Stając przed ladą sklepową dokonujemy wyboru towaru jaki kupujemy. W przypadku zakupu pieczywa nieudany zakup jedynie nie będzie nam smakował. W przypadku, kiedy kupujemy olej silnikowy lub przekładniowy, konsekwencje niewiedzy a co za tym idzie wybór mogą być fatalne w skutkach. N
Producenci materiałów smarnych stosują różne oznaczenia na opakowaniach. Nie są one skomplikowane. Jednak jest ich kilka rodzajów, w zależności od normy w jakiej są zakodowane. Oleje silnikowe oznaczane są najczęściej normami ACEA (Tabela1) i API (Tabela 2 i Wykres1). Temperatury używalności olejów według klasyfikacji API publikowane były w minionym numerze WRP Paliwa i oleje zimowe” str. 23. Posiadanie wiedzy o jakości cieczy w opakowaniu, które trzymamy w ręce, gwarantuje długotrwałą i bezawaryjną eksploatację wszystkich urządzeń, w których występuje smarowanie za pomocą oleju. Od silnika w ciągniku rolniczym, jego skrzyni biegów, przekładni w rozdrabniaczu. Jeśli odczytamy oznaczenie API SJ/CF mamy do czynienia z olejem silnikowym uniwersalnym. Jakość można sklasyfikować według wykresu nr 1.
Poza olejami do mechanicznych skrzyń przekładniowych, możemy spotkać się z olejem koloru koralowo – czerwonego do przekładni automatycznych. Konkretne oznaczenie zawiera instrukcja obsługi urządzenia lub pojazdu. Nazwy takie jak Dexron II, Dexron III, Typ F, Mercon, Mercon V, Chrysler 7176, ATF-Plus, oznaczają olej ATF (ang. – automatic transmission fluid), czyli nic innego jak płyn do automatycznych skrzyń przekładniowych.
Tabela 1.
Klasyfikacja ACEA  Oznaczenie klasy
| Właściwości i zastosowanie
| A – Oleje do silników benzynowych
| A 1
| oleje paliwooszczędne, najniższa jakość
| A 2
| oleje średniej jakości
| A 3
| oleje najwyższej jakości
| A 5
| oleje paliwooszczędne najwyższej jakości
| B – Oleje do samochodów osobowych i lekkich ciężarowych z silnikami o zapłonie samoczynnym
| B 1
| oleje paliwooszczędne, najniższa jakość
| B 2
| oleje średniej jakości
| B 3
| oleje najwyższej jakości, do silników z wtryskiem pośrednim
| B 4
| oleje najwyższej jakości, do silników z wtryskiem bezpośrednim, jak również tam, gdzie wymagane są oleje klasy B 3
| B 5
| oleje paliwooszczędne, najwyższa jakość
| E
| oleje do samochodów ciężarowych z silnikami o zapłonie samoczynnym | | |||
Upraszczając, płyny ATF dzielimy na dwie grupy użytkowe:
• Dexron/Mercon II i IID i IIE D4-ATF są płynami stosowanymi w starszych typach przekładni, zalecanymi do użytkowania w automatycznych skrzyniach przekładniowych, systemach wspomagania układów kierowniczych, hamulcach olejowych etc.
• Dexron/Mercon III i V, (olej klasy API GL-4) High-Temp ATF, C+ATF, są olejami stosowanymi w nowoczesnych układach hydrauliki napędowej i sterującej. Należy obalić obiegową opinię o uniwersalności płynów ATF. Taki płyn nie istnieje! Zamiennie można zastosować Mercon-a III zamiast Mercon-a IID. Słaba znajomość tematu u sprzedawców wynika z małej popularności skrzyń automatycznych w polskiej praktyce. Niemniej, w handlu spotykamy najczęściej oleje Dexron/Mercon II i IID oraz Dexron/Mercon III. Dopuszczalne jest stosowanie oleju ATF o jedną specyfikację wyższego, lecz nigdy nie odwrotnie.
Tabela 2.
Oznaczenie olejów przekładniowych według specyfikacji API
| GL-1
| do niektórych ręcznych skrzyń biegów, gdzie możliwe jest użycie oleju bez dodatków
| GL-2
| do średnio obciążonych przekładni ślimakowych, gdzie nie jest już możliwe zastosowanie oleju klasy GL-1
| GL-3
| do ręcznych skrzyń biegów i przekładni kątowych z kołami o zębach krzywoliniowych pracujących w umiarkowanych warunkach
| GL-4
| do przekładni walcowych, stożkowych i hipoidalnych pracujących w umiarkowanie ciężkich warunkach
| GL-5
| do przekładni hipoidalnych pracujących przy dużych prędkościach lub w warunkach mała prędkość/duży moment obrotowy | | |
Podobnie, nie należy mylić syntetycznych olejów przekładniowych klasy API GL-5 o kolorze i konsystencji myląco podobnej do płynu ATF. To nie są takie same oleje!Alan”
