Umowa z Mercosur przesądzona. Komisarz Šefčovič ma to w “trzech D”

Niech utracą nadzieję ci, którzy ją jeszcze mieli. Słowa przyszłego na komisarza ds. handlu Słowaka Maroša Šefčoviča podczas przesłuchania przed Parlamentem Europejskim nie pozostawiają złudzeń: umowa pomiędzy UE a Mercosur zostanie podpisana. Raczej prędzej niż później. Klimat i deforestacja nie mają tu znaczenia.

Maroš Šefčovič przedstawił się jako absolutny zwolennik wolnego handlu Unii Europejskiej z całym światem.   

– Historia handlu to historia cywilizacji. UE odpowiada za 16% światowego handlu i 48% światowego PKB. Ma zawartych 76 umów o wolnym handlu i jest partnerem handlowym nr 1 dla 54 krajów. Od eksportu zależy 30 mln miejsc pracy w UE – handel pomaga Unii w byciu dostatnim obszarem. Istnienie Unii zasadza się na wolnym handlu a otwarcie się na handel światowy jest częścią naszego DNA – mówił Šefčovič. 

Europejski handel w “3D” 

Wychodząc z takiego założenia przyszły komisarz ustalił swoje priorytety – będą się skupiać na trzech D (angielskich…). 

1. Driving competitiveness – napędzanie konkurencyjności.

– W równowadze między wydajnością ekonomiczną a bezpieczeństwem dostaw to wahadło coraz bardziej przechyla się w kierunku tego drugiego. Dlatego, jeśli zostanę komisarzem, będę skupiać się na otwieraniu nowych rynków, m.in. poprzez doprowadzenie do kluczowych negocjacji w sprawie tych umów o wolnym handlu, dzięki którym przedsiębiorstwa UE będą mogły się rozwijać. Będę się skupiać na inwestycjach UE w krajach trzecich. Będę promować takie podejście do reguł i standardów UE, by stały się one globalne. 

2. Defending against unfair practices – ochrona europejskich firm przed nieuczciwymi praktykami. Komisarz miał tu na myśli ochronę przed państwowym protekcjonizmem, np. chińskim.
3. Deepening alliances – rozszerzenia i pogłębianie partnerstw.

Umowa z Mercosur będzie szybko 

Koordynator Komisji Handlu Międzynarodowego PE z ramienia EPL Jörgen  Warborn EPL uznał, że w poprzedniej kadencji Komisji Europejskiej zawarto zbyt mało porozumień handlowych. Zapytał, czy Maroš Šefčovič zamierza przyspieszyć negocjacje z Mercosur, Indiami, Meksykiem i Australią, ale też, czy będzie przychodził do PE z oceną wpływu tych umów. 

– Jesteśmy otwarci na uczciwy handel, z pewnością chcemy przyspieszyć prace w sprawie umów. Jeżeli chodzi o porozumienie z Mercosur, teraz jesteśmy na poziomie negocjacji pomiędzy zespołami technicznymi. Na jakimś etapie trzeba będzie zaangażować w te negocjacje także poziom polityczny. Myślę, że będzie można je naprawdę uczciwie zawrzeć – powiedział Šefčovič. 

Rolnicy – szykujcie się na Meksyk 

– Pracujemy nad finalizacją negocjacji z Meksykiem. Jeżeli chodzi o Australię, dołożę wszelkich starań, by jak najszybciej skontaktować się z partnerami z Australii i zobaczyć, czy możemy wrócić do stołu negocjacyjnego. Ponadto chciałbym, żebyśmy negocjowali z Tajlandią, Filipinami i zobaczyli, jak wyglądają nasze stosunki z Indiami. 

Co z europejskim biznesem? 

Warborn zwrócił jednak uwagę, że małe i średnie przedsiębiorstwa raczej nie eksportują za ocean. Jak w takim razie komisarz zamierza jednocześnie otwierać UE na rynki zewnętrzne i chronić europejskie MŚP?  

