Do konsultacji społecznych trafił opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi projekt ustawy o zmianie ustawy o paszach. Przesuwa on na dzień 1 stycznia 2021 roku zakaz wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku.
W Polsce, podobnie jak w większości krajów strefy umiarkowanej, występuje niedobór białka paszowego, a podaż z produkcji krajowej materiałów paszowych od lat nie pokrywa krajowego zapotrzebowania na białko paszowe.
Czynnikiem pogarszającym bilans białka paszowego w Unii Europejskiej i w Polsce, był wprowadzony w 2004 r. zakaz skarmiania mączek mięsno-kostnych. Wykluczenie mączek zwierzęcych z krajowego przemysłu paszowego, spowodowało powstanie znaczących niedoborów białka, które musiały być zastąpione surowcami wysokobiałkowymi pochodzenia roślinnego. Główną rolę w uzupełnieniu powstałych niedoborów białka odegrały i odgrywają importowane śruty oleistych (GMO).
Bezpieczeństwo żywnościowe w zakresie białka paszowego jest celem nadrzędnym polityki gospodarczej każdego kraju, stąd wymaga zapewnienia zróżnicowanych i pewnych źródeł jego pozyskiwania.
W ocenie resortu rolnictwa zakaz wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku , który ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. przyczyniłby się do pogorszenia konkurencyjności produkcji zwierzęcej i wzrostu cen żywności, zwłaszcza mięsa drobiowego, wieprzowego oraz jaj. Polska jest bardzo konkurencyjnym producentem kurcząt rzeźnych w Unii Europejskiej, ale szacowany wzrost kosztów produkcji z tytułu zakazu stosowania pasz GMO znacznie zmniejszy naszą konkurencyjność cenowo – kosztową. Następstwem może być nie tylko zahamowanie dynamicznego rozwoju drobiarstwa, ale nawet jego znaczący spadek produkcji.
Dlatego na posiedzeniu Kierownictwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 7 marca 2016 r. została podjęta decyzja o zmianie art. 65 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach w zakresie dotyczącym art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy, polegającej na przesunięciu terminu wejścia w życie o 4 lata przedmiotowego zakazu tj. na dzień 1 stycznia 2021 r.
Zdaniem MR i RW przesunięcie terminu wejścia w życie tego zakazu umożliwi:
1. szczegółową analizę wyników ekspertyzy nt:
- Analizy możliwości stosowania alternatywnego żywienia zwierząt wysokobiałkowymi materiałami paszowymi innymi niż genetycznie modyfikowana śruta sojowa w aspekcie skutków ekonomicznych, organizacyjnych i produkcyjnych w Polsce, w świetle możliwości wprowadzenia zakazu GMO, oraz
- Oceny potencjalnych skutków ekonomicznych dla rolnictwa polskiego, w kontekście zmian klimatu, wpływających na konieczność redukcji emisji amoniaku w rolnictwie i jednocześnie konieczności uwzględnienia stosowanego podejścia do wprowadzenia zmian zapotrzebowania na białko paszowe, rozwój produkcji zwierzęcej oraz wynikających z tego podejścia kosztów,
2. stosowanie krzyżowego skarmiania mączek zwierzęcych, pod warunkiem zmian w prawie Unii Europejskiej,
3. wykorzystanie śruty rzepakowej, która obecnie nie jest w pełni wykorzystywana przez krajowych przetwórców,
4. kontynuację realizacji programu wieloletniego na lata 2016-2020 „Zwiększenie wykorzystania krajowego białka paszowego dla produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju”.Hodowla roślin strączkowych,
5. analizę wyników programu hodowlanego dotyczącego roślin strączkowych i soi niezmodyfikowanej genetycznie,
6. kontynuację wsparcia finansowego dla rolników ze środków przeznaczonych na realizację Wspólnej Polityki Rolnej w formie płatności do roślin białkowych,
7. zastosowanie w żywieniu zwierząt białka z owadów, na tym etapie wiedzy stwierdzono, że owady mogą stanowić alternatywną paszę dla zwierząt zastępującą kosztowne pasze białkowe, takie jak mączka rybna czy śruta sojowa,
8. uzyskanie niezbędnych ilości krajowego białka paszowego, które mogłyby wzbudzić zainteresowanie dużego przemysłu paszowego (jednorodne partie wielkości minimum 100 ton, zaś przeciętna wytwórnia pasz produkuje miesięcznie od 5 do 10 tys. ton),
9. zastąpienie 0,5 mln ton importowanej soi paszami produkcji krajowej, która wymaga rezygnacji z eksportu śruty rzepakowej oraz zwiększenia krajowej produkcji roślin strączkowych do 800 -1000 tys. ton. Wymaga to zwiększenia powierzchni uprawy strączkowych (przynajmniej 500 tys. ha) i przekonania przemysłu paszowego oraz hodowców do pasz z udziałem roślin strączkowych. Byłoby to korzystne dla polskiego rolnictwa, ze względu na rolę roślin strączkowych w płodozmianie i ich następcze działanie plonotwórcze. Wymaga to jednak działań w dłuższym okresie czasu oraz wspierania nie tylko rolników, ale również zaangażowania nauki w przyspieszenie postępu genetycznego, rozwój technologii uprawy i analiz ekonomicznych dla poprawy opłacalności ich uprawy,
10. kontynuację realizacji programu wieloletniego na lata 2016-2020 „Zwiększenie wykorzystania krajowego białka paszowego dla produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju”.Hodowla roślin strączkowych,
11. wprowadzona zmiana w art. 65 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach w zakresie dotyczącym art. 15 ust. 1 pk 4 ustawy, polegająca na przesunięciu terminu wejścia w życie o 4 lata przedmiotowego zakazu nie pociągnie za sobą skutków finansowych dla budżetu państwa.
