Z chwastów jednoliściennych, najgroźniejszym gatunkiem jest owies głuchy. W dalszej kolejności jest chwastnica jednostronna i włośnice oraz miotła zbożowa i palusznik krwawy. Podpowiadamy, jak zwalczać chwasty jednoliścienne w uprawie owsa.
Owies głuchy stanowi tak duże zagrożenie dla plantacji owsa jarego, gdyż jest z nim bardzo blisko spokrewniony. W związku z tym istnieje bardzo realna możliwość, krzyżowania się z nim i tworzenia płodnych mieszańców, wzbogacających dodatkowo, glebowy bank o kolejne hybrydowe nasiona.
Ponadto owies głuchy może być wektorem groźnych szkodników czy chorób – zjawisko to określane jest mianem „zielonego mostu”. Niestety jak do tej pory nie zostały zarejestrowane żadne s.cz. herbicydów, które mogły by zwalczać chwasty jednoliścienne (w tym owies głuchy) w owsie jarym i najprawdopodobniej jeszcze długo ich nie będzie.
W takim razie w jaki sposób pozbyć się owsa głuchego i innych chwastów jednoliściennych z plantacji? Jedynym jak do tej pory i w miarę sprawdzonym i skutecznym rozwiązaniem jest zastosowanie metody agrotechniczno-mechanicznej. W skład tej metody wchodzą następujące zabiegi: uprawa gleby, odpowiedni termin i gęstość siewu oraz prawidłowo ułożony płodozmian i zmianowanie.
W skład uprawy gleby wchodzi metoda mechaniczna, polegająca na mechanicznym zniszczeniu, najlepiej siewek czy nieco starszych form owsa głuchego i innych chwastów jednoliściennych (a przy okazji i dwuliściennych). Metoda ta obejmuje podstawową i przedsiewną uprawę roli oraz zabiegi pielęgnacyjne. Zastosowanie głębokiej orki zimowej, może ograniczyć wschody owsa głuchego na poziomie 20-30 proc.
Kolejna czynność ograniczająca owies głuchy i miotłę zbożowa (formy jare) to przeprowadzenie uprawek wiosennych polegających głównie na wyrównaniu pola a następnie na sukcesywnym wykonywaniu zabiegów z wykorzystaniem bron czy agregatu uprawowego, które to doprowadzają do zniszczenia wschodzących siewek. Czynności te powtarza się aż do momentu siewu owsa jarego. Natomiast po wschodach owsa jarego, od fazy min. 4 liścia oraz w fazie krzewienia do eliminacji siewek owsa głuchego czy innych chwastów jednoliściennych oraz dwuliściennych, można wykorzystać bronę chwastownik. Kilkakrotne bronowanie chwastownikiem, niszczy wschodzące rośliny owsa głuchego na poziomie 20-40 proc., a pozostałe chwasty dwuliścienne nawet na poziomie 60 proc.
Termin i gęstość siewu – ma szczególne znaczenie i duży wpływ na możliwość zetknięcia się siewek owsa jarego z owsem głuchym. Znając biologię tego gatunku możemy przyspieszyć bądź opóźnić siew owsa jarego, ograniczając w pewnym stopniu, w ten sposób konkurencyjne oddziaływanie owsa głuchego. Równie ważnym czynnikiem jest gęstość siewu, która znacznie zwiększa zdolność konkurencyjną rośliny uprawnej w stosunku do owsa głuchego.
Płodozmian i zmianowanie – płodozmian powinien być tak zaplanowany, aby gleba przez cały okres wegetacyjny była pokryta/przykryta roślinnością. Bardzo ważną zasadą jest częste stosowanie poplonów, które mogą być wykorzystane jako nawóz zielony, mulcz lub rośliny fitosanitarne. Dobrym przykładem jest zastosowanie zasady następstwa rośliny „odchwaszczającej” (np. ziemniaki) po roślinie „zachwaszczającej” (np. zboża jare).
Ponadto z płodozmianu musimy czasowo wyeliminować rośliny jare, szczególnie gatunki sprzyjające występowaniu owsa głuchego, wprowadzając w to miejsce rośliny ozime lub takie gatunki roślin jarych, które mu nie sprzyjają.
Prawidłowo prowadzone zmianowanie roślin w połączeniu ze zróżnicowanymi zabiegami uprawowymi w dłuższej perspektywie czasowej, sprzyja utrzymaniu zachwaszczenia owsem głuchym na względnie niskim poziomie, ponadto zapobiega powstawaniu zjawiska kompensacji, a z czasem prowadzi do wytworzenia się względnej równowagi pomiędzy rośliną uprawną a chwastami.
Bardzo istotne są również zabiegi profilaktyczne, które dotyczą głównie działań polegających na dokładnym oczyszczeniu kombajnu z nasion owsa głuchego oraz zadbaniu o to aby zbiór na polach zachwaszczonych tym chwastem, odbywał się na samym końcu.
