Ukraińscy urzędnicy spodziewają się, że pierwsze statki do przewozu zboża opuszczą porty w ciągu kilku dni, dzięki umowie mającej na celu ochronę statków przed rosyjskim atakiem.
– Miejmy nadzieję, że w tym tygodniu zostanie wysłana pierwsza dostawa – powiedział dziennikarzom wiceminister infrastruktury Ukrainy Jurij Vaskov.
Moskwa i Kijów osiągnęły w miniony piątek porozumienie, za pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych i Turcji, dotyczące ponownego otwarcia ukraińskich portów morskich i zagwarantowania bezpiecznego przejścia statków przewożących zboże przez Morze Czarne. Następnego dnia Rosja uderzyła w Odessę pociskami i uderzyła w infrastrukturę portową, według dowództwa operacji południowych Ukrainy.
Ukraina zapowiedziała, że nadal będzie realizowała umowę, co toruje drogę do uwolnienia co najmniej 20 mln ton zboża po pięciomiesięcznej blokadzie. Zamknięcie ukraińskich portów wywołało obawy przed globalnym kryzysem żywnościowym, ponieważ ceny kluczowych towarów, takich jak pszenica, wzrosły.
Kijów liczy na szybkie uruchomienie tzw. wspólnego centrum koordynacyjnego w Stambule, w którym urzędnicy wojskowi i cywilni z ONZ, Turcji, Ukrainy i Rosji będą wspólnie pracować nad bezpiecznym transportem towarów rolno-spożywczych do i z czarnomorskich portów.
Pomysł polega na ponownym uruchomieniu eksportu rolno-spożywczego z portu w Czarnomorsku „miejmy nadzieję, że w ciągu 24 godzin”, powiedział Vaskov, „potem portu Odessa, a potem Piwdennyj”. Wszystkie trzy porty znajdują się blisko siebie w regionie Odessy.
Nie jest jasne, które firmy żeglugowe zaryzykują podróż na Morze Czarne i jak wysokie mogą być koszty ubezpieczenia. Ukraina ma nadzieję, że w ślad za własnymi spółkami publicznymi podążą inni.
Waskow powiedział również, że Ukraina zwróciła się do ONZ i Międzynarodowej Organizacji Morskiej, agencji ONZ, o ponowne rozważenie kryteriów bezpieczeństwa i zagrożeń militarnych, które obecnie istnieją w północno-zachodniej części Morza Czarnego, i obiecały to zrobić, ponieważ wpłynęłoby bezpośrednio na stopę polisy ubezpieczeniowej.
Dodał, że Ukraina spodziewa się obniżenia składek ubezpieczeniowych w reakcji na pierwsze udane rejsy ukraińskich statków.
Minister infrastruktury Ukrainy Ołeksandr Kubrakow przyznał, że potencjalne rosyjskie ataki są nadal możliwe.
– Wszyscy wyraźnie zdajemy sobie sprawę, że jeśli coś wydarzy się na Morzu Czarnym, cała ta inicjatywa zostanie wstrzymana – powiedział Kubakow, dodając, że ostrzał może odstraszyć rynki.
