Wcześniej czy później, każdy stary ciągnik musi przejść remont silnika. Czy wiążą się z tym poważne koszty? Postanowiliśmy to sprawdzić na przykładzie ciągnika MTZ-82.
Mija właśnie 50 lat, gdy na polskich polach pojawił się radziecki ciągnik MTZ-82. Patrząc dzisiejszymi oczyma poniekąd konkurował z naszym Ursusem C-385, bo miał podobną moc silnika i przedni napęd. Jednak w połowie lat 70. sprawa zakupu ciągnika miała się nieco inaczej niż dziś.
Po pierwsze. Fabrycznie nowy Ursus C-385 był horrendalnie drogi, a jego zakup przez indywidualnego rolnika niemal niemożliwy za sprawą państwowego rozdzielnika. Prawie wszystkie duże Ursusy trafiały do firm, PGR-ów i SKR-ów, co już stanowiło poważny problem.
Po drugie. Za sprawą dziwnych finansowych rozliczeń między Polską a Związkiem Radzieckim, produkowane w Mińsku ciągniki MTZ-82 były bardzo tanie. Sprawiało to, że z braku dostępności polskich traktorów (i ich ceny) czteronapędowe MTZ-y szły dosłownie jak woda. No i fakt, że rozliczane dziwnym kursem rubla transferowego w handlu wymiennym za węgiel, ziemniaki i cebulę, przy polskim ciągniku kosztowały dosłownie grosze.
Iwan zwany zemstą Breżniewa
Przez następnych kilkanaście lat, do upadku socjalizmu, rynek dosłownie zapachał się tym modelem i był on obecny niemal na każdym polu. Użytkownicy nieco pieszczotliwie nazywali go “Iwanem”, ale byli i tacy, którzy nie pałali do niego miłością nazywając go “Zemstą Breżniewa”.
Tak czy inaczej, sprowadzony w dziesiątkach tysięcy sztuk MTZ-82 na stałe rozgościł się na polskich polach. Model ten, właściwie w niezmienionej formie, można było jeszcze nie tak dawno kupić jako Belarus 820.
O różnicach w silnikach między Ursusem C-385 a MTZ-82 i pojedynku na ideologię już wam niedawno pisaliśmy. Dziś skupmy się nad tym, ile kosztuje remont silnika w MTZ-cie. Zaczniemy jednak od tego co znajdziemy pod maską tego ciągnika, bo to dziś niemal legendarna jednostka napędowa, czyli дви́гатель D-240.
Ursus C-385 kontra MTZ-82: pojedynek na silniki i ideologię. Który lepszy?
Charakterystyka silnika MTZ-82
Są tacy, którzy twierdzą, że silnik D-240 ma swoje amerykańskie korzenie i pochodzą one jeszcze z wczesnych lat 50. Mają w tym sporo racji. Choć motor D-240 pochodzi wprost od wcześniejszego silnika D-50, to jednak ten ostatni to zadziwiająco bliźniacza konstrukcja pewnego amerykańskiego producenta.
Zastosowany w MTZ82 silnik ma 4,75 litra pojemności i generuje 80 KM, a jego moment obrotowy wynosi 297 Nm. To dosyć niewysilona jednostka napędowa, która przy odpowiednim traktowaniu jej dobrym olejem potrafi przejechać nawet 15 000 mth bez gruntownego remontu.
Nie oznacza to rzecz jasna, że wszystkie ciągniki osiągną taki pułap międzyremontowy. Wad, które mogą zrujnować silnik jest sporo, a wymienię tylko jakość montażu końcowego w fabryce – szczególnie w nowszych ciągnikach. Poważne problemy mogą zaistnieć także ze strony pierścieni tłokowych, których jakość bywa zmienna.
I jeśli o wadach konstrukcyjnych, to jeszcze sztandarowy przykład. Starsze MTZ-y były wyposażone w świecę elektropłomieniową, która zasilana była naftą znajdującą się w osobnym zbiorniku nad silnikiem. Przelewając się przez żarnik, nafta się zapalała i tak trafiała do kolektora ssącego.
Problem, z jakim wielokrotnie się spotkałem, to wykruszenie się żarnika świecy. Gdy to się stało, jego twarde fragmenty trafiały bezpośrednio do komory spalania demolując tłoki, zawory i samą głowicę. Takiej awarii nie zapobiegał nawet specjalny stalowy koszyczek wokół żarnika świecy.
Ile kosztuje remont silnika do MTZ-82?
Skoro już o ewentualnym remoncie silnika D-240, to rzućmy okiem ile będą nas kosztowały części zamienne. Skupmy się tu na pierwszej, pierwotnej wersji silnika, czyli wspomnianym D-240. W miarę możliwości będą to oryginalne części.
Zestaw naprawczy
Składa się z tulei cylindrowej, dwóch oringów, tłoka, sworznia, zabezpieczeń i zwykle także pierścieni. Przy zakupie warto spojrzeć do pudełka, czy są cztero, czy pięciopierścieniowe (analogicznie jak na tłoku).
- oryginał MMZ (Miński Motornyj Zawod) – 440 do 450 zł
- zamiennik – 212 do 300 zł
- Waryński – 460 zł
Zestaw uszczelek silnika
Na rynku jest sporo kompletnych zestawów uszczelek do silnika. Możemy polecić jedynie te, które mają oryginalną uszczelkę pod głowicę i plastikowe wkładki do niej. I tu uwaga: przy montażu wkładek (zwanych też teflonami) nie wolno ich docinać.
- zestaw uszczelek silnika D-240 – 80 do 180 zł
Panewki główne i korbowodowe
Przy okazji wymiany zestawów naprawczych można pokusić się o zmianę panewek głównych i korbowodowych na wale silnika. Przy okazji warto sprawdzić stan gładzi samego wału. Wymiana panewek powinna podnieść ciśnienie w układzie olejowym, choć nie jest to regułą i w przypadku tego silnika wiele zależy od jakości i lepkości zastosowanego oleju.
- komplet panewek głównych i korbowodowych, oryginał – 180 zł
Widzimy więc, że ceny części zamiennych do podstawowego remontu silnika D-240 w starszych ciągnikach MTZ 82 nie są wysokie. Jednak obserwując rynek trzeba zaznaczyć, że przez ostatnie lata ceny części zamiennych wzrosły o około 100 procent. Mimo to, to nadal najtańsze podzespoły do ciągnika na rynku.