Na Państwa pytania, natury prawnej, w każdy czwartek w godz. 16.00-18.00, pod nr. telefonu 667 969 956 odpowiada prawnik Wojciech Lignowski (na zdj.). Pytania można również kierować listownie na adres redakcji WRP lub e-mail: redakcja@wrp.pl
Pytanie: Mam problem ze zlikwidowaną rolniczą spółdzielnią produkcyjną. Potrzebuję uzyskać pewne dokumenty dotyczące tej RSP, ale nie wiem do kogo się zwrócić. Gdzie przechowuje się dokumenty po zlikwidowanej spółdzielni?
Odpowiedź: Zgodnie z art. 126 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze po zatwierdzeniu przez Walne Zgromadzenie sprawozdania finansowego z zakończenia likwidacji, likwidator musi zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego wniosek o wykreślenie zeń likwidowanej spółdzielni oraz winien przekazać jej księgi i dokumenty do przechowania. Kwestie przechowywania ksiąg i dokumentów normuje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu i czasu przechowywania ksiąg i dokumentów zlikwidowanych spółdzielni oraz organizacji spółdzielczych. Według przepisów rozporządzenia likwidator spółdzielni zobowiązany jest do przechowywania i zabezpieczenia jej dokumentów, a następnie po uporządkowaniu, ma obowiązek przekazania ich do odpowiednich podmiotów, co z kolei uzależnione jest od tego, jakiego rodzaju są to materiały. Mianowicie, materiały archiwalne likwidator przekazuje do właściwej jednostki państwowej sieci archiwalnej określonej decyzją Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, zaś dokumentację niearchiwalną, której okres przechowywania jeszcze nie upłynął – właściwemu związkowi rewizyjnemu, w którym była zrzeszona spółdzielnia. Gdyby okazało się, że takiego związku nie ma lub jest on postawiony w stan likwidacji, to tego typu materiały likwidator musi przekazać Krajowej Radzie Spółdzielczej. Poza tym materiały archiwalne, których okres przechowywania jeszcze nie upłynął, likwidator ma możliwość przekazania do przechowania przez inną spółdzielnię wskazaną w tym celu przez Krajową Radę Spółdzielczą. Co do pozostałej dokumentacji, której okres przechowywania w likwidowanej spółdzielni już upłynął, to należy ją przeznaczyć na makulaturę. Jak z powyższego wynika, aby uzyskać jakiekolwiek dokumenty ze zlikwidowanej spółdzielni należy w pierwszej kolejności ustalić ich rodzaj, a następnie zwrócić się do osoby likwidatora tejże spółdzielni. W razie braku takiej osoby zajdzie potrzeba zwrócenia się najlepiej do Krajowej Rady Spółdzielczej, w której zasobach winien znajdować się egzemplarz spisu zdawczo-odbiorczego dokumentacji niearchiwalnej przekazany przez likwidatora spółdzielni. Gdyby okazało się jednak, że poszukiwane materiały mają status archiwalnych, najtrafniejszym rozwiązaniem będzie zwrócenie się w tej sprawie do właściwej miejscowo placówki archiwum państwowego.
Pytanie: Wiem, że istnieje możliwość domagania się od ANR sprzedaży gruntów, o ile wnosi o to były właściciel. Proszę o precyzyjne wskazanie z jakiego przepisu takie uprawnienie wynika.
Odpowiedź: Faktycznie, uregulowano możliwość nabycia w drodze pierwszeństwa nieruchomości, które znajdują się w dyspozycji ANR w art. 29 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2007 r., Nr 231, poz.1700), przewidując, że pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości zasobu przysługuje między innymi byłemu właścicielowi zbywanej nieruchomości lub jego spadkobiercom, jeżeli nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 1 stycznia 1992 r. Nadmienić jedynie należy, że były właściciel zwracając się do ANR w tej sprawie, powinien jak najrzetelniej udowodnić przysługujące mu bądź jego spadkodawcom prawo własności danego gruntu.
Pytanie: Planuję przekazać gospodarstwo rolne na mojego syna. Niedawno gmina uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym część moich gruntów zostało przekwalifikowanych na działki budowlane. Czy po przekazaniu gospodarstwa będę zmuszony zapłacić rentę planistyczną?
Odpowiedź: Wymaga wyjaśnienia, że tzw. renta planistyczna to nic innego jak opłata za wzrost wartości nieruchomości związany ze zmianą przeznaczenia jej, przykładowo, z rolnego na budowlany. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w art. 36 ust. 4 stanowi, iż jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. Zatem każda czynność prawna przenosząca własność gruntu, którego wartość wzrosła wskutek zmiany lub uchwalenia miejscowego planu, będzie powodowała konieczność poniesienia opłaty, bez względu na to, czy dana czynność prawna ma charakter odpłatny czy nieodpłatny. Innymi słowy taki sam obowiązek zapłacenia kwoty opłaty planistycznej ciążył będzie zarówno na sprzedawcy nieruchomości jak i na jej darczyńcy. Odpowiadając, trzeba stwierdzić, iż rolnik chcąc przekazać gospodarstwo następcy, przykładowo, w celu uzyskania renty strukturalnej, w skład którego wchodzą też grunty o wartości zwiększonej w związku z uchwalonym lub zmienionym planem zagospodarowania przestrzennego, będzie zmuszony do poniesienia na rzecz gminy rzeczonej opłaty.
Na Państwa pytania odpowiadał prawnik Wojciech Lignowski
