Rośliny uprawiane na glebach o niewłaściwym dla nich odczynie dają niższe plony o gorszych parametrach jakościowych.
Prawidłowy wzrost roślin oraz wydanie przez nie zadowalającego plonu możliwe jest wówczas, gdy odczyn gleby jest zgodny z ich wymaganiami. Najlepsze warunki do wzrostu, rozwoju oraz plonowania większości gatunków roślin uprawnych w Polsce mają miejsce przy odczynie gleby od lekko kwaśnego do zasadowego (pH 5,6 – 7,0). Niektóre rośliny uprawne, jak na przykład żyto odznaczają się szerokim zakresem optymalnego pH, natomiast inne wąskim, ograniczonym do odczynu kwaśnego, jak w przypadku łubinu żółtego, lekko kwaśnego, jak dla grochu, czy też obojętnego i zasadowego, jak w przypadku lucerny.
Gleby zakwaszone nie stwarzają dobrych warunków do wzrostu i rozwoju roślin. Rośliny uprawiane na glebach o niewłaściwym dla nich odczynie dają niższe plony o gorszych parametrach jakościowych. Gleby kwaśne charakteryzują się niską przyswajalnością dla roślin składników pokarmowych, a składniki występujące w glebie w postaci kationów zasadowych, takie jak potas, sód, wapń i magnez są z gleb kwaśnych wymywane. Fosfor natomiast tworzy połączenia niedostępne dla roślin.
W glebach bardzo kwaśnych i kwaśnych realne zagrożenie dla roślin stanowi duże stężenie jonów glinu, manganu i żelaza. Podstawowym objawem toksyczności glinu na glebach kwaśnych jest zahamowanie wzrostu korzeni, które stają się łamliwe. Dochodzi do ich grubienia i zmniejszenia ich liczby, jak również brunatnienia stożków wzrostu korzeni oraz łodyg. Następuje także uszkodzenie stożków wzrostu korzeni i osłabienie ich oddychania.
Ograniczenie rozwoju systemu korzeniowego wpływa na pogorszenie zaopatrzenia roślin w składniki pokarmowe oraz w wodę, a tym samym na znaczne obniżenie ich plonowania i pogorszenie parametrów jakościowych. Nadmiar glinu powoduje wystąpienie ostrych symptomów chorób fizjologicznych na roślinach, które są charakterystyczne dla niedoboru fosforu, potasu, magnezu i wapnia. Stąd też przy nadmiarze tego pierwiastka na roślinach obserwowane są często objawy niedoboru fosforu, takie jak występowanie małych ciemnozielonych liści, purpurowych łodyg czy zamierających końcówek liści oraz objawy niedoboru wapnia – skręcanie młodych liści i osłabienie wzrostu ogonków liściowych.
Wraz z obniżeniem wartości pH gleby zwiększa się ilość jonów manganu, które analogicznie jak glin ograniczają pobieranie przez rośliny wapnia i magnezu. Wśród czynników ograniczających plonowanie roślin, a zwłaszcza ich jakość na glebach kwaśnych, na uwagę zasługuje również toksyczne oddziaływanie na rośliny wielu metali ciężkich.
Głównymi objawami zakwaszenia gleb widocznymi na roślinach są: słabe krzewienie zbóż, żółknięcie dolnych liści, słaby rozwój systemu korzeniowego roślin, zahamowanie wzrostu oraz rzadki stan łanu.
Słaby wzrost i rozwój roślin uprawnych wrażliwych na niskie pH gleby stwarza możliwość masowego pojawiania się w takich uprawach chwastów kwasolubnych, wśród których duże znaczenie odgrywają: szczaw polny, sporek polny, palusznik krwawy, rzodkiew świrzepa, iglica pospolita, czosnek zwyczajny, czerwiec roczny, palusznik nitkowaty, koniczyna polna, gęsiówka piaskowa, babka piaskowa.