Cebula jest jednym z najbardziej popularnych warzyw uprawianych w Polsce. W ostatnich latach w naszym kraju zwiększa się powierzchnia upraw cebuli z dymki sadzonej wiosną. Zabieg sadzenia cebuli można zmechanizować dzięki zastosowaniu specjalistycznych sadzarek. Sadzarki do cebuli na polski rynek dostarcza stosunkowo niewielu producentów. Oprócz polskich firm tego typu maszyny oferują zagraniczni wytwórcy.
Sadzarki Krukowiaka
Największym polskim producentem sadzarek do cebuli z dymki jest firma Krukowiak z Brześcia Kujawskiego. W ofercie wytwórcy są dostępne modele wysadzające cebulki w 4, 5, 6 oraz 7 rzędach. Są to zawieszane na tylnym TUZ-ie maszyny wymagające współpracy z ciągnikiem o mocy powyżej 30 KM. Rama sadzarek z przymocowanym do niej zbiornikiem jest oparta na dwóch kołach, które są jednocześnie źródłem napędu dla zespołu dozującego. Elementem dozującym cebulki jest gumowy podajnik, który podaje je do wibrujących rynienek. Następnie cebulki są przesypywane do lejków poprzez które trafiają do redlic. Cykl roboczy zamyka przymocowany łańcuchami, swobodnie wleczony wałek, który zakrywa napełnione cebulkami bruzdy oraz zagęszcza wierzchnią warstwę gleby.
Sadzarki marki Renal
Znajdująca się w Mikułowicach w woj. świętokrzyskim firma Renal producentom cebuli oferuje dwa rodzaje sadzarek. Jedną z nich jest trzyrzędowa maszyna wykorzystywana w sadzeniu cebuli, czosnku oraz bobu. Zawieszana sadzarka jest obsługiwana przez trzech pracowników, którzy umieszczają cebulki w pojemnikach taśm podających materiał do lejków ustawionych pionowo nad redlicami. Za redlicami znajdują się zagarniacze. Ostatnim elementem jest wleczony metalowy wał ugniatający.
Firma Renal oferuje także sadzarkę automatyczną. Trzyrzędowa maszyna konstrukcją przypomina taśmowe, automatyczne sadzarki do ziemniaków. Napędzane od kół jezdnych czerpaki zamontowane na łańcuchach podbierają cebulki ze zbiornika, unoszę je w górę a następnie wsypują do pionowych lejków skąd trafiają one do redlic. Maszyna jest przeznaczona do sadzenia cebuli z dymki, czosnku, bobu oraz tulipanów. Konstrukcja sadzarki oferuje zmianę szerokości sadzenia (25-40 cm) oraz głębokości pracy redlic.
Sadzarki firmy Garmach
Taśmowe oraz automatyczne sadzarki mogące wysadzać cebulę z dymki są dostępne w ofercie firmy Garmach. Taśmowe sadzarki MGP są produkowane w wersji 2, 3 i 4 rzędowej. Zasada działania tych maszyn polega na tym, że obsługujący maszynę pracownicy umieszczają cebulki na taśmach wyposażonych w małe pojemniczki, które potem poprzez pionowe lejki dostarczane są do redlic.
Sadzarki automatyczne Garmach AGP są produkowane w wersji od 3 do nawet 8 rzędów. W maszynach tych łańcuchowe taśmy z czerpakami podbierają cebulki ze zbiornika i dostarczają je do pionowych lejków skąd w dalszej kolejności są umieszczane w redlicach.
Francuskie sadzarki do cebuli i czosnku
Firma Garmach oprócz maszyn własnej produkcji oferuje sadzarki francuskiej firmy Erme. W ofercie producenta są dostępne sadzarki z mechanicznym jak i pneumatycznym systemem dozowania cebulek dostępne w wersji od 3 do nawet 15 rzędów. Zależnie od wersji maszyny wysadzają cebulki w pojedynczych lub podwójnych rzędach.
Mechaniczne sadzarki wysadzające w pojedynczych rzędach składają się z oddzielnych sekcji wyposażonych w zbiornik, aparat wysadzający, redlicę oraz podwójne kółka dogniatające. Podstawowym elementem roboczym jest obracająca się tarcza z 16 wymiennymi chwytakami, która pobiera cebulki ze zbiornika. Praca zespołu jest podobna jak w dawnych czeskich sadzarkach chwytakowych do ziemniaków. Podobną zasadą działania charakteryzują się sadzarki wysadzające w podwójnych rzędach.
Zasada działania sadzarek pneumatycznych do cebuli po części przypomina pracę siewników punktowych do siewu kukurydzy. Francuski producent w tej maszynie zastosował dwie współpracujące ze sobą obracające się tarcze napędzane silnikiem hydraulicznym. Pierwsza z nich z otworami na obwodzie za pośrednictwem podciśnienia wytwarzanego przez wentylator pobiera cebulki ze zbiornika i przekazuje do kolejnej tarczy na obwodzie której znajdują się małe rynienki. Za pośrednictwem tej tarczy znajdującej się nad redlicą cebulki są umieszczane w glebie. Rząd w którym umieszczono cebulki jest zagęszczony podwójnymi kółkami ogumionymi. Sadzarki mogą być wyposażone w elektroniczny kontroler, który rejestruje prędkość sadzenia, obsadę na hektar, oblicza obsadzoną powierzchnię i informuje operatora o zakłóceniach podczas pracy.
Holenderskie sadzarki
Za pośrednictwem firmy Agrarada na polskim rynku są dostępne sadzarki do cebuli produkowane przez holenderską firmę Warrens BV. Holenderski wytwórca oferuje maszyny wysadzające cebulę z dymki w od 4 do 18 rzędów. Konstrukcja maszyn umożliwia bezstopniową regulację szerokości międzyrzędzi. Materiał nasadzeniowy podawany jest do redlic za pośrednictwem znajdującego pod dnem zbiornika szerokiego przenośnika napędzanego hydraulicznie. Równomierność podawania materiału na przenośnik zapewnia stół wibracyjny z obrotowymi szczotkami. Wysadzone rzędy są zasypywane zagarniaczami talerzowymi ustawionymi asymetrycznie. Dostępne są także szerokie rolki dogniatające. Maszyny mogą być sterowane za pomocą terminali oferującymi możliwość wyłączania redlic na potrzeby zakładania ścieżek technologicznych.
Autor: dr inż. Jacek Skudlarski
