W związku z ustaleniami pomiędzy ministrem rolnictwa i rozwoju wsi Henrykiem Kowalczykiem a ministrem polityki rolnej i żywności Mykołą Solskim w sprawie tranzytu zbóż z Ukrainy, NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych ogłosiła swoje stanowisko podczas konferencji w dniu 7 marca przed siedzibą MRiRW.
Jak wiadomo, ministrowie rolnictwa Polski i Ukrainy 3 marca 2023 r. ustalili, że tranzyt ukraińskiego zboża przez Polskę, zarówno drogowy, jak i kolejowy, będzie zabezpieczony przez plombowanie. Plomby będą zdejmowane w koncesjonowanych magazynach portowych albo w innych krajach, wskazanych jako docelowe. Jedynie zboże, którego miejscem docelowym jest Polska, będzie podlegało ścisłym kontrolom odpowiednich polskich służb.
To rozwiązanie jest nie do przyjęcia dla NSZZ Solidarność RI.
– Mamy jasne stanowisko – nie zgadzamy się na plombowanie po stronie ukraińskiej, bez nadzoru instytucji kontrolnych UE – mówi rzecznik Solidarności RI Adrian Wawrzyniak. – Polska granica jest jednocześnie granicą Unii, i to nasze służby – PIORIN, IW, IJHARS, Sanepid odpowiadają za jakość żywności wwożonej na terytorium UE. Co będzie, jeśli się okaże, że zboże, które przyjechało zaplombowanym wagonem do Niemiec, nie będzie spełniało wymogów jakościowych? Wróci z powrotem do Ukrainy, czy tylko do Polski i tu zostanie? Wiemy, jakie są realia, towar zostanie w Polsce i znów będziemy mieli nadmiar zboża na rynku. Więc plombowanie owszem, ale na granicy, bo przebadaniu przez odpowiednie unijne, czyli polskie, instytucje kontrolne. Jeśli problemem jest brak odpowiedniej ilości ludzi w inspekcjach, należy zwiększyć zatrudnienie korzystając ze środków funduszu kryzysowego.
Podczas konferencji związkowcy odnieśli się również do innych spraw, które były przedmiotem rozmów poruszanych 28 lutego na spotkaniu z premierem Mateuszem Morawieckim i ministrem Henrykiem Kowalczykiem. Wyrazili krytyczne stanowisko wobec kredytów preferencyjnych zwracając uwagę, że to nie są żadne preferencje, ponieważ oprocentowanie jest wysokie, występuje marża za rozpatrzenie kredytu, jest potrzebna historia konta w PKO itd., więc na pewno rolnicy masowo z tego nie skorzystają.
Przedstawiciele Solidarności krytycznie ocenili propozycję dopłat dla eksporterów zboża z Ukrainy:
– Wiemy, że na Lubelszczyźnie eksporterzy budują ogromne magazyny, których pojemność przekracza możliwości Elewaru – mówi Adrian Wawrzyniak. – Przedwczoraj spotkaliśmy się w Opawie z organizacjami rolniczymi z Czech i Słowacji i rozmawialiśmy o napływie zboża i budowie magazynów, bo przekazali nam koledzy ze Słowacji, że na granicy powstają magazyny już nie tylko na zboża, ale też na mąkę z Ukrainy. Budowa tak ogromnych magazynów ma jakiś cel, i przypuszczamy, że tym celem nie jest skup zboża polskiego czy słowackiego, więc dopłacanie do możliwości magazynowania ukraińskiego zboża jest działaniem na szkodę polskich rolników – stwierdza rzecznik Solidarności RI.
W związku z trudną sytuacją na rynku zbóż NSZZ Solidarność RI podczas konferencji sformułowała postulat wprowadzenia sankcji na rosyjskie zboże:
– Mamy informacje, że zboże rosyjskie, które w dużej części pochodzi zapewne z kradzieży na Ukrainie, trafia do Portugalii, Hiszpanii, Francji. Sankcje w pewnym stopniu ograniczyły by możliwości Rosji finansowania wojny, a nam umożliwiły eksport zbóż. Podkreśliliśmy na spotkaniu z premierami, że jeśli to nie zmieni się do czerwca, to sytuacja rolników stanie się bardzo trudna – podkreślił Adrian Wawrzyniak.
Podczas konferencji przedstawiciele rolników mówili również o konieczności wypracowania tarczy antykryzysowej dla rolnictwa, która umożliwiałaby wprowadzenie niższych cen nawozów, ustalenie ceny paliwa rolniczego na poziomie 2,5 zł. za litr, dodatkowych możliwości kredytowania dla rolników oraz innych koniecznych rozwiązań.
Szczególną uwagę związkowcy poświęcili Funduszowi Ochrony Rolnictwa:
– To nasza inicjatywa, którą wspieramy od lat jako rozwiązanie niezbędne dla zabezpieczenia rolników w momencie, gdy prowadzą handel z podmiotami skupującymi – mówi rzecznik Solidarności RI. – Nie zgadzamy się z opiniami, że należy tego nie robić, bo przełoży się to na podwyżkę cen. Odpowiednie rozwiązania trzeba wypracować, jest to rozwiązanie potrzebne “na już”, ponieważ istnieje ryzyko, że zaczną bankrutować firmy pośredniczące w skupie zbóż, które mogą stracić na tym, że kupiły zboże drogo, a cena nie jest taka, jakiej wszyscy oczekiwali. FOR jest dla nas priorytetem, będziemy się przyglądać pracom nad tą ustawą.
– Nasze pogotowie strajkowe jest podtrzymane – mówi stanowczo rzecznik NSZZ Solidarność RI. – Przyglądamy się rozwiązaniom, które proponuje strona rządowa. Choć są wśród nas tacy, którzy uważają, że powinniśmy rozpocząć strajk 14 marca, daliśmy rządowi 3 tygodnie czasu, utrzymując cały czas pogotowie strajkowe. Czekamy na rozwiązania.
