W pogłównym nawożeniu ziemniaka najważniejsze znaczenie odgrywa optymalne zaopatrzenie roślin w azot. Czym jeszcze oprócz azotu nawozimy pogłównie, kiedy i jakie dawki?
Nawożenie azotem ziemniaka
Przy określaniu całkowitej dawki azotu należy brać pod uwagę zapotrzebowanie roślin na ten składnik pokarmowy, jak również jego pokrycie przez azot glebowy, czyli azot występujący w glebie w czasie sadzenia roślin oraz azot pochodzący z bieżącej mineralizacji, jak również azot uwalniający się do gleby z zastosowanego nawożenia organicznego.
Ziemniak ma płytki system korzeniowy, dlatego też w przypadku ziemniaków na wczesny zbiór analizę zawartości azotu przeprowadza się do głębokości 30 cm, a w przypadku uprawy ziemniaków odmian średnio wczesnych do późnych do głębokości 60 cm.
Ilość dostępnego dla roślin azotu pochodzącego z mineralizacji oraz wniesionych nawozów naturalnych i organicznych zależy od długości okresu wegetacyjnego roślin, ponieważ największe ilości azotu uwalniane są do gleby w najcieplejszych miesiącach, oczywiście pod warunkiem odpowiedniej jej wilgotności.
W związku z tym dla późnych odmian ziemniaka wyjściową zawartość azotu w glebie należy zwiększyć o połowę, a wykorzystanie azotu z obornika o 100% w stosunku do ziemniaka wczesnego.
Jak podzielić dawkę azotu?
Poza oszacowaniem potrzeb nawozowych ziemniaka w odniesieniu do azotu w uprawie tej rośliny ważny jest także odpowiedni podział dawki azotu. Przy aplikacji całościowej dawki azotu na poziomie 100 – 120 kg wskazane jest stosowanie całej ilości azotu przed sadzeniem.
Natomiast przy wyższej całkowitej dawce azotu zaleca się stosowanie od ½ do ¾ dawki tego makroskładnika przed sadzeniem ziemniaków, a pozostałą część w fazie ukształtowanego krzaka – przed obredleniem, przy czym im gleba pod uprawę ziemniaka jest słabsza tym podział dawki azotu powinien być bardziej równomierny. W uprawie ziemniaka azot może być stosowany zarówno w formie amonowej, saletrzanej, jak i w formie amidowej.
Azot, siarka, magnez – makroelementy dolistnie
W uprawie ziemniaka poza nawożeniem doglebowym ważną rolę odgrywa dokarminie dolistne roślin makroelementami. Należy jednak podkreślić, że dolistnym dokarmianiem ziemniaka nie należy naprawiać błędów popełnionych w jego agrotechnice, a zabieg ten należy traktować jako postępowanie interwencyjne lub profilaktyczne.
Z grupy makroskładników najczęściej dolistnie stosuje się azot, magnez i siarkę. Znacznie rzadziej dokarmia się dolistnie ziemniaka fosforem czy potasem.
Dolistne dokarmianie azotem przeprowadza się z wykorzystaniem wodnego roztworu mocznika, lub też nawozów azotowych czy wieloskładnikowych produkowanych na jego bazie. Najczęściej stosuje się roztwór mocznika o stężeniu 6%, przy czym przy optymalnych warunkach pogodowych dozwolona jest aplikacja 8% roztworu mocznika.
Zabieg dokarmiania dolistnego należy prowadzić w dni pochmurne przy dużej wilgotności powietrza. Wskazany jest również pełny turgor tkanek roślinnych. W praktyce w uprawie ziemniaka dokarmianie pozakorzeniowe azotem stosowane jest od 2 do 4 razy w sezonie wegetacyjnym.
W uprawie ziemniaka można również aplikować magnez i siarkę. Okres krytyczny zapotrzebowania ziemniaka na siarkę ma miejsce od okresu pełni formowania bulw do początku zasychania łęcin. Należy jednak podkreślić, że akumulacja tego makroskładnika zachodzi systematycznie wraz ze wzrostem bulw.
Dokarmianie dolistne magnezem i siarką przeprowadza się najczęściej z wykorzystaniem 5% roztworu wodnego siedmiowodnego siarczanu magnezu, rozpuszczając 5 kg nawozu w 100 litrach wody. W uprawie ziemniaka stosuje się od 200 do 300 litrów takiej cieczy użytkowej na ha uprawy.
