Prace nad skróceniem i usztywnieniem łanu rozpoczyna się najczęściej, gdy zboża mają jedno kolanko. Wczesna aplikacja nie zawsze wystarczy, wówczas regulator wzrostu należy zastosować drugi raz.
Wielu producentów zastanawia się czy dwuetapowe lub późne skracanie zbóż ma sens. Czy koszty związane z tym zabiegiem są uzasadnione. Otóż odpowiedzi na nurtujące ich pytania nie są proste i jednoznaczne. Wszystko zależy od intensywności produkcji, uprawianej odmiany oraz warunków atmosferycznych.
Skracać raz czy dwa razy?
W sytuacji, gdy produkcja jest mniej intensywna, uprawiana odmiana wykazuje zwiększoną odporność na wyleganie oraz występują niedobory wody, wówczas z drugiej dawki regulatora wzrostu można zrezygnować. W tym przypadku wcześniejsza aplikacja wystarczy. Sytuacja wygląda zupełnie inaczej, gdy produkcja zbóż prowadzona jest w sposób intensywny, a warunki atmosferyczne sprzyjają uzyskaniu wysokich plonów. Wówczas należy drugi raz zastosować regulator wzrostu, dbając o dokłosie.
Dbałość o dokłosie to ważny element produkcji zbóż. Do jego złamania dochodzi najczęściej w uprawie ozimych form jęczmienia i pszenicy. W pozostałych gatunkach do tego niekorzystnego zjawiska również może dojść.
Termin 2 regulacji
Najczęściej zabiegi skracające dokłosie wykonuje się, gdy zboża są w fazie liścia flagowego (wg BBCH 39). W zależności od substancji czynnej wykorzystywanej do skrócenia dokłosia istnieją pewne różnice w terminie wykonania zabiegu. Aplikację w zależności od substancji czynnej wykonuje się od fazy, gdy liść flagowy jest widoczny, ale jeszcze nierozwinięty do fazy, gdy widoczne są pierwsze ości (wg BBCH 37–49).
Retardanty
W praktyce skrócenie dokłosia wykonywane jest najczęściej w systemie dawek dzielonych, tym samym retardantem, który stosowano wcześniej (tab. 1). W przypadku, gdy wcześniej regulatora wzrostu nie stosowano, a występuje ryzyko wylegania, należy sięgnąć po retardant zarejestrowany do aplikacji w późniejszych fazach rozwojowych (tab. 2). Stosując retardanty w systemie dawek dzielonych oraz późniejszych fazach rozwojowych należy stosować się do wskazań producenta umieszczonych w etykiecie.
Tabela 1. Przykładowe retardanty aplikowane w dwóch terminach i dawkach – pierwsza w celu skrócenia i usztywnieniu źdźbła, druga – dokłosia
|
Retardant – nazwa handlowa |
Substancja czynna | Zalecana dawka
[l, kg/ha] |
Gatunek zboża* |
Uwagi |
| Stosować od pełni krzewienia do całkowicie rozwiniętego liścia flagowego (BBCH 25–39) | ||||
| Chiffchaff 250 EC | trineksapak etylu | 0,4 | PZ | retardanty można stosować w dawkach dzielonych 2 × 0,3 l/ha; temperatura działania 5–15°C |
| Midas 250 EC | ||||
| Moddus 250 EC | ||||
| Power Grain 250 EC | ||||
| Proteg 250 EC | ||||
| Sonis Start | ||||
| Stunt 250 EC | ||||
| Meros 250 EC | trineksapak etylu | 0,4 | PZ | retardanty można stosować w dawkach dzielonych:
pierwszy raz w fazie początku strzelania w źdźbło – dawka 0,3 l/ha, drugi raz w fazie liścia flagowego – dawka 0,3 l/ha; temperatura działania 5–15°C |
| Midas Duo 250 EC | ||||
| Tri-Turbo 250 EC | ||||
| Windsar 250 EC | ||||
| Stosować od końca krzewienia do drugiego kolanka (BBCH 29–32) | ||||
| Medax Max | proheksadion wapnia + trineksapak etylu | 0,5 | ZZ, TZ, PZ | drugi zabieg wykonać od początku fazy liścia flagowego do widocznych pierwszych ości w dawce 0,5 kg/ha |
| Medax Max | 0,75 | JZ | drugi zabieg wykonać od początku fazy liścia flagowego do widocznych pierwszych ości w dawce 0,75 kg/ha | |
