W soi pojawiła się bakteria znana z atakowania innych roślin, ale po raz pierwszy wykryto ją na soi. Dotychczas soję w naszych warunkach uważano za wolną od chorób.
Bakteria Pantoea ananatis, która została wykryta w soi w Polsce występowała dotychczas przede wszystkim w kukurydzy. U tego gatunku wywołuje bakteryjną zarazę (plamistość) liści i więdnięcie naczyniowe, czyli gnicie łodygi.
Objawami choroby na liściach są nieregularne najpierw jasne, słomkowe plamki, następnie nekrotyczne, na ogół wzdłuż liści. Potem brzegi liści więdną i zwijają się. Zmiany te prowadzą do zmniejszenia powierzchni asymilacyjnej liści i tym samym wpływają na plon. Rośliny są skarłowaciałe. Na łodydze, wzdłuż obserwujemy pęknięcia. W miejscu pęknięć widoczne są zmiany chorobowe w postaci brązowienia, które promieniują na górną część rośliny.
Objawy chorobowe są trudne do zidentyfikowania. Mogą być mylone z niedoborem składników pokarmowych, innymi chorobami czy objawami wywołanymi przez niekorzystne warunki środowiskowe. Co więcej, bakterie te nie zawsze są patogeniczne i mogą naturalnie występować na roślinach, w glebie i wodzie. Jednakże w sprzyjających dla nich warunkach mogą stać się groźne dla roślin i wywoływać u nich choroby.
W naszym kraju bakterie Pantoea ananatis dotychczas stwierdzono w kukurydzy, pszenicy i cebuli, teraz także w soi. W przypadku pszenicy bakteria była obecna na roślinach uszkodzonych wcześniej przez skrzypionki.
Bakterie wnikają do roślin przez aparaty szparkowe i uszkodzenia. Rozprzestrzeniają się z deszczem i mogą być przenoszone przez szkodniki np. wciornastki, skoczki, skrzypionkę zbożową, czy zachodnią kukurydzianą stonkę korzeniową w kukurydzy. Rozprzestrzeniają się także z nasionami różnych gatunków czy podczas sadzenia, np. cebuli.
Dotychczas soję w naszych warunkach uważano za wolną od chorób. Choć jest to gatunek obcy naszej strefie klimatycznej i dopiero wkracza na nasz obszar to musimy mieć na uwadze, że soja będzie chorować w miarę wzrostu popularności jej uprawy.
Choroby soi i ochrona – podcast
Dowiedz się jakie choroby zagrażają soi. Posłuchaj podcast. Rozmawiam z prof. dr hab. Markiem Korbasem z IOR PIB w Poznaniu.
