Prezydent RP Andrzej Duda 17 października podpisał ustawę z dnia 4 października 2018 roku o spółdzielniach rolników. Jej celem jest wzmocnienie roli spółdzielczości w rolnictwie, co stanowi odpowiedź na potrzeby oraz oczekiwania rolników dotyczące wsparcia w zrzeszaniu się w spółdzielnie oraz ich funkcjonowania w takich podmiotach w obecnych realiach gospodarczych. Ponadto wprowadzenie przepisów, które w sposób kompleksowy będą regulowały zasady i sposób funkcjonowania spółdzielni stricte rolniczych, przez stworzenie zachęt do powoływania przez rolników tego typu podmiotów, a także lepszych warunków ekonomicznych do prowadzenia przez nich działalności. Zachęty, o których mowa, to w szczególności wyłączenie podmiotów, które uzyskały status spółdzielni rolników, z określonych obowiązków fiskalnych.
Ustawa określa zasady tworzenia, organizacji, działalności i likwidacji spółdzielni rolników i ich związków. Przedmiotem działalności spółdzielni rolników będzie prowadzenie działalności gospodarczej na rzecz członków spółdzielni rolników w zakresie: planowania prowadzonej przez rolników produkcji produktów lub grup produktów i dostosowywania jej do warunków rynkowych, ze szczególnym uwzględnieniem jej ilości i jakości, koncentracji podaży oraz organizowania zbycia produktów lub grup produktów, wyprodukowanych przez rolników oraz koncentracji popytu oraz organizowania nabycia niezbędnych rolnikom środków do produkcji produktów lub grup produktów.
Oprócz powyższej działalności, spółdzielnia rolników będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą w zakresie między innymi przechowywania, konfekcjonowania, przetwarzania produktów lub grup produktów, wyprodukowanych przez rolników, oraz obrotu uzyskanymi w ten sposób produktami przetworzonymi, świadczenia na rzecz rolników usług związanych z wytwarzaniem przez nich produktów lub grup produktów, zbycia produktów lub grup produktów, wyprodukowanych przez rolników oraz upowszechniania wśród swoich członków korzystnych dla środowiska metod uprawy, technologii produkcji lub metod gospodarki odpadami i prowadzenia innej działalności usługowej na rzecz swoich członków.
Członkami spółdzielni rolników będą mogli być, po pierwsze rolnicy, których ustawodawca zdefiniował w ustawie jako osoby fizyczne lub prawne prowadzące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub prowadzących działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej, będących producentami produktów rolnych lub grup tych produktów lub prowadzących chów lub hodowlę ryb. Po drugie, w poczet członków spółdzielni rolników będą mogli zostać przyjęci członkowie nie będący rolnikami w rozumieniu ustawy, lecz prowadzący działalność w zakresie przechowywania, magazynowania, sortowania, pakowania lub przetwarzania produktów rolnych lub grup tych produktów, lub ryb, wytworzonych przez rolników, lub prowadzących działalność usługową obejmującą świadczenie na rzecz rolników usług z wykorzystaniem maszyn, narzędzi lub urządzeń służących do wytwarzania przez tych rolników produktów rolnych lub grup tych produktów, lub ryb.
Spółdzielnia rolników będzie mogła zostać założona przez co najmniej dziesięciu rolników w rozumieniu ustawy. Ustawodawca wprowadził wymóg, aby przez cały okres funkcjonowania spółdzielni członkami spółdzielni było co najmniej dziesięciu członków będących rolnikami. Każdy z członków spółdzielni rolników będzie mógł przynależeć do jednej spółdzielni rolników w zakresie określonych produktów lub grup produktów. Wykaz produktów lub grup produktów, ze względu na które będą mogły być zakładane spółdzielnie rolników, określi minister właściwy do spraw rynków rolnych w drodze rozporządzenia.
Przepisy zmieniające wprowadzają zmiany w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Zmiany wprowadzane w ustawie – Kodeks cywilny – polegają na uznaniu, że przy umowach kontraktacji między producentem rolnym a kontraktującym, przez producenta rolnego rozumie się również spółdzielnię rolników lub związek takich spółdzielni.
Zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn polegają na zwolnieniu od podatku nabycia praw do wkładów w spółdzielni rolników.
Zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych polegają na zwolnieniu od podatku od nieruchomości budynków i budowli lub ich części i zajętych pod nimi gruntów stanowiących własność bądź będących w wieczystym użytkowaniu spółdzielni rolników lub ich związku, prowadzących działalność jako mikroprzedsiębiorstwo, wykorzystywanych na działalność określoną w art. 6 ust. 1 i 2 ustawy.
Zmiany wprowadzane do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych polegają na dostosowaniu obowiązujących regulacji do zaproponowanej w ustawie nowej instytucji prawnej, dotyczącej możliwości zbywania udziałów w spółdzielni rolników. Ponadto zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczą zwolnienia od podatku dochodów spółdzielni rolników, prowadzącej swoją działalność jako mikroprzedsiębiorstwo, pochodzących ze sprzedaży produktów rolnych lub grup tych produktów, lub ryb, dla których została założona spółdzielnia rolników, wyprodukowanych w gospodarstwach lub działach specjalnych produkcji rolnej jej członków. Zwolnienia przewidziane w ustawie o podatku od spadków i darowizn, ustawie o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych stanowią pomoc de minimis.
Źródło: Kancelaria Prezydenta RP