– Wiem, jak bardzo ważne jest, by mierzyć wpływ porozumień na nasz biznes. Moja propozycja jest taka – skupmy się nad tym razem, pracujmy nad tym razem. Ocena wpływu powinna być przedłożona już w momencie rozpoczęcia negocjacji – odpowiedział Šefčovič. Klimat i deforestacja? A co to jest? 

Niezwykła szczerość komisarza Šefčoviča

Zapytano nowego komisarza o to, czy nie uważa, że produkty kupowane z krajów trzecich przez UE powinny być wytworzone w sposób zrównoważony? Czy w umowie z Mercosur nie jest ważna deforestacja? 

Szczera odpowiedź Maroša Šefčoviča przejdzie do historii, trzeba ją tu przytoczyć w całości: 

– Handel jest bardzo ważny dla utrzymania europejskiego modelu gospodarczego, musimy być w tym obszarze niezwykle aktywni. Europa jest jednym z największych światowych podmiotów promujących zrównoważony model rozwoju, Porozumienie Paryskie wpisujemy do wszystkich naszych umów handlowych, ale chciałbym zwrócić uwagę na jedną rzecz – nie wiadomo, jakie będą reakcje naszych partnerów, szczególnie ze świata rozwijającego się, dlatego musimy robić więcej, jeśli chodzi o PR. Nasze polityki, którym przyświeca słuszny cel, a więc zrównoważony charakter rozwoju, czy przeciwdziałanie zmianom klimatycznym, to jest nasza presja jednostronna – czasem ludzie oskarżają nas o imperializm ustawodawczy. A tak nie jest – musimy dużo więcej czasu poświęcić, aby wytłumaczyć naszym partnerom, dlaczego przeciwdziałanie zmianom klimatu jest tak ważne. Będziemy intensywnie pracować nad tym, aby nasze standardy były uwzględnione.  

Sprzeciw rolników – komisarz rozumie obawy 

Wyjaśnienia Šefčoviča nie uspokoiły Majdouline Sbai z frakcji Zielonych. Zapytała, czy komisarz pozwoli parlamentom krajowym na ocenę umowy z Mercosur? Czy zostaną wprowadzone sankcje za łamanie reguł ochrony środowiska? Czy import żywności wytwarzanej przy użyciu zakazanych w Europie pestycydów zostanie zakazany? 

– Rozumiem obawy rolników europejskich. Miałem okazję spotkać się ze wszystkimi stowarzyszeniami rolników w ciągu ostatniej kadencji i miałem poczucie, że oni uważają, że nie są uczciwie traktowani, że cała struktura łańcucha dostaw jest dla nich nieuczciwa. To trzeba skorygować, jest to jedno z zaleceń Dialogu Strategicznego – odpowiedział Maroš Šefčovič. 

Komisja jest czujna i czuwa 

– Mogę zapewnić, że w tych negocjacjach jesteśmy niezwykle czujni, jeśli chodzi o ogólne korzyści dla UE. Jak powiedziałem – nigdy nie wrócę do państwa z umową, która nie jest w interesie UE. Mogę obiecać, że gdy już będziemy wiedzieć, jakie są parametry, wrócę do państwa z kalkulatorem, liczbami i możemy odbyć bardzo dogłębną dyskusję nt. tego porozumienia – zakończył swoją odpowiedź przyszły komisarz, oczywiście nie udzielając odpowiedzi.  

Podsumowanie 

Umowa o wolnym handlu pomiędzy UE a Mercosur jest przesądzona. Oficjalnym, niezwykle gorszącym uzasadnieniem jest zapewnienie Unii Europejskiej bezpieczeństwa żywnościowego – co wyraźnie powiedział Maroš Šefčovič w komentarzu do “pierwszego D”.  

Oby tylko to “D” nie okazało się tym, z czym nam się kojarzy…