Cedrob Pasze, lider w produkcji wysokiej jakości pasz dla drobiu, podkreśla szczególne znaczenie wody w produkcji drobiarskiej. Udostępnianie ptakom dobrej jakości wody jest istotnym elementem żywienia oraz regulacji temperatury ich ciała. Dlatego Cedrob Pasze zachęca producentów drobiu do zwracania uwagi na aspekty związane z pojeniem ptaków, gdyż mają one ogromny wpływ na jakość i efektywność produkcji prowadzonej na fermach.
Niedobór wody ma negatywny wpływ na organizm ptaków powodując zaburzenia procesów rozrodczych, upadki odwodnionych ptaków, a także jest czynnikiem silnie stresogennym. Jakiekolwiek niedobory wody są niedopuszczalne w przypadku piskląt. Natomiast brak dostępu starszych ptaków do wody, trwający 24 godziny, może powodować nieodwracalne zmiany w organizmie polegające na uszkodzeniu pracy nerek, nagromadzeniu się kwasu moczowego we krwi i narządach wewnętrznych. Niedostatek wody pitnej powoduje również spowolnienie transportu treści pokarmowej z wola do dalszych odcinków przewodu pokarmowego, przez co ptaki pobierają mniej paszy, a w efekcie słabiej rosną. Ograniczenie pobierania wody o 20% i więcej znacznie pogarsza wykorzystanie paszy, w związku z czym następuje spadek tempa wzrostu ptaków.
Kurczęta rzeźne powinny być pojone wodą o temperaturze 10 -12oC, nie większej jednak niż 15oC. Z kolei zbyt niska temperatura wody będzie prowadzić do wyziębienia organizmu ptaków, co spowoduje zużycie energii pochodzącej z paszy na jego ogrzanie zamiast na wzrost.
W pierwszym tygodniu odchowu kurcząt spożycie wody jest dwa razy większe w stosunku do ilości pobranej paszy, a w późniejszym okresie wynosi od 1,6 do 1,8 razy więcej. Poza tym ilość pobranej wody przez ptaki będzie zależała od ich stanu fizjologicznego, temperatury otoczenia, wilgotności powietrza, składu i wartości pokarmowej paszy oraz innych czynników. Pamiętać należy, że w trakcie trwania upałów zużycie wody może znacznie wzrosnąć. Natomiast zbyt duża zawartość białka ogólnego, chlorku sodu, magnezu w mieszance paszowej zwiększa pobieranie i wydalanie przez ptaki wody, co oznacza pogorszenie jakości ściółki poprzez występowanie biegunek.
Jakość wody
Niedopuszczalne jest stosowanie w żywieniu drobiu wody zanieczyszczonej mikrobiologicznie oraz takiej, w której występuje nadmiar związków rozpuszczalnych w wodzie. Przekroczenie ilości związków mineralnych powyżej 3 g/l wody, może wywoływać biegunki, uszkodzenia wątroby, a nawet upadki kurcząt. Natomiast zawartość substancji organicznych nie może być większa niż 1 mg/l wody.
Nadmiar chlorków w wodzie może wskazywać na zanieczyszczenie wydalinami bądź ściekami domowymi. Przekroczenie 75 mg wapnia w 1 litrze wody wpływa negatywnie na przyswajanie składników pokarmowych i leków. Z kolei przekroczona zawartość magnezu (norma 30 mg/l wody dla Ross 308) może powodować niestrawność i biegunki. Niebezpieczny jest także nadmiar azotanów i azotynów, żelaza i siarki w wodzie pitnej. Woda, w której przekroczony został dopuszczalny poziom makro i mikroelemetów oraz ich związków może uszkodzić także sam system pojenia (Mazanowski A., 2011).
W zanieczyszczonej wodzie i w podwyższonej temperaturze namnażają się patogenne drobnoustroje (E.coli, Pseudomonas, Proteus i in.), które mogą przyczyniać się do wywoływania chorób kurcząt rzeźnych. Jakość wody można poprawić m.in. poprzez jej filtrowanie oraz zakwaszanie preparatami zawierającymi kwasy organiczne. Zachowanie higieny pojenia zależy również od zastosowanego systemu pojenia. Podawanie wody brojlerom za pomocą poidełek kropelkowych znacznie zwiększa higienę pojenia oraz pomaga zachować dobrą jakość ściółki, gdyż ptaki pijąc wodę z tego typu poidełek nie rozchlapują jej na ściółkę.
Przed rozpoczęciem kolejnego wstawienia ptaków, cały system pojenia musi zostać dokładnie oczyszczony, zdezynfekowany i przepłukany. Jeśli w trakcie odchowu ptaków zostanie zauważona zmiana smaku i zapachu wody, zmniejszone łaknienie i pragnienie kurcząt, obniżenie przyrostów masy ciała, usterki urządzeń służących do pojenia, tworzenie się biofilmu, należy niezwłocznie reagować przywracając sprawność i higienę systemu pojenia ptaków.
Kontrola
Poprzez stałą i dokładną kontrolę ilości spożywanej wody przez ptaki (wodomierze), otrzymujemy informacje o sprawności działania systemu pojenia, stanie fizjologicznym ptaków oraz jakości wody. Znaczący wzrost lub obniżenie ilości wypijanej wody przez kurczęta powinny być analizowane, gdyż mogą być sygnałem świadczącym o wystąpieniu czynników, które negatywnie wpłynęły na stado. Ponieważ przyczyn może być wiele, nie zawsze łatwych do ustalenia, warto tego typu sytuacje przeanalizować z lekarzem weterynarii sprawującym opiekę nad naszą fermą. Poza tym jakość wody można okresowo kontrolować poprzez przekazanie jej do badań odpowiednim placówkom. Tego typu badania, choć kosztowne, dają pewną informację na temat jakości wody, którą podajemy ptakom.
Zalecenia dotyczące jakości wody, którą powinno stosować się w pojeniu ptaków są dzisiaj powszechnie dostępne, jednak powszechna musi być też świadomość, jak znaczący jest to element, ściśle związany z produkcją drobiarską, a dokładnie z żywieniem ptaków. Nawet najlepsza mieszanka paszowa przy słabej jakości wody nie przyniesie w pełni oczekiwanych efektów i wyników produkcyjnych, a przez to obniży wynik finansowy fermy.
Źródło: Cedrob Pasze
