W drugim kwartale tego roku liczba stad zmniejszyła się o kolejne 7 proc. w stosunku do marca 2022 r. Już blisko 90 proc. świń hodowanych jest w 20 proc. największych stad. Średnia wielkość stada wzrosła do 158 świń.
Liczba zarejestrowanych stad trzody chlewnej w Polsce wynosi 61,5 tys. – wynika z danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) z 5 lipca 2022 r. Oznacza to aż 4,6 tys. (-7 proc.) mniej stad niż 3 miesiące temu. W drugim kwartale dziennie ubywało 51 stad, podobnie jak między styczniem a marcem.
Liczba gospodarstw hodujących świnie nieprzerwanie spada od kilku lat. Jednak proces gwałtownie przyspieszył w ostatnich 3 latach. Powody są ciągle te same – brak opłacalności produkcji i zagrożenia związane z rozprzestrzenianiem się Afrykańskiego Pomoru Świń (ASF). W czerwcu Główny Inspektorat Weterynarii potwierdził pierwsze w tym roku ogniska ASF. Do 17 lipca było ich siedem: (wielkopolskie – 3 ogniska, dolnośląskie – 2, lubuskie – 1, warmińsko-mazurskie – 1).
Wyhamowuje dynamika spadków pogłowia
Według danych ARiMR, pogłowie trzody chlewnej w Polsce wyniosło na początku lipca br. 9,72 mln sztuk, w porównaniu do 10,14 mln z początku roku. O ile w pierwszym kwartale liczba świń zmniejszyła się o 3,5 proc., to drugi kwartał przyniósł znaczne wyhamowanie tej dynamiki: do 0,6 proc. W ostatnim kwartale ubyło w Polsce 61 271 świń.
Spadki w liczbie pogłowia w ostatnich 3 miesiącach odnotowało 10 z 16 województw. Największe redukcje dotyczą małopolskiego (-8,93proc.), podkarpackiego (-7,14 proc.), lubuskiego (-5,40 proc.) i świętokrzyskiego (-4,43 proc.). Znaczny przyrost pogłowia odnotowały z kolei województwa dolnośląskie (+16,05 proc.) oraz mazowieckie (+5,31 proc.).
| Pogłowie trzody chlewnej w Polsce | |||||
| (Dane: 05.07.2022, źródło: ARiMR, obliczenia własne Gobarto) | |||||
| w sztukach | w sztukach | w proc. | |||
| 31.03.2022 | 05.07.2022 | zmiana od 31.03.2021 do 05.07.2022 | Udział procentowy województwa | ||
| dolnośląskie | 140 939 | 163 559 | 22620 | 16,05% | 2% |
| kujawsko-pomorskie | 1 083 329 | 1 042 994 | -40335 | -3,72% | 11% |
| lubelskie | 423 655 | 411 702 | -11953 | -2,82% | 4% |
| lubuskie | 175 107 | 165 649 | -9458 | -5,40% | 2% |
| łódzkie | 1 005 311 | 1 013 505 | 8194 | 0,82% | 10% |
| małopolskie | 135 425 | 123 334 | -12091 | -8,93% | 1% |
| mazowieckie | 1 311 474 | 1 381 089 | 69615 | 5,31% | 14% |
| opolskie | 421 464 | 406 483 | -14981 | -3,55% | 4% |
| podkarpackie | 121 352 | 112 687 | -8665 | -7,14% | 1% |
| podlaskie | 360 103 | 356 871 | -3232 | -0,90% | 4% |
| pomorskie | 646 647 | 653 701 | 7054 | 1,09% | 7% |
| śląskie | 238 447 | 229 540 | -8907 | -3,74% | 2% |
| świętokrzyskie | 215 550 | 205 996 | -9554 | -4,43% | 2% |
| warmińsko-mazurskie | 572 867 | 603 796 | 30929 | 5,40% | 6% |
| wielkopolskie | 2 506 698 | 2 420 676 | -86022 | -3,43% | 25% |
| zachodniopomorskie* | 428 370 | 433 885 | 5515 | 1,29% | 4% |
| OGÓŁEM | 9 786 738 | 9 725 467 | -61 271 | -0,63% | 100% |
Blisko 90 proc. trzody w 20 proc. największych stad
Od lat obserwujemy w Polsce wzrost pogłowia świń w coraz większych stadach. W 2016 r. polskie stado świń miało średnio 48 sztuk. Dziś jest to 158 szt. (wzrost o 329 proc.). Dane za kolejny kwartał podtrzymują trend wzrostowy w zakresie zarówno liczby stad powyżej 1000 sztuk, jaki i znajdującego się w nich pogłowia. Zwraca uwagę zauważalny wzrost liczby stad najmniejszych, do 5 szt., które można uznać za hodowlę na potrzeby własne. Jednak trzeba pamiętać, że tak niewielka produkcja obejmuje zaledwie 0,37 proc. pogłowia świń w Polsce (ok. 36 tys. szt.). Analizując pod kątem walki z ASF to dane niepokojące – najmniejsze stada są bardzo słabo lub w ogóle niezabezpieczone przed wirusem. O 2,5 proc. wzrosła liczba stad liczących ponad 1000 szt. Znajduje się w nich
ok. 55 proc. krajowego pogłowia, tj. ok. 5,5 mln. szt.
Odnotowano znaczny wzrost wielkości przeciętnego stada. W przeciągu kwartału statystyczne stado powiększyło się o 10 świń (13 od początku roku) i obecnie liczy 158 sztuk. Od 2020 roku wielkość stada w Polsce wzrosła o 45 proc.
– Problemy polskich producentów trzody chlewnej, których konsekwencją jest rezygnacja z produkcji świń, wynikają przede wszystkim z braku opłacalności, bardzo wysokich i stale rosnących kosztów produkcji oraz zagrożenia ASF. Pojawia się obawa przed niską ceną w strefie czerwonej lub/i decyzjami administracyjnymi inspekcji weterynaryjnej. Powodem w wielu przypadkach jest także brak możliwości spełnienia podstawowych zasad bioasekuracji – wyjaśnia Piotr Karnas, Dyrektor ds. Rozwoju Trzody Chlewnej Gobarto Hodowca.
– Jednocześnie te trudności hodowców są katalizatorem zmian całego sektora. Od kilku lat gospodarstwa trzodowe się modernizują i profesjonalizują.
Dziś 9 na 10 świń w Polsce utrzymywanych jest w stadach powyżej 100 szt. a ponad połowa świń produkowana jest w gospodarstwach utrzymujących ponad 1000 sztuk. Rynek (ubojnie) oczekuje od producentów świń powtarzalnych ilościowo i jakościowo partii tuczników, a takie są w stanie zapewnić jedynie więksi producenci – podsumowuje.
Źródło: Gobarto
