej produkcji zbóż z ostatnich 5 lat (-8,4%). Ta niepokojąca prognoza może się jeszcze pogorszyć w nadchodzących tygodniach. Wpływ na to mają zjawiska pogodowe, których doświadczamy w różnych częściach Europy.
W przypadku nasion oleistych sytuacja jest dość stabilna, z niewielkim spadkiem powierzchni (-1,6 proc.) przy nieznacznej poprawie plonów (+0,7 proc.). Spowodowało to tylko niewielki spadek produkcji w porównaniu do roku 2023 (-1,0 proc.). Głównie ze względu na zmniejszenie zarówno powierzchni zasiewów, jak i plonów rzepaku. W porównaniu do średniej z 5 lat, bieżący rok pozostaje na plusie (+6,3 proc.).
Jeśli chodzi o sytuację w poszczególnych państwach członkowskich to rozkłada się to dość równomiernie, ale nie wszędzie. Jedynie w Hiszpanii notujemy istotny wzrost produkcji (+50 proc. r/r), który można wytłumaczyć wcześniejszym (2022 r.), wyjątkowo słabym rokiem. Natomiast w Polsce redukcja produkcji jest dość duża (-15% r/r) w porównaniu do innych krajów.
Dla roślin białkowych eksperci pozytywnie oceniają rok 2024. Wyjątkiem jest Francja, gdzie spodziewają się 16 proc. redukcji (r/r), głównie ze względu na niższe plony.
W przypadku zarówno zbóż, nasion oleistych, jak i roślin białkowych kluczowe dla wielkości produkcji będę nadchodzące tygodnie.