Będę dziś mówił w języku polskim: to ostatnia moja konferencja w roli komisarza, przez najbliższe lata głos Komisji Europejskiej nie będzie wybrzmiewał w tym języku – powiedział Janusz Wojciechowski podczas konferencji po posiedzeniu AGRIFISH. To była jego ostatnia konferencja w roli komisarza ds. rolnictwa UE.
Komisarz ds. rolnictwa UE mówi po polsku
Janusz Wojciechowski złamał zasadę, której hołdował przez 5 lat, wypowiadając się jako przedstawiciel Komisji Europejskiej wyłącznie po angielsku. Powód był wyjątkowy – to była jego ostatnia konferencja prasowa w roli komisarza ds. rolnictwa Unii Europejskiej.
Ustępujący komisarz bardzo krótko opowiedział, o czym dyskutowali ministrowie rolnictwa Unii Europejskiej podczas posiedzenia Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa UE. Zwrócił uwagę na to, że program tego posiedzenia nie był aż tak intensywny, jak innych posiedzeń w czasie prezydencji węgierskiej, ale była to okazja do dyskusji o sytuacji rynkowej – generalnie stabilnej, choć obserwujemy spadek produkcji rolnej ze względu na zjawiska klimatyczne.
Wysoki poziom importu z Ukrainy
Ważna była obecność ministra rolnictwa Ukrainy Witalija Kowala, który poinformował, że Ukraina eksportuje obecnie 87% swoich produktów rolno-spożywczych drogą morską i śródlądową. Wojciechowski powiedział jednak, że i tak bardzo dużo ukraińskich towarów trafia do UE.
– Obserwujemy wysoki poziom importu, ok. 10 mld euro w ciągu ostatnich 9 miesięcy – dla porównania, przed wojną to było ok. 7 mld euro rocznie – ale nie ma już tak silnej presji na rynki krajów sąsiadujących, jak w latach 2022-2023. Owszem, są kraje, które tradycyjnie dużo importowały i importują nawet więcej: Francja, Hiszpania, Włochy, Belgia – mówił komisarz Wojciechowski.
Mercosur – bez zmian od 5 lat
– Pojawiały się wypowiedzi nt. porozumienia z Mercosur, które budzi wiele obaw – kontynuował Janusz Wojciechowski. – Chcę jednak powiedzieć, że w okresie 5 lat, od roku 2019, w tym porozumieniu nie było żadnych zmian. Zmieniła się natomiast sytuacja rolników, którzy stali się, z uwagi na wojnę i kryzysy klimatyczne, bardziej wrażliwi na kwestie konkurencji z importem. Jako ustępujący komisarz ds. rolnictwa chcę wyraźnie powiedzieć, że ten głos powinien być poważnie wzięty pod uwagę.
5 lat permanentnego kryzysu w rolnictwie
Po krótkim streszczeniu tematów AGRIFISH Janusz Wojciechowski wykorzystał swoją ostatnią konferencję do zwięzłego podsumowania 5.letniej działalności.
– To był trudny okres permanentnego kryzysu dla rolników: pandemia, wojna na Ukrainie, kryzysy klimatyczne. Mam nadzieję, że te 5 lat moich działań na stanowisku komisarza było pomocne dla rolników, że podejmowaliśmy działania, które ułatwiły przetrwanie – mówił komisarz.
Sukcesy komisarza ds. rolnictwa
Jako swoje sukcesy Janusz Wojciechowski wymienił:
- zwiększenie budżetu WPR o 22 mld euro (chciałbym życzyć przyszłemu komisarzowi, aby udało mu się to samo – powiedział Wojciechowski);
- ochrona łańcuchów dostaw żywności w czasie pandemii COVID-19 (działania mocno pozytywnie ocenione przez Europejski Trybunał Obrachunkowy);
- reforma WPR: – To było bardzo trudne wyzwanie. Polityczny kompromis był dobrym kompromisem, szczególnie po uproszczeniach wprowadzonych w ostatnim roku mamy dobrą WPR. Myślę, że protesty rolników nie brały się bezpośrednio z WPR, ale z innych rozwiązań, spoza polityki rolnej – jak przywracanie mokradeł, redukcja emisji – mówił Janusz Wojciechowski. – Mam nadzieję, że kierunek “zachęty a nie przymus” będzie kontynuowany, że nie będzie wymuszania na rolnikach pewnych działań przez konsekwencje finansowe.
- współpraca z organizacjami rolniczymi i agrobiznesem; 7 udanych misji handlowych, owocujących wieloma kontraktami, co dało efekt w postaci rekordowej nadwyżki eksportu żywności nad importem;
- wzrost wskaźnika dochodów na jednostkę pracy w rolnictwie
– Rolnicy nie zawsze to odczuwają, ale ten wskaźnik w ciągu ostatnich 5 lat bardzo wzrósł. Przez dziesięciolecia zawsze był poniżej 50% a w 2022 wzrósł do 65% w skali UE. W 2023 skumulowały się negatywne skutki rosyjskiej agresji i spadł do 60%, ale jest znacznie wyższy niż przez dziesięciolecia. Mam nadzieję, że była w tym pomocna również polityka prowadzona przez Komisję Europejską – powiedział ustępujący komisarz ds. rolnictwa.
Apel do nowej Komisji Europejskiej
Na koniec Janusz Wojciechowski zaapelował do nowej Komisji Europejskiej o utrzymanie autorskiej zasady Wojciechowskiego “4 S” w rolnictwie, czyli: 1. Security – bezpieczeństwo żywnościowe, 2. Stability – stabilność, 3. Sustainability – zrównoważony rozwój, 4. Solidarity – solidarność.
Od dziś rolnicy będą mówić po angielsku
Jak słusznie stwierdził Janusz Wojciechowski, od dziś Komisja Europejska nie będzie mówić po polsku w sprawach rolnictwa. Wielu rolników w Polsce powie, że nie ma to znaczenia, bo i po polsku trudno się było z Komisją Europejską dogadać. Tak czy inaczej, od teraz rolnicy będą musieli mówić do komisarza ds. rolnictwa po angielsku. O ile komisarz z Luksemburga, kraju, którego rolnictwo nie potrafi wyżywić 650 tys. ludzi, w ogóle zrozumie, o co Polakom chodzi.
