Dzisiejsze metody ochrony roślin oparte są głównie na chemicznych środkach, bowiem stanowią aż 95% sposobów ochrony roślin. Dąży się do przeprowadzania zabiegów oprysku precyzyjniej, tam gdzie jest tylko konieczne, przy jednoczesnym jak najbardziej możliwym zapewnieniu bezpieczeństwa dla całego otoczenia. Dzisiaj podpowiemy, jakie zasady stosować, aby wykonać zabieg oprysku jak najbardziej efektywnie.
Postęp w technice ochrony roślin jest dość wysoki na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. Szczególnie w rozwiązaniach konstrukcyjnych opryskiwaczy, które maksymalizują efektywność, skuteczność zabiegu oraz ograniczają wpływ na środowisko.
Skraca się czas czynności przeprowadzania oprysku maszynami stosując wysokie wydajności poprzez zastosowanie dużych pojemności zbiorników i wyposażenia w szerokie belki opryskowe.
Wykonanie optymalnego oprysku w dzisiejszych zmieniających się dynamicznie warunkach pogodowych nie jest łatwym zadaniem. Dodatkowym utrudnieniem są co raz nowsze i groźniejsze choroby roślin. Dlatego zabieg opryskiwania jest bardzo istotnym czynnikiem warunkującym wysoki plon rośliny. Jednym z najważniejszych czynników przeprowadzenia zabiegu oprysku prawidłowo jest dostarczenie właściwej dawki oprysku równomiernie na wszystkie rośliny, przy jak najmniejszym oddziaływaniu na środowisko. W dużym stopniu na prawidłowe rozpylenie dawki oprysku odpowiada opryskiwacz. Ważnym elementem opryskiwacza jest układ zawieszenia belki polowej.
Ustawienie belki ma znaczenie
Przy dużych rozpiętościach belki każde najmniejsze wahanie maszyny przenoszone są na belkę tworząc nieprawidłowości strumienia rozpylanej cieczy na powierzchnie opryskiwaną. Przez znaczne wychylenie belki podczas zabiegu pryskania występuje zjawisko niedopryskania i przedawkowania środka ochrony roślin na uprawie. Czego następstwem jest najczęściej straty plonu rośliny. Nie posiadając dobrego układu amortyzacji belki można zmniejszyć prędkość jazdy podczas zabiegu dostosowując przy tym dawkę, co istotnie zwiększy jakość oprysku, a pogorszy wydajność. Również są systemy, dzięki którym belka dostosowuje się do pochylenia terenu poprzez czujniki kontrolujące ukształtowanie terenu, co istotnie wpłynie na polepszenie oprysku.
Kolejnym niebagatelnym czynnikiem wpływającym na jakość nanoszenia środka ochrony roślin jest wysokość ustawienia belki nad opryskiwanymi roślinami. W większości przypadków optymalna jest wysokość 0,5 m przy optymalnym ciśnieniu cieczy. Zmniejszenie wysokości belki powoduje większe nakładanie się „stożków opryskowych” co zwiększa nierównomierność oprysku. Natomiast zwiększenie wysokości belki np. do 0,6 m sprzyja równomierniejszemu pokryciu roślin środkiem ochrony roślin, lecz powoduje większą wrażliwość na ruchy powietrza, co sprzyja znoszeniu oprysku.
Rozpylacze a warunki atmosferyczne
Ważnym aspektem wpływającym na równomierne pokrycie roślin są odpowiednie rozpylacze w zależności od rodzaju roślin jak i różnych warunków atmosferycznych. Równocześnie ważne jest dostosowanie średnicy kropel do prędkości wiatru i stosowanego rodzaju środka do ochrony roślin. Należy również pamiętać o stosowanym ciśnieniu cieczy. Zwiększając jego wartości powoduje pojawianie się większej ilości kropel o małych średnicach, co zwiększa prawdopodobieństwo znoszenia cieczy. Wielkość ciśnienia cieczy wpływa nie tylko na wytwarzane krople, ale również na kąt rozpylenia strugi cieczy z rozpylacza. Są rozpylacze, które w zakresie ciśnień od 0,2 do 0,4 MPa mają kąt rozpylenia poniżej wymaganej wielkości 110°, co może powodować nie całkowite pokrycie roślin.
O rozpylacze trzeba dbać
Warto również pamiętać o zużywaniu się rozpylaczy oraz ich czyszczeniu, ponieważ ignorowanie takiej czynności przyczynia się również do zaburzenia strumienia rozpylanej cieczy. Rozpylacze po pewnym czasie powinny być wymienione na nowe. Warto się zastanowić nad wyposażeniem opryskiwacza w korpusy wielopozycyjne dzięki któremu można by było mieć jednocześnie rozpylacze drobnokropliste, średnio kropliste, grubo kropliste, dwustrumieniowe i antyznoszeniowe. Dzięki takiej konfiguracji i dobrej wiedzy operatora można bezproblemowo dostosować rodzaj rozpylacza do rodzaju uprawy i warunków, oraz nie tracić czasu na wymianę dysz rozpylaczy.
Istnieje wiele czynników decydujących o sukcesie właściwego oprysku, zdecydowanie najważniejsza jest odpowiednia wiedza operatora i dobrej klasy maszyny.
mgr inż. Michał Ośko
