fbpx

Znaczenie makro- i mikroskładników w nawożeniu rzepaku

Rzepak charakteryzuje się dużymi potrzebami pokarmowymi i nawozowymi, pobierając dwukrotnie więcej azotu, fosforu i potasu i aż pięciokrotnie więcej wapnia w porównaniu z pszenicą ozimą. Należy do roślin o bardzo dużym zapotrzebowaniu na siarkę. Z mikroelementów rzepak potrzebuje najwięcej manganu, dość dużo cynku i boru, znacznie mniej miedzi, a najmniej molibdenu.

Najbardziej plonotwórczym składnikiem pokarmowym jest azot, stanowiący podstawowy element białek zarówno budulcowych, jak i zapasowych. Jesienne niedobory azotu skutkują słabym rozwojem rzepaku oraz znacznym obniżeniem jego mrozoodporności, z kolei przy jego nadmiarze dochodzi do nadmiernego rozwoju roślin i znacznego osłabienia zimotrwałości. Azot zastosowany w okresie wiosennym oddziałuje na przyspieszenie odtwarzania rozet, rozgałęzienia łodyg głównych, jak również zwiększanie konkurencyjności rzepaku wobec chwastów. Racjonalne nawożenie rzepaku azotem wpływa na prawidłowe wiązanie łuszczyn oraz decyduje o liczbie nasion w łuszczynie i masie tysiąca nasion.

Fosfor jest składnikiem kwasów nukleinowych, występuje w lipidach obecnych we wszystkich błonach komórkowych, uczestniczy w biosyntezie białka oraz syntezie tłuszczu. W porównaniu do azotu fosfor wykazuje mniejszą wartość plonotwórczą, ale jego odpowiednia aplikacja zwiększa liczbę zawiązywanych nasion. Przy niedoborze tego składnika dochodzi do obniżenia plonu nasion i do pogorszenia wykorzystania pozostałych składników pokarmowych przez roślinę.

Potas wpływa na gospodarkę wodną roślin oraz uczestniczy w przemianie asymilatów i ich transporcie. Warunkuje jedną z najważniejszych cech jakościowych rzepaku, a mianowicie zawartość tłuszczu. Zwiększa zimotrwałość rzepaku ozimego oraz przeciwdziała jego wyleganiu, a także polepsza nektarowanie kwiatów.

Magnez sprzyja pobieraniu fosforu przez rośliny oraz jego włączaniu w związki wysokoenergetyczne, fosfolipidy, kwasy nukleinowe i nukleoproteidy. Zwiększa odporność roślin na patogeny, utrudniając ich przenikanie przez ściany komórkowe, poprawia tolerancję roślin na działanie niskich temperatur oraz kształtuje zawartość tłuszczu w nasionach rzepaku.

Siarka jest kontrolerem metabolizmu azotowego, zwiększając szybkość przemian azotu w białko. Sprzyja lepszemu wykorzystaniu fosforu z nawozów mineralnych oraz optymalizuje zawartość potasu w roślinach. Aplikacja siarki, zwłaszcza przy odpowiednim nawożeniu azotowym, wpływa na zwiększenie zawartości tłuszczu w nasionach rzepaku oraz poprzez zwiększenie plonu nasion oddziałuje na wzrost całkowitej wydajności tłuszczu. Poprawia wartość odżywczą oleju w efekcie wzrostu udziału nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zwiększa odporność rzepaku na patogeny, między innymi ograniczając wystąpienie cylindrosporiozy roślin kapustowatych (krzyżowych) czy zgnilizny twardzikowej rzepaku ozimego.

Mikroelementy, będąc aktywatorami wielu enzymów, biorą udział w przebiegu szeregu reakcji biochemicznych zachodzących w roślinie oraz zwiększają efektywność wykorzystania makroskładników z nawozów mineralnych. Mangan odpowiada za włączanie azotu w białka oraz pośrednio stymuluje rozwój systemu korzeniowego. Uczestniczy również w syntezie cukrów, przez co zwiększa odporność rzepaku na przemarzanie. W okresie jesiennym wpływa na obniżenie zawartości auksyn ograniczając wzrost roślin i ich lepsze przygotowanie do spoczynku zimowego. Niedobór manganu prowadzi do spadku ogólnej kondycji roślin oraz przyczynia się do zmniejszenia ilości łuszczyn i zawartości tłuszczu w nasionach rzepaku.

Cynk wpływa na prawidłowe zawiązywanie kwiatów i łuszczyn przez rzepak. Z kolei bor oddziałuje na wykształcenie i rozwój systemu korzeniowego rzepaku, przeciwdziała powstaniu zgorzeli rdzenia korzeniowego i stożka wzrostu, a także przygotowuje roślinę do okresu zimowego. Zwiększa odporność mechaniczną ścian komórkowych oraz odporność rzepaku na choroby. Wpływa na regulację procesów kwitnienia, zawiązywania i wykształcania nasion oraz zwiększa efektywność nawożenia rzepaku azotem, fosforem, potasem i magnezem, a także reguluje gospodarkę wapniem. Z kolei miedź wpływa na wzrost plonowania oraz zwiększenie zawartości tłuszczu w nasionach. Molibden, podobnie jak mangan, oddziałuje korzystnie na gospodarkę azotem oraz zwiększa odporność rzepaku na suszę i niskie temperatury. Bierze również udział w zmniejszeniu zawartości azotanów w rzepaku.

McHale - baner - kwiecień 2024
Axial Syngenta baner
Baner webinarium konopie
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.