Listopadowe posiedzenie Rady ds. Rolnictwa i Rybołóstwa Unii Europejskiej dotyczyło przede wszystkim strategii działania UE na rzecz rozwoju obszarów wiejskich po 2027 r. Rozmowy odbywały się na kanwie zaproponowanego przez komisarza Janusza Wojciechowskiego “Paktu dla rolnictwa”.
Rada UE 20 listopada przyjęła konkluzje w sprawie “Długoterminowej wizji obszarów wiejskich UE”, zawierające wytyczne polityczne dla Komisji i państw członkowskich. Uznano, że rozwój powinien opierać się na obejmującym wiele aspektów podejściu, uwzględniając przede wszystkim 4 filary takie jak bezpieczeństwo żywnościowe, stabilność, zrównoważony rozwój i solidarność, będące podstawą zaproponowanego przez komisarza Wojciechowskiego “Paktu dla Rolnictwa”.
W konkluzjach dużą rolę przypisano lokalnej aktywności społecznej, cyfryzacji obszarów wiejskich, dywersyfikację potencjału wsi poprzez stymulowanie działalności w sektorach przemysłowych i usługowych, ale też uproszczenie procedur administracyjnych i zwiększenie dostępności finansowania aktywności ludzi młodych oraz wsparcie aktywności kobiet na wsi. Cały dokument jest dostępny do pobrania tutaj .
W konkluzjach przyjęto też propozycje rozwoju spółdzielczości na wsi. Minister rolnictwa Robert Telus podczas briefingu dla dziennikarzy mówił, że była to polska propozycja. Druga polska propozycja dotyczyła demografii obszarów wiejskich. W konkluzjach znajduje się dotyczący tego punkt: “(Rada UE) podkreśla szczególne znaczenie wymiany pokoleń na obszarach wiejskich oraz w sektorze rolno-spożywczym oraz zachęca państwa członkowskie do aktywnego wspierania młodych obywateli obszarów wiejskich, między innymi poprzez ułatwianie im dostępu do finansowania i gruntów, zapewnianie zróżnicowanych i elastycznych możliwości zatrudnienia oraz szkoleń i edukacji oraz angażowanie ich w projektowanie polityki i lokalne procesy decyzyjne”.
Minister Telus poinformował też, że poza oficjalną debatą prowadzone były rozmowy w formacie V4 oraz “koalicji pięciu państw przyfrontowych”. Podkreślił, że panuje zgoda co do tego, że jednostronne zakazy importu zbóż z Ukrainy przynoszą skutki w postaci zwiększonego tranzytu zbóż do krajów, które rzeczywiście potrzebują tego zboża. W opinii ministra Telusa to rozwiązanie znajduje coraz większą przychylność większości państw UE.
Polska sprzeciwiła się ułatwieniom we wprowadzaniu nowych technik genomonowych. Powinny one być wprowadzane “ostrożnie” i poprzedzone badaniami. Polityka leśna natomiast powinna być pozostawiona krajom członkowskim, a polskie rozwiązania mogą być wzorem dla innych państw.
Rozmowy ministrów rolnictwa dotyczyły również normy GAEC 8. Jej pełnemu wprowadzeniu sprzeciwiają się rolnicy europejscy i większość państw członkowskich. Francja przedstawiła propozycję, popartą przez większość ministrów, aby GAEC 8 dotyczyła jedynie roślin uprawnych. Jak podkreślił komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski dyskusja o tym jest skomplikowana, ponieważ musi uwzględnić aktualną sytuację geopolityczną, która zachwiała opłacalnością produkcji rolnej i zagroziła bezpieczeństwu żywnościowemu Europy. Wnioski niektórych państw, w tym Polski, by nie wdrażać GAEC 8 w roku 2024 (a najlepiej w ogóle, jak mówił minister Telus) wymagają dodatkowych analiz.
