fbpx

Wysłodki buraczane – cenna pasza nie tylko dla krów

Wysłodki buraczane są pozostałością w procesie powstawania cukru. Stanowią je rozdrobnione buraki cukrowe, z których wcześniej wyługowano wodą cukier i składniki rozpuszczalne w wodzie. Takie wysłodki zawierają około 90% wody.

Dla celów żywienia zwierząt mogą być poddawane procesowi prasowania, suszenia lub melasowania.
Wysłodki z racji skali produkcji cukru w naszym kraju z buraków cukrowych stanowią istotny pod względem objętości, produkt odpadowy. Plantator za tonę dostarczonych buraków otrzymuje 450-500 kg wysłodków mokrych. Z racji swojego składu (Tab.) mogą być cenną paszą dla przeżuwaczy i koni, w mniejszym stopniu dla trzody chlewnej. Z danych wynika, że sucha masa wysłodków składa się głównie z węglowodanów, które stanowią 80% jej ilości. Tłuszcz występuje w ilościach śladowych, zaś związki azotowe składają się głównie z białka właściwego, inne bowiem frakcje zostały wymyte w procesie dyfuzji cukru. Węglowodany strukturalne – włókno surowe, składa się głównie z pektyn, celulozy i hemicelulozy, które mogą stanowić od 10 do 30% suchej masy. Wymienione węglowodany są trawione przez florę żwacza (przeżuwacze) lub jelita ślepego i grubego (konie, trzoda chlewna).

Baner Syngenta

Tab. Zawartość składników i wartość pokarmowa wysłodków buraczanych.

Wyszczególnienie

Postać wysłodków

Mokre

Prasowane

Suszone

Melasowane

Składniki odżywcze:

Sucha masa (g/kg)

Białko ogólne (g/kg s.m.)

Tłuszcz ogólny (g/kg s.m.)

Włókno surowe (g/kg s.m.)

Popiół ogólny (g/kg s.m.)

Ca (g/kg s.m.)

P (g/kg s.m.)

K (g/kg s.m.)

Na (g/kg s.m.)

Mg (g/kg s.m.)

Wartość pokarmowa:

EM (MJ/kg s.m.)

JPM ( w 1 kg s.m.)

JPŻ ( w 1 kg s.m.)

BTJN (g/kg s.m.)

BTJE (g/kg s.m.)

90-120

80-95

9-12

220-240

35-45

9-10

0,8-1,2

3,3-3,7

1,6-2,0

2,8-3,3

0,7

0,7

48

32

200-240

140-160

9-12

190-220

35-45

8-10

1,0-1,5

6-7

0,3-0,4

2-3

1,3

1,2

60

90

890-930

95-115

8-12

195-225

40-60

9-12

1-2

5-6

0,5-1,5

1,5-2,5

8,6

1,01

0,99

63

106

890-910

110-130

10-12

160-175

80-90

7-9

1-2

2-3

Wykorzystanie wysłodków mokrych do skarmiania zwierzętami jest możliwe tylko podczas kampanii cukrowniczej. Pamiętać jednak trzeba, że wysłodki mokre charakteryzują się małą wartością energetyczną, zaś transport tego surowca wiąże się z dużym wyciekiem wody, zaś jego przechowywanie przysparza znaczne trudności. Z tych powodów wysłodki buraczane mokre są coraz rzadziej stosowane w żywieniu zwierząt. Oprócz bieżącego skarmiania, głównie bydłem, znaczne ilości przeznacza się do produkcji kiszonek. Optymalnymi dawkami dobowymi tego rodzaju wysłodków jest 40-50 kg dla bydła opasowego, oraz 20-25 kg dla krów mlecznych. Nie należy stosować tego rodzaju paszy do żywienia jałówek i krów wysoko cielnych. Również krowy w okresie poporodowym nie powinny otrzymywać zbyt dużych ilości wysłodków mokrych. W okresie tym, zdecydowanie lepsze są wysłodki prasowane, o wyższej zawartości suchej masy. Dla koni roboczych zaleca się stosowanie wysłodków mokrych po wymieszaniu z sieczką w ilości do 5 kg. Trzodzie chlewnej z kolei, wyjątkowo można podawać tego rodzaju wysłodki w ilości do 2 kg dziennie, po wcześniejszym uparowaniu. Dawki pokarmowe w skład których wchodzą wysłodki mokre należy uzupełniać mieszankami mineralnymi.

Wysłodki buraczane mokre można również zakiszać. Z racji wysokiej zawartości wody oraz niskiego poziomu cukru, proces ten jednak przebiega trudno. Należy wcześniej zaszczepiać je bakteriami kwasu mlekowego oraz dodawać melasę w ilości 1-2%. Przy zakiszaniu wysłodków mokrych można też dodawać pasze objętościowe suche (plewy, słoma pocięta na sieczkę) w ilości nie przekraczającej 10% (w stosunku wagowym). Zasada zakiszania wysłodków buraczanych jest taka sama, jak w przypadku zielone. Należy zwrócić uwagę na dokładne ugniatanie i przykrycie.

O wiele wygodniejszą formą (postacią) do stosowania dla celów paszowych są wysłodki prasowane. Poddane temu procesowi tracą część wody. Ich sucha masa po takim zabiegu waha się od 20 do 24%, zaś plantator za dostarczoną tonę buraków cukrowych dostaje 227 kg takich wysłodków. Wysłodki prasowane cechują się puszystą strukturą, biało-żółtym zabarwieniem, przyjemnym (chlebowym) zapachem, zaś podczas transportu nie wycieka z nich woda (niższe koszty transportu). Cechują się wyższą wartością energetyczną (patrz tab.), dużą ilością pektyn oraz umiarkowanym rozkładem białka w żwaczu. Powinny być skarmione w okresie jednego tygodnia. Dłuższe przechowywanie wymaga uprzedniej ich konserwacji.

Wysłodki prasowane są obecnie najtańszą pasza objętościową w naszym kraju. Są bardzo dobrym komponentem dawek pokarmowych, szczególnie dla krów mlecznych oraz bydła opasowego. Te pierwsze, w okresie żywienia zimowego może otrzymywać dziennie 25-35 kg wysłodków prasowanych, zaś w okresie żywienia letniego 5-15 kg. Bydło opasowe, odpowiednio 15-25 kg oraz 5-10 kg wysłodków prasowanych dziennie. Mogą być też stosowane w żywieniu loch luźnych i nisko prośnych oraz tuczników. W tym przypadku, odpowiednio zaleca się stosowanie następujących dawek dobowych: 5-7,5 kg oraz 2,5-3 kg.
Ze względu na dużą zawartość pektyn i hemicelulozy wysłodki prasowane mogą stanowić dobre uzupełnienie dla kiszonek z traw lub roślin motylkowych, charakteryzujących się nadmierną podatnością białka na rozkład w żwaczu. Taki zestaw pasz może zapewnić prawidłową syntezę białka mikroflory w żwaczu. Ponadto, dawka pokarmowa z udziałem wysłodków prasowanych wpływa korzystnie na obniżenie poziomu mocznika w mleku. Ze względu na dużą zawartość wapnia w stosunku do fosforu, wysłodki prasowane nie należy stosować w żywieniu krów zasuszonych.

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.