Śmietki są grupą szkodników co roku stwarzającą poważne zagrożenie na plantacjach, a powodowane szkody – przy niewłaściwie prowadzonej ochronie – wpływają na jakość i wielkość uzyskiwanych później plonów. Największe straty w plonach warzyw są powodowane przez dwa gatunki – śmietkę kapuścianą i śmietkę cebulankę.
Gatunkiem obecnie najliczniej występującym w Polsce i powodującym największe straty – zwłaszcza w uprawach warzyw kapustnych – jest śmietka kapuściana. W Polsce gatunek ten występuje w trzech pokoleniach w ciągu roku. Początek nalotu tych muchówek na plantację i składanie jaj ma zwykle miejsce w drugiej połowie kwietnia, a masowy wylęg larw na przełomie kwietnia i maja.
Od końca czerwca obserwuje się początek składania jaj przez drugie pokolenie, które trwa nieprzerwanie do jesieni. Larwy trzeciego pokolenia występują licznie od trzeciej dekady lipca do połowy września. Szkodnik zimuje w bobówce w ziemi. Samice składają jaja po kilka sztuk w sąsiedztwie szyjki korzeniowej. Uszkodzone rośliny są pozbawione bocznych korzeni, a na korzeniu palowym widoczne są wżery w postaci płytkich korytarzy. Żerowanie 3 larw może doprowadzić do zniszczenia rośliny będącej w fazie 4 liści. W uprawach kapusty pekińskiej, kalafiorów i brokułów przeznaczonych na późny zbiór larwy drążą także chodniki w podstawie głównych nerwów liści oraz w różach.
W ochronie plantacji warzyw kapustnych przed śmietką kapuścianą bardzo ważną rolę odgrywają zabieg agrotechniczne, zwłaszcza wykonanie głębokiej orki jesiennej po sprzęcie roślin, które ogranicza przeżywalność szkodnika na polu w okresie zimowym. W ochronie odmian wczesnych przed pierwszym pokoleniem śmietki podstawową metodą jest podlewanie rozsady przed lub po posadzeniu roślin w pole Reldanem 400 EC lub Nomoltem 150 SC. Rozsadniki można również opryskiwać insektycydem Karate Zeon 050 CS.
W przypadku ochrony odmian późniejszych przed drugim i trzecim pokoleniem śmietki można zastosować Karate Zeon 050 CS lub Sumi-Alpha 050 EC. Skuteczność zabiegów opryskiwania zależy od wyznaczenia precyzyjnych terminów wykonywania zabiegów ochronnych, opartych na lokalnej sygnalizacji pojawu szkodnika. Wykonywanie zabiegów na ślepo” jest nieskuteczne, ponieważ mijają się one z okresem największego zagrożenia ze strony szkodnika, a użyte do opryskiwania insektycydy są aktywne tylko przez 2-5 dni. Z tego powodu, przedwczesny lub opóźniony zabieg nie spełni swego zadania.
Do prowadzenia sygnalizacji warto polecić, opracowane w Instytucie Warzywnictwa w Skierniewicach, pułapki zapachowe odławiające wyłącznie samice śmietki kapuścianej, nalatujące na rośliny celem złożenia jaj. Nie odławiają się natomiast inne gatunki much podobne do śmietek. Progiem zagrożenia jest odłowienie minimum 2 samic śmietki kapuścianej dziennie w okresie 2 kolejnych dni. Po przekroczeniu tego progu zabieg należy wykonać po 3 dniach przy ciepłej pogodzie lub po 5-6 dniach przy niższej temperaturze powietrza. Zabieg powtarza się 2 lub 3-krotnie, w zależności od długotrwałości nalotu muchówek na plantację na poziomie przekraczającym próg zagrożenia.
“
