Od dłuższego czasu na większości terenu Polski notuje się wysokie temperatury i prawie bezchmurne niebo. W kwietniu średnia temperatura powietrza była bardzo wysoka i przekroczyła normę wieloletnią o około 4,5 stopnia Celsjusza, natomiast opady w kilku południowych województwach stanowiły jedynie 10-30% średniej z wielolecia. Wysokie temperatury i brak opadów utrzymały się również w maju.
Dalszy brak opadów w czerwcu jest bardzo niepokojący.
Od połowy kwietnia obserwujemy gwałtowny spadek wilgoci w glebie i pojawienia się groźnej dla roślin suszy glebowej. W okresie intensywnego wzrostu roślin uprawnych tak niska, długotrwała wilgotność gleby może być katastrofalna dla wielu upraw.
Ostatnia dekada sprawiła, że susza rolnicza objęła niemal całą Polskę. Jak wynika z najnowszego raportu Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach (IUNG) obejmuje już wszystkie województwa.
Susza występuje już w 2285 z pośród 2478 gmin. Stanowi to aż 92 procent wszystkich gmin w naszym kraju. W 10 województwach susza występuje we wszystkich gminach. Zagrożona suszą jest niemal połowa gruntów ornych. Szczególnie dużą powierzchnię susza objęła w woj. lubuskim, wielkopolskim i mazowieckim.
Według danych IUNG w najtrudniejszej sytuacji są uprawy: zbóż jarych(92% gmin), zbóż ozimych(93% gmin), truskawek(89% gmin), krzewów owocowych(89% gmin), drzew owocowych(23% gmin).
Natomiast średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju od 1 kwietnia do 31 maja 2018 roku była ujemna i wynosiła -90mm. Średnia wartość KBW uległa obniżeniu o 21 mm wobec poprzedniego okresu raportowania.
Najniższe wartości KBW w tym okresie sześciodekadowym wystąpiły w Poznaniu i na terenach przyległych do tego miasta, osiągając od -200 do –209 mm. Duży deficyt wody wynoszący od –170 do -199 mm odnotowano na terenie Nizin: Wielkopolskiej, Szczecińskiej, Mazowieckiej, Pojezierza Wielkopolskiego, na Ziemi Lubuskiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej. Duże niedobory wody wynoszące ponad 150 mm notowano na bardzo dużych obszarach Polski.
Aktualnie susza rolnicza w Polsce występuje wśród upraw:
- zbóż jarych,
- zbóż ozimych,
- truskawek,
- krzewów owocowych,
- drzew owocowych.
Naukowcy z IUNG twierdzą, że zarówno kwiecień, jak i maj charakteryzowały się bardzo wysoką temperaturą powietrza oraz wysokim usłonecznieniem. Wartości tych elementów meteorologicznych były znacznie wyższe od norm wieloletnich. Jednocześnie w tym okresie wystąpiły stosunkowo niskie opady atmosferyczne co spowodowało duże obniżenie wartości KBW oznaczające znaczne niedobory wody dla roślin.
W klimatycznych warunkach Polski susze wywołują duże szkody w roślinach uprawnych i prowadzą do znacznego obniżenia plonów. Obecnie tak duży deficyt wody powoduje, że plony wielu upraw będą niższe z powodu występującego deficytu wody co najmniej o 20 procent w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych przy średnich wieloletnich warunkach pogodowych.
Źródło: IUNG
