IERiGŻ opublikował grudniowy raport Rynek Rolny. Przedstawiamy analizę rynku zboóż opracowaną przez Marcina Krzemińskiego.
W związku z napiętą sytuacją podażowo-popytową na świecie, ceny zbóż powoli zwiększają się. Sezonowy spadek cen krajowych w okresie zbiorów nie był tak wyraźny jak przed rokiem. Można mieć pewność, że krajowe ceny zbóż w najbliższym czasie przekroczą rekordowe poziomy. Według danych MRiRW pod koniec listopada cena pszenicy paszowej przekroczyła1000 zł/t, a żyta i kukurydzy zbliżyły się odpowiednio do 800 i 900 zł/t.
Na światową sytuację podażowo-popytową na rynku zbóż w bieżącym sezonie wpłynął znaczący spadek produkcji w USA, Rosji, na Ukrainie i w południowej Europie. Według USDA, w porównaniu z poprzednim sezonem, obniżyła się światowa produkcja kukurydzy (z 880 do 840 mln ton), a także jęczmienia (131 mln ton) i owsa (do 21,1 mln ton). Zwiększyły się tylko zbiory żyta (do 14,1 mln ton), a produkcja pszenicy spadła z 696 do 651 mln ton.
Szacunki zbiorów zbóż w Polsce w 2012 r. są natomiast dobre. O ponad połowę większe są zbiory kukurydzy, szacowane na rekordowym poziomie 3,60 mln ton. Wzrosła również produkcja żyta, jęczmienia i owsa, jednocześnie produkcja pszenicy i pszenżyta spadła.
W produkcji wysoki jest udział zbóż jarych, co było konsekwencją przesiewów po mroźnej zimie. W UE łączna produkcja zbóż wynosi 272 mln ton, wobec 284 mln ton w sezonie poprzednim. Spadły zbiory pszenicy, kukurydzy i owsa, a wzrosły jedynie jęczmienia i żyta. Więcej zebrano pszenicy we Francji, a mniej w W. Brytanii i Hiszpanii. Zbiory zbóż paszowych zwiększyły się we Francji i Niemczech, a obniżyły w Hiszpanii, na Węgrzech i w Rumunii.
Sytuacja na rynku sprzyja wysokim cenom ziarna na świecie. W listopadzie ceny zbóż wzrastały, ale w ostatnim tygodniu doszło do niewielkiego spadku cen. Tendencje cenowe mają podobny przebieg w Europie i USA, przy czym za oceanem ceny zbóż są wyższe.
Wysokie ceny ziarna utrzymują się także w kraju i przekraczają poziom sprzed roku. W okresie zbiorów kukurydzy wystąpił przejściowy spadek jej cen, jednak obecnie ceny te powracają do poprzedniego poziomu.
W dalszej części sezonu sytuację może nieznacznie poprawić prognozowane zwiększenie zbiorów kukurydzy i jęczmienia w Argentynie. Przewidywany jest jednak spadek produkcji zbóż w Australii.
W ciągu czterech pierwszych miesięcy obecnego sezonu w Polsce skupiono 3,94 mln ton zbóż podstawowych, tzn. o 14% więcej niż przed rokiem. Niższy niż przed rokiem był tylko skup pszenicy (o 10%). Skup żyta i jęczmienia przekroczył poziom z całego poprzedniego sezonu, a skup pszenżyta jest dwukrotnie wyższy niż przed rokiem. Można przypuszczać, że w bieżącym sezonie do skupu trafi większa część krajowej produkcji, chociaż nadal będzie on stosunkowo niski.
W wyniku dobrych zbiorów w Polsce, wzrasta zainteresowanie naszym ziarnem, zwłaszcza że jego ceny są nadal niższe niż na zachodzie Europy. W trzecim kwartale 2012 r. wywieziono z kraju ponad 1 mln ton ziarna, w tym ponad 460 tys. ton pszenicy, ponad 170 tys. ton jęczmienia i prawie 160 tys. ton żyta. Jest to znacząco więcej niż w całym I półroczu 2012 r. W tym czasie import ziarna zmniejszył się do ok. 190 tys. ton, podczas gdy w I półroczu 2012 r. było to ponad 1 mln ton. Sprowadza się głównie pszenicę i kukurydzę.
Według notowań MRiRW pod koniec listopada 2012 r. ceny zbóż były wyższe niż pod koniec czerwca. Wyraźnie niższe były ceny żyta i owsa, a także jęczmienia konsumpcyjnego i browarnianego. W porównaniu z okresem sprzed roku tańsze były jedynie konsumpcyjne odmiany owsa i żyta, a najbardziej podrożały pszenica i kukurydza paszowa (odpowiednio o 41 i 28%).
Wszystkie zboża paszowe są droższe od zbóż konsumpcyjnych. Pod koniec listopada za jedną tonę pszenicy konsumpcyjnej można było kupić 987 kg pszenicy paszowej, a w przypadku żyta i jęczmienia konsumpcyjnego i paszowego relacje ta wynosiły odpowiednio tylko 0,916 i 0,884.
Źródło: Rynek Rolny, grudzień 2012, IERiGŻ
