Według badania przeprowadzonego na zlecenie KE przez specjalistów z firmy Ernst & Young (EY) i Uniwersytetu w Bonn, do którego dotarł portal Agrarheute, to ADM (Archer Daniels Midland), Bunge, Cargill i Louis Dreyfus łącznie kontrolują 50-60% międzynarodowego handlu pszenicą, kukurydzą i soją.
Autorzy badania uważają, że stwarza to ryzyko dla rolników i konsumentów, dlatego proszą UE o interwencję, gdyż ich zdaniem firmy te mogą nadużywać swojej pozycji rynkowej i szczegółowej wiedzy o rynku do spekulacji, co spowoduje straty dla rolników i konsumentów.
Badanie, przygotowane przez ekspertów z Ernst & Young (EY) i Uniwersytetu w Bonn, wzywa decydentów do zwiększenia przejrzystości rynku i rozważenia wprowadzenia podatku od nadmiernych zysków. Według ekspertów, łączny obrót surowcami czterech agro-gigantów w 2022 r. wyniósł 540 mln ton, podczas gdy łączny obrót światowego handlu, według szacunków USDA, osiągnął 920 mln ton.
Żadna z tych firm nie podaje dokładnych informacji o ilości surowców i ich pochodzeniu. Eksperci szacują, że obroty Cargill wynoszą 217 milionów ton, Bunge – 142 miliony ton, ADM – 100 milionów ton, Dreyfus – 83 miliony ton.
Jeszcze 10 lat temu udział tych czterech firm w rynku globalnym wynosił 70-90%, ale zostały one wyparte przez nowych konkurentów, przede wszystkim chińskiego giganta Cofco International (CIL), który w 2022 roku sprzedał 127 milionów ton zbóż, roślin oleistych i owoców. Holenderska Viterra, spółka zależna Glencore Group, ma obroty na poziomie około 100 milionów ton.
Wielka Czwórka walczy z nowymi konkurentami, próbując ich wchłonąć i rozszerzać obszary swojej działalności, w tym biopaliwa, oleje jadalne, pasze dla zwierząt i produkty spożywcze. Od 2021 r. Cargill i ADM zwiększyły liczbę przejęć konkurentów, a największą transakcją był zakup Bunge przez Viterra.
Umowa nie jest jednak jeszcze zatwierdzona, ponieważ Komisja Europejska zatwierdzi ją tylko pod pewnymi warunkami: Viterra musi sprzedać swoje przedsiębiorstwa zajmujące się nasionami oleistymi na Węgrzech i w Polsce, a także niektóre powiązane aktywa transportowe. Jednak organy antymonopolowe w innych krajach, w tym w Kanadzie, nie zatwierdziły jeszcze umowy.
Źródło: Agrarheute, Komisja Europejska
