Postęp biologiczny i wysoka jakość ziemniaka dla konsumentów były motywem przewodnim XVII Krajowych Dniach Ziemniaka w PODR Boguchwała k/Rzeszowa, które odbyły się w dniach 28-29 sierpnia 2010 r.
W imieniu tegorocznych organizatorów uczestników powitali dyrektor PODR Boguchwała mgr inż. Józef Wyskiel oraz dyrektor IHAR Radzików prof. Edward Arseniak. W niedzielny ranek otwarcia tej specjalistycznej imprezy wystawowo-targowej, a zarazem szkoleniowej, dokonał Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa – Marian Zalewski oraz marszałek województwa podkarpackiego.
Targi zgromadziły 90 firm, które wystawiły swoje oferty sprzedaży, w tym wszystkie działające na rynku polskim firmy hodowlano-nasienne oraz część nasiennych. Oprócz prezentacji w jednym miejscu oferty sprzedaży kwalifikowanych sadzeniaków różnych odmian ziemniaka zorganizowano polową kolekcję promocyjną. Poszczególni właściciele odmian zgłosili do niej łącznie 114 odmian wpisanych do Krajowego Rejestru. W celu porównania plonu i wyglądu bulw na skraju poletek umieszczono bulwy z wykopanych roślin. Województwo podkarpackie odznacza się najwyższym udziałem ziemniaka w strukturze zasiewów w kraju (10%). Zwiedzającym kolekcje udostępnione zostały broszury z krótką opisową charakterystyką najważniejszych cech poszczególnych odmian. Wystawę prób wszystkich odmian z KR zorganizowano również w hali wystawowej IHAR w Pałacu PODR. Dyżurujący specjaliści IHAR udzielali informacji na temat odmian i kryteriów ich doboru do uprawy na różne kierunki użytkowania oraz potencjalnej ochrony przed szkodnikami i chorobami. Na salach wykładowych pracownicy IHAR prowadzili szkolenia naukowe połączone z prezentacjami multimedialnymi. Odwiedziło nas łącznie ok. 6 tys. gości z okolicy i dalszych części kraju.
W ramach promocji odmian jadalnych przeprowadzono w niedzielę (29.08) konkurs jakości kulinarnej. Do konkursu poszczególne firmy hodowlano-nasienne zgłosiły łącznie 6 odmian o wyróżniającym smaku i walorach kulinarnych. Po ugotowaniu odmiany były oceniane przez wszystkich uczestników imprezy, którzy w ankiecie wpisali swoją opinię na temat smaku odmian biorących udział w konkursie. Najwyższą ocenę otrzymały w tym roku polskie odmiany: Tetyda (1 miejsce), Oman (2 miejsce) – hodowcy HZZ Zamarte i Gawin (3 miejsce) z PMHZ Strzekęcin, Należy uznać, że wszystkie te odmiany spełniają kryteria bardzo dobrego smaku i przydatności na cele kulinarne.
W ramach prezentacji elementów postępu technologicznego producenci i dystrybutorzy sprzętu technicznego oferowali maszyny do sadzenia, pielęgnacji, zbioru, a także obrotu i przechowalnictwa ziemniaków. Prezentowano również ciągniki i inne maszyny rolnicze. Na polu demonstracyjnym miał odbyć się prowadzony przez dr S. Wróbla i dr T. Erlichowskiego oraz mgr M. Noworóla z PODR pokaz pracy maszyn do zbioru ziemniaków – niestety, obfite sobotnie opady i podłoże z gleby brunatnej wytworzonej na lessach uniemożliwił pokaz. W tegorocznym pokazie na mokro” zaprezentowali swoje maszyny najwięksi krajowi producenci sprzętu do zbioru i pielęgnacji ziemniaków. Kombajny Pyra 1500 (Brzeg, Grupa Unia) oraz kombajn Kartofel (Pilzno), oprócz ziemniaków – po zaopatrzeniu maszyn w odpowiednie przystawki – mogą również zbierać marchew, buraczki, kopać lub podbierać wykopaną wcześniej cebulę. Kombajn Bolko (Grupa Unia) był najmniejszym z prezentowanych kombajnów, przeznaczony jest głównie dla małych i średnich gospodarstw.
Po raz drugi w ramach Krajowych Dni Ziemniaka przyznano “Złote Medale Krajowych Dni Ziemniaka”. Hodowla Ziemniaka Zamarte została nagrodzona za wyhodowanie i upowszechnienie odmian z grupy bardzo wczesnych (Bard, Denar, Miłek), które zajmują wysoki udział w produkcji towarowej na najwcześniejszy zbiór. Uprawiane są również w produkcji ziemniaków na zaopatrzenie jesienno-zimowe. Wyróżniają się szybkim tempem gromadzenia plonu i wysokim jego poziomem oraz ładnym wyglądem bulw (płytkie oczka i regularny kształt) i walorami smakowymi. Są tolerancyjne na jakość gleby oraz posiadają wysoka odpornością na choroby wirusowe. Powyższe cechy powodują jego przydatność w produkcji ekologicznej. Ze względu na dość zwięzły miąższ znajduje zastosowanie w produkcji konserw i sałatek.
Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka w Strzekęcinie otrzymała nagrodę za odmianę Bryza. Jest to średnio późna odmiana jadalna wyhodowana w roku 1976. W ciągu stosunkowo krótkiego czasu powierzchnia nasienna i towarowa tej odmiany wzrosła znacznie – gdyż toleruje gleby słabsze (lekkie). Największą popularność zyskała w latach 1978-1990 w całym kraju. Ocenianę nagrodzono za wybitny smak i walory kulinarne (typ BC) (choć miała niską odporność na zarazę i głębokie oczka – zapisze się na trwałe w historii ziemniaka).
Firma Europlant nagrodzona została za wyhodowanie i upowszechnienie odmiany Vineta. Odmiana ta (b. wczesna, smaczna, żółty miąższ, wysoki i stabilny plon) stanowi obecnie nr 1 w przypadku uprawy ziemniaka na wczesny zbiór. Długi czas w ostatnich latach zajmowała czołowe miejsce w nasiennictwie w naszym kraju.
Kolejna 18 Edycja Krajowych Dni Ziemniaka planowana jest w 2011 r. w połączeniu z CBR w Warszawie. IHAR i CBR jako organizatorzy zamierzają, oprócz kierowanych do producentów i firm agrobiznesu różnych form postępu w produkcji i gospodarce ziemniakami, zorganizować kierowany do konsumentów element promocji ziemniaka jako składnika racjonalnego modelu wyżywienia. Podjęte zostaną również przedsięwzięcia zmierzające do aktywizacji produkcji towarowej i użytkowania ziemniaków w warunkach gospodarstw domowych i wpłynięcie na większe roczne zużycie ziemniaków jako produktu zdrowego i dietetycznego.
Dr inż. Tomasz Erlichowski
Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR w Boninie
“
