Topsin M + Mantrac – ochrona, nawożenie i coś więcej

Do ważnych czynników agrotechnicznych, mających wpływ na plon, elementy jego struktury oraz cechy jakościowe plonu, zalicza się nawożenie. W nawożeniu roślin uprawnych ważną rolę odgrywa nie tylko wielkość dawki, ale również termin stosowania i sposób aplikacji. N

W ostatnich latach coraz częściej stosuje się specjalistyczne nawozy dolistnie w formie płynnej, łącząc nawożenie ze stosowaniem mikroelementów i fungicydów. Taki sposób aplikacji nawozów ma na celu zwiększenie efektywności nawożenia przy zachowaniu dobrej jakości plonu. Kształtowanie tendencji cen surowców i energii do produkcji nawozów mineralnych oraz dystrybucji produktów finalnych – nie tylko w Polsce wyznacza postępujący wzrost ich cen. Jak wynika z szacunku zbiorów głównych produktów rolnych i ogrodniczych opublikowanego przez Główny Urząd Statystyczny pod koniec września, bieżący rok jest drugim z rzędu rokiem nieurodzaju. Na całym świecie zboża jest mniej i jest ono złej jakości. Te elementy sprawiają, że jego ceny są wysokie. W Polsce po raz pierwszy są one na poziomie zachodnioeuropejskim.
Od 2002 roku w Zakładzie Doświadczalno Dydaktycznym Gorzyń fila Brody Akademii Rolniczej w Poznaniu były prowadzone badania z zakresu nalistnej ochrony fungicydowej z zastosowaniem fungicydu Topsin M 500 SC. Jest to fungicyd powszechnie stosowany przez rolników, o dobrej skuteczności zwalczania chorób podstawy źdźbła, takich jak łamliwość i fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła oraz chorób porażających liście pszenicy ozimej – mączniaka prawdziwego, rdzy, septoriozy, brunatnej plamistości liści i fuzariozy. Topsin M 500 SC fungicyd o działaniu systemicznym do stosowania zapobiegawczego i interwencyjnego w uprawie zbóż. Środek ten (substancja aktywna tiofanat metylowy – związek z grupy benzimidazoli) można stosować od początku fazy strzelania w źdźbło do końca fazy kłoszenia. Uzyskane wyniki badań wskazują, że Topsin M 500 SC jest fungicydem, który może być stosowany sam, lub w programach ochrony roślin o różnej intensywności. Realizowanie programu ochrony łanu zbóż, a zwłaszcza zajmującej największy areał uprawy – pszenicy ozimej, ma na celu niedopuszczenie do silnego porażania roślin we wczesnych fazach rozwojowych, aby niejako przesunąć występowanie chorób na okres, kiedy nie zagrażają one już tak roślinie, a tym samym nie mają wpływu na wysokość i jakość plonu.
Trudno jest dziś wyobrazić sobie racjonalną uprawę roślin bez stosowania środków ochrony roślin. Jest to konieczne, jeśli chcemy uniknąć strat powodowanych przez choroby, szkodniki czy chwasty, zwłaszcza, jeśli prowadzimy gospodarstwo stosując uproszczone zamianowania. Wiąże się to z koniecznością stosowania odpowiednich preparatów do zaprawiania materiału siewnego jak i wzmożonej nalistnej ochrony fungicydowej. Programy ochrony pszenicy przed chorobami grzybowymi wymagają ciągłego udoskonalania i dostosowywania ich do sytuacji istniejących na polu, dlatego też koniecznością jest stosowanie programów fungicydowych uwzględniających wykorzystanie kilku środków, a nawet łączenie ich z nawożeniem dolistnym.