| Stosować od końca krzewienia do całkowicie rozwiniętego liścia flagowego (BBCH 29–39) | ||||
| Percival | trineksapak etylu + proheksadion wapnia | 0,3–0,75 | ZZ + TZ + PZ | retardanty można stosować w dawkach dzielonych:
pierwszy raz od końca krzewienia do drugiego kolanka – dawka 0,5 kg/ha; drugi raz od początku do końca fazy liścia flagowego – dawka 0,5 kg/ha; w celu skrócenia dokłosia drugi zabieg można opóźnić do fazy widocznych pierwszych ości |
| Serenium | ||||
| Percival | trineksapak etylu + proheksadion wapnia | 0,5–1,0 | JZ | retardanty można stosować w dawkach dzielonych:
pierwszy raz od końca krzewienia do drugiego kolanka – dawka 0,75 kg/ha; drugi raz od początku do końca fazy liścia flagowego – dawka 0,75 kg/ha; w celu skrócenia dokłosia drugi zabieg można opóźnić do fazy widocznych pierwszych ości |
| Serenium | ||||
| Nexa 500 EC | trineksapak etylu | 0,15 | ZZ | retardanty można stosować dwukrotnie:
pierwszy raz w fazie od końca krzewienia do początku liści flagowego; drugi raz po upływie od 6 do 16 dni w fazie od pięciu kolanek do końca fazy liścia flagowego |
| Tregus 500 EC | ||||
| Stosować od początku wzrostu źdźbła do drugiego kolanka (BBCH 30–32) | ||||
| Bold 175 EC | trineksapak etylu | 0,4 | PZ | środek można stosować dwukrotnie:
drugi raz od fazy początku liścia flagowego do widocznych pierwszych ości – w dawce 0,4 l/ha |
| Bold 175 EC | 0,3 | ZZ | środek można stosować dwukrotnie 2 × 0,2 l/ha;
drugi raz w fazie początku liścia flagowego |
|
| Stosować od początku wzrostu źdźbła do całkowicie rozwiniętego liścia flagowego (BBCH 30–39) | ||||
| Nexa 500 EC | trineksapak etylu | 0,2 | PZ | retardanty można stosować dwukrotnie:
pierwszy raz fazie od końca krzewienia do trzeciego kolanka – dawka 0,15 l/ha; drugi raz po upływie od 7 do 25 dni w fazie od trzeciego kolanka do końca fazy liścia flagowego – dawka 0,15 l/ha |
*JZ – jęczmień ozimy; ZZ – żyto ozime; TZ – pszenżyto ozime; PZ – pszenica ozima
Tabela 2. Przykładowe retardanty aplikowane w późnych fazach rozwojowych w celu skrócenia i usztywnienia dokłosia
|
Retardant – nazwa handlowa |
Substancja czynna | Zalecana dawka
[l, kg/ha] |
Gatunek zboża* |
Uwagi |
| Stosować od widocznego ale nierozwiniętego liścia flagowego do całkowicie rozwiniętego liścia flagowego (BBCH 37–39) | ||||
| Impeder 250 EC | trineksapak etylu | 0,6 | JZ | temperatura działania 5–15°C |
| Moxa 250 EC | ||||
| Tridus 250 EC | ||||
| Rigid NT 250 EC | ||||
| Stiff NT 250 EC | ||||
| Optimus 175 EC | 0,9 | |||
| Stosować od widocznego, ale nierozwiniętego liścia flagowego do nabrzmiewania pochwy liściowej liścia flagowego (BBCH 37–45) | ||||
| Baia P | etefon | 0,75 | PZ | temperatura działania >10°C |
| Coryx | ||||
| Padawan | ||||
| Etheguard | ||||
| Stosować w fazie całkowicie rozwiniętego liścia flagowego (BBCH 39) | ||||
| Canopy | chlorek mepikwatu | 0,8–1,25 | JZ, ZZ, TZ, PZ, JJ | temperatura działania 5–20°C |
| Medax Top 350 SC | chlorek mepikwatu + proheksadion wapnia | 0,8–1,25 | PZ, TZ, JZ, ZZ | w pszenicy stosować jeden raz w sezonie; temperatura działania 5–20°C |
| Stosować od wczesnej fazy rozwoju kłosa do początku fazy kłoszenia (BBCH 41–51) | ||||
| Grassrooter | etefon | 1,0 | JZ,PZ | |
| Grassrooter | 0,75 | JJ | ||
*JZ – jęczmień ozimy; ZZ – żyto ozime; TZ – pszenżyto ozime; PZ – pszenica ozima; JJ – jęczmień jary
Fragment artykułu „Regulator po raz drugi” autorstwa dr inż. Przemysława Kardasza z PSD IOR–PIB w Winnej Górze, który ukazał się w majowym wydaniu Wiadomości Rolniczych Polska.
