fbpx

Pszczoły – czy wszystko o nich wiemy?

Pszczoły – przedmiot naszego zainteresowania, a często i zachwytu – są owadami rozpowszechnionymi w przyrodzie. Na świecie żyje 25 – 30 tysięcy gatunków pszczół. W Polsce doliczono się ponad 500 gatunków. Do tej nadrodziny zaliczają się, oprócz naszej pszczoły miodnej, także trzmiele i rozliczne gatunki pszczół samotnic, często bardzo wysoko wyspecjalizowanych zapylaczy. N

Najdoskonalszą organizację życia społecznego wytworzyła pszczoła miodna, której rodzina może trwać latami, potrafi się rozmnażać, wychowywać nowe pokolenia, gromadzić zapasy na zimę. Pszczoła ukształtowana tak jak ją dzisiaj znamy, istniała na ziemi już 70 – 80 milionów lat temu. Była więc współczesna dinozaurom i przetrwała ich zagładę przed 65 milionami lat. Jest dla nas tajemnicą w jaki sposób pszczoły przetrwały radykalne zmiany klimatyczne i katastrofy kosmiczne, skutkujące masowym wymieraniem gatunków. Tym większy mamy szacunek i podziw dla tego delikatnego owada. Świat pszczół zawsze fascynował człowieka, był dla niego krainą zagadkową i pociągającą zarazem. Dziś dzięki badaniom naukowym wiemy coraz więcej o tym niezwykłym społeczeństwie. Teraz wiemy, że w rodzinie pszczelej są trzy rodzaje osobników: jedna matka pszczela (królowa), od której pochodzą wszystkie pozostałe osobniki. Robotnice, które podobnie jak matka są samicami, chociaż mają niedorozwinięte jajniki, oraz trutnie – samce, pozbawione żądła, występujące w rodzinie tylko w sezonie. Po sezonie samce jako niepotrzebny balast dla rodziny przed zimą są z rodziny usuwane a zimująca rodzina składa się wyłącznie z osobników płci żeńskiej.

Baner Syngenta

Często słyszymy że pszczoły w zimie śpią – to nieprawda – te pracowite owady skrupulatnie dzielą zapasy pokarmu ( syrop który dał im pszczelarz ) i robiąwszystko by utrzymać właściwą temperaturę w ulu. A osiągają ją dzięki prostemu zabiegowi – grzeją własnym ciałem. ” Zimowe ” pszczoły robotnice mają obowiązek przetrwać zimę tz utrzymać rodzinę i matkę w należytej kondycji , wychowaćnowe pokolenie pszczół. To następne i kolejne pokolenia żyją po 6 tygodni. Ich życie przebiega według zakodowanego od milionów lat cyklu, pierwsze obowiązki to porządki w ulu następnie pełnią rolę mamek – karmią mleczkiem larwy ( 1 pszczoła ma do wykarmienia 5 larw) . Kolejny etap ich życia to budowanie plastrów z wosku są to tzw. pszczoły woszczarki. Najsprawniejsze fizycznie osiemnastodniowe pszczoły pełnią ważną rolę strażniczek, a wszystkie robotnice w wieku 21 dni rozpoczynają pierwsze loty po nektar i pyłek. Wszystkie pozostałe dni w swoim krótkim życiu wypełnia im praca – zbieranie i dostarczanie zapasów pokarmu dla larw i pszczół na bieżąco i gromadzenie zapasów na zimę. Te małe owady pomimo że nie mówią potrafią przekazywać sobie ważne dla nich informacje: gdzie jest pokarm, że zagraża im niebezpieczeństwo, że jest nas za dużo i część ma opuścić ul i założyć nową rodzinę. Wiele tajemnic pszczół udało się odkryć, ale bardzo wiele pozostanie długo jeszcze ich własnością. W przyrodzie pszczoła pełni rolę bardzo ważnego zapylacza, a również , to zwierzę i to gospodarskie, które może się cieszyć takimi samymi przywilejami jak krowy, świnie czy owce i również podlega pracy hodowlanej. Bo pszczelarzom właścicielom dużych pasiek jak i amatorom, hobbystom – zależy aby w ulu były łagodne i bardzo pracowite pszczoły. W Polsce obecnie istnieje sieć pasiek hodowlanych, które utrzymują i prowadzą prace hodowlane ras i linii pszczół w ramach tzw. programów doskonalenia pogłowia pszczół.