Od 2005 roku do doświadczeń prowadzonych w ZDD Gorzyń fila Brody z zakresu nalistnej ochrony fungicydowej łanu pszenicy dodano element nawożenia dolistnego manganem w postaci nawozu Mantrac 500. Po pierwszym roku badań zaobserwowano, iż zastosowana w doświadczeniu mieszanina fungicydu Topsin M 500 SC z nawozem dolistnym Mantrac 500 cechowała się wyższą skutecznością w zwalczaniu chorób porażających łan pszenicy oraz dzięki dodatkowi manganu, który bierze udział w wielu reakcjach enzymatycznych w roślinie przyczyniała się do zachowania większej powierzchni asymilacyjnej liścia flagowego pszenicy dając efekt zieloności łanu.
Mantrac 500 jest nawozem formułowanym do stosowania nalistnego. Zaleca się stosowanie go w zapobieganiu niedoborom manganu oraz dla poprawy wysokości i jakości plonu. W zbożach stosowany jest on do fazy pierwszego kolanka najczęściej w okresie pełni krzewienia. W przypadku poważnych niedoborów manganu zabieg należy powtórzyć po 10 – 14 dniach. Mangan jest składnikiem niezbędnym do rozwoju wszystkich roślin. Niezbędność manganu dla roślin wynika z różnych jego funkcji w metabolizmie rośliny. Mangan jest uważany za najważniejszy katalizator w cyklu Krebsa. Przy niedostatku manganu ilość przyswajalnego dwutlenku węgla jest obniżona, czyli mamy wtedy do czynienia z obniżeniem intensywności fotosyntezy. Zatem uznać można, iż odpowiednie zaopatrzenie roślin w mangan jest konieczne do prawidłowego rozwoju roślin i wydania wysokich plonów. Do najbardziej charakterystycznych objawów niedostatku manganu należą zmiany w zabarwieniu liści – na liściach, zwłaszcza młodych powstaje tzw. cętkowana chloroza. Niedobory manganu występują u roślin uprawianych na glebach obojętnych i zasadowych oraz torfowych i węglanowych. Optymalne zaopatrzenie roślin w mangan wpływa korzystnie nie tylko na wysokość plonów, ale także na ich jakość.
Ze względu na uzyskane w 2005 roku obiecujące wyniki badań zdecydowano się na kontynuowanie ich w kolejnym sezonie wegetacyjnym. Zastosowanie w 2006 roku mieszaniny fungicydu Topsin M 500 SC z nawozem dolistnym Mantrac 500 przyczyniło się do zwiększenia zdrowotności roślin pszenicy ozimej oraz poprawiło skuteczność grzybobójczą zabiegu (tab.1). Zbieg wykonany w fazie początku strzelania w źdźbło pszenicy ozimej (T1) wykazuje dużą skuteczność w zwalczaniu mącznika i septoriozy paskowanej liści pszenicy oraz brunatnej plamistości liści i stanowi podstawę ochrony podstawy źdźbła. Zastosowana w doświadczeniu mieszanina przyczyniła się również do zachowania większej powierzchni asymilacyjnej liścia flagowego pszenicy (tab. 2). Zielona powierzchnia blaszek liściowych jest jednym z ważniejszych parametrów oceny skuteczności fungicydów, a w tym wypadku dotyczy ona bardziej działania zastosowanego w doświadczeniu manganu w formie nawożenia dolistnego, które przyczyniło się do lepszego zaopatrzenia w chlorofil liścia flagowego pszenicy. To właśnie z tej części roślin następuje transport asymilatów wypełniających dojrzewające ziarniaki. Jeżeli jest ich dużo dochodzi wówczas do bardzo dobrego nalewania ziarna”. Odbywa się on dopóki liść flagowy jest zdolny do asymilacji. Porażony oraz pozbawiony chlorofilu liść nie może wystarczająco odżywiać ziarniaków, co prowadzi do ich gorszego wykształcenia i niższego plonowania.

Tabela 1.

*skuteczność obliczona za pomocą wzoru Abbott’a

Tabela 2.

*skuteczność obliczona za pomocą wzoru Abbott’a

Tabela 3.

*plon ziarna przeliczony na 15% wilgotności w stosunku do wszystkich obiektów

dr inż. Zuzanna Sawinska
Katedra Uprawy Roli i Roślin
Akademia Rolnicza w Poznaniu

“