fbpx

Skutecznie i tanio rozłożyć słomę

Wysokie ceny nawozów sztucznych sprawiają, że aby zwiększyć opłacalność produkcji, rolnicy szukają dla nich tańszych alternatyw. Co zatem zrobić, aby skutecznie, a niekoniecznie drogo rozłożyć słomę?

 W wieloletniej uprawie gleby i roślin należy dążyć do uzyskania:

Baner Syngenta

– optymalnego odczynu (pH) i zasobności w składniki pokarmowe,

– wysokiej zawartości substancji organicznej, w tym związków próchnicznych,

– gruzełkowatej struktury gleb mineralnych.

Te parametry spełnia gleba żyzna, posiadająca uregulowane stosunki powietrzno-wodne, głównie dzięki gruzełkowatej strukturze, co gwarantuje m.in. optymalny odczyn, tj. lekko-kwaśny (pH 5,5-6,5) na glebach lekkich i średnich lub obojętny (6,6-7,2) na zwięźlejszych. Niezmiernie ważną cechą gleby żyznej jest też wysoka zawartość próchnicy oraz średnia lub wysoka zasobność w składniki pokarmowe.

Próchnica, a zwłaszcza jej główny składnik – kwasy humusowe oraz odpowiedni odczyn kształtują strukturę gruzełkowatą gleb mineralnych, dzięki czemu optymalizują ich stosunki powietrzno-wodne. Związki próchniczne gromadzą bowiem 3-5 krotnie więcej wody  dostępnej dla roślin, niż same ważą. Dzięki temu efektywnie wykorzystują wodę opadową, nawet w 80-90 proc., podczas gdy gleby lekkie (z niską zawartością próchnicy i frakcji ilastej) zaledwie w 10-20 proc. Poza tym ich zdolność zatrzymywania (sorbowania) i uwalniania do roztworu przyswajalnych form składników pokarmowych, przewyższa 5-10 krotnie pojemność sorpcyjną części mineralnej gleb.

 Związki próchniczne zwiększają też buforowatość gleb, czyli ich odporność na gwałtowne, niepożądane zmiany wartości pH. Korzystnie wpływają także na aktywność biologiczną gleb. Próchnica tworzona jest z wnoszonych nawozów naturalnych i organicznych w postaci obornika, kompostów, nawozów zielonych, resztek pożniwnych i ubocznych. Wobec rzadziej stosowanego obecnie obornika, podstawowe znaczeniu w użyźnianiu gleb mają resztki pożniwne, w tym słoma podstawowych zbóż, kukurydzy, rzepaku, roślin strączkowych, a także łodygi i liście buraków, malin, tytoniu, chmielu, itp. Przeciętnie po żniwach pozostaje na polu  4-6 t słomy podstawowych zbóż i rzepaku oraz dwukrotnie więcej kukurydzy.

Wprawdzie słoma zawiera wszystkie niezbędne dla roślin składniki pokarmowe (najwięcej K), ale jej wartość nawozowa oceniana jest głównie pod kątem wniesienia znacznej ilości substancji organicznej, przeciętnie tyle, ile znajduje się w 15 t obornika.  Wyjątkiem jest słoma kukurydziana, bowiem ze względu na większą masę, jej wartość odpowiada pełnej 30-tonowej dawce tego nawozu. Poza tym dostarcza (po mineralizacji) znacznie więcej składników mineralnych, szczególnie K, N i P. Cenna jest  też słoma rzepakowa, zawierająca szczególnie dużo Ca i K, jak też innych składników, w tym mikroelementów.

