Ziemniaczane nowości

W bieżącym roku Krajowy Rejestr (KR) wzbogacił się o osiem kreacji ziemniaka, wśród których jedna jest zagraniczna. W wyniku tych zmian, krajowy rejestr liczy obecnie aż 138 oryginalnych odmian ziemniaka, w tym 110 jadalnych (stołowych) oraz 28 skrobiowych. Nowości to odmiany jadalne (stołowe), wśród których jedna wykazuje przydatność do produkcji frytek oraz jedna może być wykorzystywana do produkcji chipsów.

Poniżej zamieszczone są charakterystyki ziemniaczanych nowości opracowane na podstanie dwuletnich doświadczeń COBORU, przeprowadzonych w zróżnicowanych warunkach przyrodniczo-rolniczych całego kraju.

VIVIANA – bardzo wczesna odmiana jadalna, w typie konsumpcyjnym sałatkowym, o dobrym smaku. Cechuje się dużymi, bardzo kształtnymi, okrągłoowalnymi bulwami o bardzo płytkich oczkach. Skórka oraz miąższ są żółte. Ciemnienie miąższu surowego jest bardzo małe, po ugotowaniu praktycznie nie ciemnieje, nawet po 24 godzinach. Wykazuje szybkie tempo gromadzenia plonu a po zakończeniu wegetacji daje duży plon. Odporna na mątwika ziemniaczanego. Średnio odporna na wirus Y oraz liściozwoju. Bardzo podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Odmiana niemiecka pochodząca z Europlantu.

MICHALINA – wczesna, kreacja jadalna, w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym, o dobrym smaku. Charakteryzuje się bardzo dużymi, okrągłoowalnymi bulwami o regularnym kształcie i płytkich oczkach. Skórka żółta natomiast miąższ koloru jasnożółtego. Miąższ surowy i po ugotowaniu nie ciemnieje. Odmiana plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Jest odporna na mątwika ziemniaczanego oraz na wirus Y, podatna na liściozwój i porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Pochodzi z Hodowli Ziemniaka w Zamartem.

BURSZTYN – odmiana średniowczesna. w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym lekko mączystym do mączystego, o przeciętnym smaku. Bulwy ma duże do bardzo dużych, o regularnym kształcie, bardzo płytkich oczkach i jasnobeżowej skórce. Jest pierwszą odmianą w tej grupie wczesności o białym miąższu. Charakteryzuje się białym miąższem. Odmiana plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odporna na mątwika ziemniaczanego. Cechuje się wysoką odpornością na wirus Y, ale jest podatna na wirus liściozwoju. Średnio odporna na porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Kreacja pochodzi z PMHZ w Strzekęcinie.

GAWIN – jest to odmiana średniowczesna w typie kulinarnym ogólnoużytkowym do lekko mączystego, o przeciętnym smaku. Ma duże bulwy, o dość regularnym kształcie, dość płytkich oczkach, żółtej skórce i jasnożółtej barwie miąższu. Wykazuje przydatność do produkcji frytek. Dość plenna o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odporna na mątwika ziemniaczanego. Wykazuje również odporność na wirus Y oraz liściozwoju, podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Odmiana rodzima, wyhodowana w Hodowli Roślin w Szyldaku.

LEGENDA – odmiana średniowczesna w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym lekko mączystym do mączystego, o dość dobrym smaku. Bulwy duże do bardzo dużych, o regularnym kształcie i bardzo płytkich oczkach. Cechuje się jasnobeżową skórką i jasnożółtym miąższem. Kreacja może być wykorzystywana do produkcji chipsów. Plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odporna na mątwika ziemniaczanego. Cechuje się wysoką odpornością na wirus Y. Średnio odporna na wirus liściozwoju i porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Pochodzi z Pomorsko-Mazowieckiej Hodowli Ziemniaka w Strzekęcinie.

STASIA – odmiana średniowczesna, w typie kulinarnym ogólnoużytkowym o dobrym smaku. Cechuje się bardzo dużymi bulwami, o regularnym kształcie, płytkich oczkach, żółtej skórce i żółtym miąższu. Bardzo plenna, najplenniejsza wśród nowo zarejestrowanych, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego, cechuje się wysoką odpornością na wirus Y. Jest odporna na wirus liściozwoju oraz dość podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Kreacja rodzima wyhodowana w Hodowli Ziemniaka w Zamartem.

GUSTAW – odmiana średniopóźna, której okres wegetacji wynosi około 140 dni. Jest w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym lekko mączystym o przeciętnym smaku. Ma okrągłoowalne o regularnym kształcie bardzo duże bulwy o dość płytkich oczkach. Kreacja o żółtej skórce i kremowym miąższu. Plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego. Cechuje się wysoką odpornością na wirus Y oraz jest odporna na wirus liściozwoju. Średnio odporna na porażenie zarazą ziemniaka. Jest przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Została wyhodowana w Hodowli Roślin w Szyldaku.

ZENIA – odmiana średniopóźna, której okres wegetacji wynosi około 142 dni.. Kreacja w typie kulinarnym sałatkowym do ogólnoużytkowego. Bulwy ma duże do bardzo dużych, które są okrągłoowalne o regularnym kształcie i bardzo płytkich oczkach. Skórka oraz miąższ żółty. Jest plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego. Wysoko odporna na wirus Y, natomiast podatna na wirus liściozwoju. Dość podatna na porażenie zarazą ziemniaka. Przydatna do uprawy na terenie całego kraju. Kreacja wyhodowana przez HZ Zamarte.

W 2009 oraz na początku 2010 z krajowego rejestru skreślono łącznie 10 kreacji: odmianę Drop pochodzącą z HZ Zamarte, odmianę Tara z HR w Szyldaku, odmianę Clarissa z Europlantu oraz aż siedem z PMHZ w Strzekęcinie: Arkadia, Cykada, Czapla, Fregata Pomorska, Perkoz, Salto, Wist.

Tabela 1. Plon bulw, zawartość skrobi i plon skrobi (doświadczenia rejestrowe COBORU, 2008-2009).

Tabela 2. Ocena cech morfologicznych, konsumpcyjnych i odpornościowych (doświadczenia COBORU, 2008-2009).

Objaśnienia:
barwa: b – biała, kr – kremowa, jż – jasnożółta, ż – żółta, jbż – jasnobeżowa;
kształt: ow – owalny, oow – okrągłoowalny
skala 9o: 9o – stan najlepszy, 1o – stan najgorszy

Tabela 3. Ziemniak. Udział poszczególnych grup odmian w Krajowym Rejestrze Odmian (stan na 22.02.2010).