W dniu 31 sierpnia 2022 roku, Komisja Europejska zatwierdziła Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027). Polska jest wśród siedmiu krajów członkowskich UE, które jako pierwsze uzyskały akceptację Komisji Europejskiej dla swoich Planów Strategicznych. Na podstawie tego dokumentu, można wyciągnąć już pierwsze wnioski, jakie rozwiązania będą kontynuowane, jakie będą nowe możliwości wsparcia, a o jakich należy już zapomnieć.
Przede wszystkim w PS WPR 2023-2027, zamiast działań, poddziałań przewiduje się tzw. interwencje sektorowe. Poniżej przedstawiono kilka proponowanych interwencji, wspierających inwestycje w gospodarstwach rolnych.
Zobacz także:
W PS WPR 2023-2027 zaproponowano interwencję o nowej nazwie „Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność”, która odpowiada obecnej „Modernizacji gospodarstw rolnych”. W porównaniu do wciąż funkcjonującego działania w ramach PROW 2014-2020 zmianie uległy m.in. nazwy dotychczasowych obszarów wsparcia, i pojawiły się zupełnie nowe wsparcia w zakresie ekologii i przygotowania do sprzedaży. Zmianie uległa również intensywność pomocy z naciskiem na wsparcie młodych rolników i ekologię.
W PS WPR 2023-2027 kontynuowane będzie również wsparcie dla mniejszych gospodarstw pn. „Rozwój małych gospodarstw” – czyli takich, których wielkość ekonomiczna jest poniżej 25 tys. euro (nowość – do tej pory było 13 tys. euro). Będzie to działanie podobne do obecnej „Restrukturyzacji małych gospodarstw”. Z przyjętych założeń wynika bardzo wyraźnie, że tym razem wsparcie dla małych gospodarstw ma być, w szczególności ukierunkowane na inwestycje związane z rolniczym handlem detalicznym (RHD), czego dowodem jest zróżnicowanie wysokości premii w zależności od realizowanych działań.
Wzmocniono również wydatki na tzw. skracanie łańcuchów dostaw m.in. RHD, proponując interwencję o nazwie „Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) – w gospodarstwie”. Interwencją objęto wsparcie rolników, małżonków rolników oraz domowników deklarujących założenie i prowadzenie działalności gospodarczej, marginalnej, ograniczonej i lokalnej (MOL). Ponadto, w tym zakresie zaplanowano również dotacje dla większych podmiotów – mikroprzedsiębiorców planujących dalszy rozwój działalności w zakresie przetwórstwa i sprzedaży produktów rolnych.
W propozycjach na kolejne lata znajduje się także kontynuacja działania „Premie dla młodych rolników”. Młodzi rolnicy, podobnie jak miało to miejsce dotychczas, będą musieli posiadać odpowiednie wykształcenie lub kwalifikacje związane z prowadzeniem działalności rolniczej. Jednak w stosunku do obecnie realizowanego w PROW 2014-2020 działania, m.in. zwiększono kwotę premii i co ciekawe odstąpiono od warunku, dotyczącego ubezpieczenia w systemie KRUS na rzecz badania udziału wszystkich przychodów młodego rolnika (osiągnięcia co najmniej 60-procentowego udziału przychodów uzyskiwanych w związku z prowadzoną w gospodarstwie działalnością rolniczą we wszystkich swoich przychodach). Poza tym spełnieniem warunku otrzymania pomocy może być również (poza kryterium powierzchni gospodarstwa rolnego równej co najmniej średniej wojewódzkiej lub krajowej) prowadzenie gospodarstwa o wielkości ekonomicznej równej co najmniej 15 tys. euro.
W niniejszym artykule zaprezentowano wybrane interwencje w ramach PS WPR 2023-2027 ukierunkowane przede wszystkim na wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych. Szczegółowe informacje na temat planowanych interwencji, w tym wymogi dotyczące beneficjentów interwencji oraz kryteria dostępu zapisane zostały w zatwierdzonej wersji PS WPR na lata 2023-2027 dostępnej na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Oskar Wysocki, CDR Oddział w Poznaniu