Polska to światowy potentat w dziedzinie hodowli pszczół. W ramach Małopolskiego Centrum Hodowli Zwierząt Sp. z o.o. w Krasnem działają dwie pasieki hodowlane – Pasieka Zarodowa w Maciejowie (byłe Łowkowice), oraz Pasieka Zarodowa Brzesko-Czermin z siedzibą w Czerminie. Obydwie pasieki zajmują się doskonaleniem i utrwalaniem cech rasowych i liniowych w celu stworzenia rezerwy genetycznej pszczół o określonych cechach użytkowych oraz stabilnych, wysokich cechach hodowlanych. W pasiece w Maciejowie i Czerminie prowadzona jest selekcja pszczół, ocena wartości użytkowej łącznie z oceną wartości hodowlanej metodą stacjonarną i terenową, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Ze względu na odrębność typów użytkowych poszczególnych linii hodowlanych pszczół , metodykę oceny stacjonarnej pasieki uzgadniają z prowadzącym ocenę osobno dla każdej linii. Ocenie podlegają następujące cechy :
1/ miodność,
2/ rozwój,
3/ skłonność do rójki,
4/ zimotrwałość,
5/ zachowanie pszczół wskazujące na ich łagodność lub złośliwość ,
6/ cechy morfologiczne, takie jak ubarwienie, wielkość różnych części ciała pszczół robotnic- jeżeli są opisane we wzorcu- standardzie hodowlanym dla linii.

Pasieki MCB w Krasnem od początku swojej działalności przyjęły zasadę, żeby wychodzić naprzeciw oczekiwaniom pszczelarzy i wychowywać matki pszczele, których pokolenie spełnia oczekiwaniom pszczelarzy na różnych terenach pożytkowych i klimatycznych. My hodowcy zatrudnieni w naszych pasiekach jesteśmy pasjonatami , maniakami w dobrym znaczeniu tego słowa. Tak jak pszczoły dużo pracujemy , stale podnosimy swoje kwalifikacje. Robimy wszystko by spełniać coraz większym wymogom programowym. Polscy hodowcy są w światowej czołówce specjalistów tej branży. Dysponujemy także kadrą dobrze wyszkolonych inseminatorów matek pszczelich. W rozrodzie stosujemy wyłącznie sztuczne unasienianie matek pszczelich, gdyż jest to jedyna metoda kontrolowanego doboru matek i trutni do kojarzeń. Nasze obie pasieki od wielu lat zajmują się hodowlą i wychowem matek pszczelich i są w ścisłej czołówce krajowej w tej dziedzinie. Dysponujemy materiałem hodowlanym pszczół, który w wyniku prowadzonej przez nas pracy hodowlanej cechuje: wysoka miodność, łagodność i nierojliwość a przy tym dynamiczny rozwój wiosenny. Nasze matki pszczele od wielu lat cieszą się dużym uznaniem u pszczelarzy z całego kraju, dowodem tego jest wzrastająca liczba sprzedanych matek. Współpracuje z nami wielu stałych odbiorców indywidualnych oraz Związków Pszczelarzy. Sezon pszczelarski 2007 roku zapowiada się bardzo pracowicie, gdyż złożone zamówienia na matki pszczele przekroczyły wielkość ubiegłorocznej sprzedaży.

Grzegorz Lejko
Malopolskie Centrum Biotechniki
krasne@mcb.com.pl
www.mcb.com.pl

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.