Zaległości w podatku rolnym zgodnie z przepisem art. 67 a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa mogą być odroczone, rozłożone na raty, bądź umorzone.
Aby wszcząć postępowanie w tym zakresie rolnik winien złożyć stosowny wniosek
w którym wykaże, że istnieje przypadek uzasadniony jego ważnym interesem lub interesem publicznym. Treść wniosku o odroczenie lub rozłożenie na raty może zawierać żądanie alternatywne. Można więc ubiegać się o zastosowanie każdej z ww. instytucji ulgi w spłacie podatku.
Zasadniczą kwestią jest spełnienie przez podatnika kryterium ważnego interesu,
o istnieniu którego decydują zobiektywizowane kryteria, na podstawie których organ podatkowy rozstrzyga o zastosowaniu ulgi w zaległości podatkowej.
Interes rolnika lub publiczny nie został zdefiniowany ustawowo dlatego należy w tym względzie posiłkować się ukształtowanym orzecznictwem sądowym. I tak dla przykładu należy przywołać orzeczenia: Naczelnego Sądu Administracyjnego gdzie czytamy
„w sprawach stosowania ulg podatkowych przedmiotem oceny organów podatkowych musi być stan faktyczny, w tym głównie sytuacja finansowa, rodzinna i życiowa podatnika istniejąca w dacie rozstrzygnięcia sprawy” – Wyrok NSA w Katowicach z 27.06.2000 r., I SA/Ka 1821/98., „Przesłanka „ważnego interesu podatnika” wymaga ustalenia sytuacji majątkowej podatnika, skutków ekonomicznych, jakie wystąpią w wyniku realizacji zobowiązania dla niego i jego rodziny. Jednak organ podatkowy musi mieć na uwadze i to, że między innymi względy społeczne wymagają również, żeby zobowiązanie podatkowe było realizowane, a podatnik pochopnie nie był z nich zwalniany” – Wyrok NSA w Katowicach z 21.03.2001 r., I SA/Ka 577/00.
Natomiast w przypadku rozumienia pojęcia interesu publicznego orzecznictwo sądowe wskazuje na to, że „Interes publiczny to dyrektywa postępowania nakazująca mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa lub danej społeczności lokalnej (jednostka samorządu terytorialnego), takich jak: sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy publicznej, sprawność działania aparatu państwowego itp. – Wyrok WSA w Białymstoku z 6.07.2010 r., I SA/Bk 156/10.
Należy przy tym pamiętać, że to rolnik ma obowiązek wykazania wszelkich przesłanek przemawiających za ważnym jego interesem lub interesem publicznym i nie może go utożsamiać z subiektywnym przekonaniem o potrzebie umorzenia zaległości podatkowej. Koniecznie musi wykazać, że uiszczenie podatku mogłoby zachwiać podstawami jego egzystencji i że umorzenie zaległości podatkowych uzasadnia jego sytuacja spowodowana działaniem czynników, na które nie miał wpływu i które są niezależne od sposobu jego postępowania. Dopiero wówczas organ podatkowy rozważa, czy zastosować ulgę.