Na pociętą słomę zbóż daj azot, wapń lub gnojowicę

W słabszych stanowiskach oraz na lżejszych glebach, przed przyoraniem, pociętej i równomiernie rozrzuconej na polu słomy, wskazany jest dodatek 5-8 kg N na t słomy, ewentualnie rozlew gnojowicy (20-30 m3/ha). Wniesiony w tej postaci azot stanowi pożywkę dla drobnoustrojów, które się wówczas intensywnie namnażają, czego efektem jest szybsza mineralizacja i humifikacja słomy. Należy dodać, iż wniesiony w ten sposób azot nie jest tracony, bowiem po mineralizacji słomy i obumarciu mikroflory, wraca do powtórnego obiegu. Przy jego niedoborze bakterie „konsumują” mineralny azot glebowy, co może negatywnie wpływać na wegetację ozimin.

Bezpośrednio po wniesieniu azotu lub rozlewie gnojowicy, wskazana jest podorywka lub inny zabieg, który rozdrobni i wymiesza z glebą ścierń, słomę i nawóz oraz ułatwi kiełkowanie chwastów i samosiewów. W lepszych stanowiskach, np. po rzepaku lub udanych zbożach, dodatkowa dawka N jest zbędna. Na glebach kwaśnych, korzystnie na rozwój mikroorganizmów i mineralizację słomy wpłynie  wapnowanie. W stanowisku po rzepaku, przy jego wysiewie co 4 lata lub rzadziej na danym polu, warto pozostawić stalerzowaną glebę, stwarzając korzystne warunki dla kiełkowania i wegetacji samosiewów tej rośliny. Podobnie można postąpić po zbiorze osypanych nasion roślin strączkowych, a także gryki. Stworzy to korzystne warunki dla rozkładu słomy i zastąpi wysiew międzyplonów.

Nie rób ze słomy poduszki, azot zastąp preparatami

Rozkład słomy następuje szybciej na glebach w miarę wilgotnych oraz lżejszych. Poza tym procesy mineralizacji przebiegają szybciej w płytszej warstwie gleby, a więc nie można przyorywać słomy zbyt głęboko (maksymalnie do 10 cm), zwłaszcza na glebach zwięzłych i wilgotnych. Istotne dla prawidłowej mineralizacji, jest też pocięcie (na 6-10 cm odcinki) i równomierne rozrzucenie na polu słomy, przed jej zmieszaniem z glebą. Dotyczy to zwłaszcza grubej, zdrewniałej ścierni i łodyg kukurydzy, ale też innych roślin. Chodzi o to by nie tworzyć grubej, nieprzepuszczalnej warstwy (poduszki) która utrudni doprawienie gleby i kiełkowanie wysianych nasion, jak też przesiąk i podsiąk wody.

Celowe może być też wcześniejsze wniesienie na pociętą słomę, tzw. użyźniaczy glebowych (Agrosłoma, Akra Kombi, BaktoKompleks, Bactim Słoma, Delsol, EM, Iber Humus, Preparon słoma, Rosahumus, Startus Active Duo, Stercosul, UG max). Niektóre z nich zawierają bakterie wiążące wolny azot z powietrza, co ułatwia mineralizację słomy oraz dodatkowo wzbogaca glebę w ten cenny składnik. W celu szybszej mineralizacji zmieszanych z glebą resztek pożniwnych, jak też dodatkowego wniesienia substancji organicznej, wskazany jest w przypadku uprawy roślin jarych wysiew międzyplonów.

Masa makroelementów (w kg/ha) wniesiona do gleby w przeciętnym plonie słomy po jej mineralizacji przez mikroorganizmy

Roślina Plon słomy

w t/ha

Masa składników  wniesiona w plonie słomy
N P2O5 K2O CaO MgO
Żyto 5,0 29,0 12,4 60,0 15,8 3,8
Pszenica 4,5 29,7 11,2 57,6 17,1 4,1
Pszenżyto 4,5 29,5 11,2 55,8 15,8 3,6
Jęczmień 4,0 29,2 10,6 58,0 25,2 4,8
Owies 4,2 29,8 13,4 76,4 21,8 4,6
Kukurydza 9,0 72,0 41,4 194,4 50,4 22,5
Rzepak 6,0 43,2 18,0 121,2 93,6 7,8

 

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.