W nowoczesnym gospodarstwie rolnym wiele prac wykonuje się z wykorzystaniem urządzeń mechanicznych i elektrycznych. Współcześnie stosowane są często duże, wysokowydajne maszyny, których elementy przemieszczają się ze znacznymi prędkościami, co stwarza pewne zagrożenia. W produkcji zwierzęcej występują także zagrożenia ze strony większych zwierząt (konie, bydło, trzoda chlewna) oraz zagrożenia chemiczne i biochemiczne, a także ryzyko przenoszenia chorób. Gazy występujące w budynkach inwentarskich, silosach i zbiornikach odchodów mogą powodować zatrucia.
Postępująca stale mechanizacja i automatyzacja prac niesie także zagrożenia dla zdrowia i życia rolników, jeżeli maszyny są źle użytkowane, niewłaściwie skonstruowane lub zużyte czy niekompletne. Nierozważnie postępujące osoby używające sprzęt nieprzestrzeganie zasad bezpiecznej pracy stwarzają ryzyko i przyczyniają się do wypadków.
Problemy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w rolnictwie i leśnictwie oraz zagadnienia ergonomii są zawarte w treściach programowych różnych przedmiotów zawodowych nauczanych zarówno na poziomie średnich szkół jak i uczelni rolniczych. Jednak w programach nauczania jedynie ergonomia zyskała rangę odrębnego przedmiotu. Problematyka bezpieczeństwa w rolnictwie jest również przedmiotem zainteresowania KRUS. Kwestia niedostatecznego doceniania wagi problemów bezpieczeństwa była rozważana wielokrotnie w różnych gremiach i przy różnych okazjach.
Pomysł konkursu zrodził się jesienią 2008 roku, jako efekt wielu spotkań, rozmów i dyskusji w gronie specjalistów z dziedziny techniki rolniczej i leśnej, organizacji pracy w sektorze rolnym oraz związanych z tym zagadnień bezpieczeństwa. Po licznych konsultacjach uznano, że atrakcyjną dla młodzieży i efektywną formą propagowania znaczenia ergonomii i bezpieczeństwa pracy w rolnictwie może być ogólnopolski konkurs dla młodzieży.
Jako cel konkursu postawiono popularyzowanie wśród młodzieży szkół rolniczych znajomości zagrożeń występujących w rolnictwie oraz zasad bezpiecznej pracy, kształtowanie umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy z zakresu ergonomii oraz bezpieczeństwa i higieny pracy w rolnictwie a także szerzenie idei bezpiecznej pracy wśród przyszłych młodych rolników. Dodatkowymi ideami konkursu jest promowanie najlepszych uczniów i najlepszych szkół rolniczych w środowisku oświatowym społecznościach lokalnych oraz na poziomie ogólnokrajowym. Ważnym aspektem jest również rozwijanie zainteresowań uczniów, zachęcanie do kształcenia na poziomie wyższym oraz promowanie szkół podejmujących działania w zakresie propagowania wiedzy o ergonomii i BHP. Upowszechnianiu kształcenia przyszłych rolników na poziomie wyższym służyło umożliwienie zdobywcom trzech pierwszych miejsc w etapie centralnym otrzymania indeksu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie na kierunkach prowadzonych na Wydziale Inżynierii Produkcji.
Dnia 15 maja 2009 na Wydziale Inżynierii Produkcji odbył się etap centralny I Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Wiedzy o Ergonomii i Bezpieczeństwie Pracy w Rolnictwie pod patronatem JM Rektora Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego prof. dr hab. Alojzego Szymańskiego i Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego. Współorganizatorami konkursu są miesięcznik AGROmechanika – Technika w gospodarstwie” a partnerem strategicznym Krajowa Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Zanim jednak doszło do finału, miały miejsce inne ważne działania. W gronie trzech zaangażowanych instytucji ustalono, że konkurs będzie miał dwie fazy. W etapie pierwszym zaplanowano zrealizowanie eliminacji szkolnych, których zwycięzcy mieli zostać zakwalifikowani do etapu centralnego. Ogromne zadanie poinformowania szkół rolniczych w całym kraju o organizowanym konkursie wzięła na siebie redakcja miesięcznika AGROmechanika. Akcja ta przyjęła formę informacji zamieszczonej w tym czasopiśmie oraz wysłania zestawu materiałów informacyjnych do wszystkich szkół ponadgimnazjalnych o profilu rolniczym. Redakcja była także miejscem, gdzie zbierano nadsyłane zgłoszenia. Etap ten miał miejsce zimą 2009 roku. Największą rolę odegrał tu redaktor naczelny Michał Zabost oraz pani Aneta Sikora. Do udziału w konkursie zgłosiło się 168 szkół ponadgimnazjalnych.
Równocześnie na Wydziale Inżynierii Produkcji powołano zespół, który zajął się przygotowaniem pytań i regulaminu konkursu. Na czele zespołu stanął Pełnomocnik Dziekana do spraw Konkursu prof. Stanisław Gach a na przewodniczącego jury powołano prof. dr hab. Jerzego Bulińskiego. Funkcję Przewodniczącego Komisji Konkursowej powierzono dr hab. Tomaszowi Nurkowi – Prodziekanowi Wydziału. Opracowano zestawy pytań przeznaczone do eliminacji szkolnych.
Sprawne przeprowadzenie etapu szkolnego konkursu było możliwe dzięki znaczącemu zaangażowaniu terenowych oddziałów KRUS. Dla zapewnienia równych szans wszystkim uczestnikom, zdecydowano, aby akcje eliminacji szkolnych zrealizować jednego dnia w całym kraju. Zestawy pytań eliminacyjnych oraz odpowiednie regulaminy zostały przekazane do terenowych oddziałów KRUS. Pracownicy tych oddziałów osobiście uczestniczyli w eliminacjach w poszczególnych szkołach wraz z wydelegowanymi przez dyrektorów szkół nauczycielami. Do konkursu przystąpiło 168 szkół ponadgimnazjalnych i łącznie wzięło w nim udział 4019 uczniów. Uczniowie zgłoszeni do Konkursu oceniani byli przez Komisje Konkursowe zgodnie z kryteriami oceny zawartymi w Regulaminie.
Zwycięzcy etapu szkolnego – po jednej osobie z każdej szkoły, zostali zakwalifikowani do etapu centralnego. Centralny etap konkursu zaplanowano na 15 maja 2009 na Wydziale Inżynierii Produkcji SGGW. Data została wybrana celowo, tak aby finał konkursu był jedną z imprez Dni SGGW. Dzięki temu kilkuset gości z całej Polski (uczniów, nauczycieli i osoby towarzyszące), którzy przyjechali do Warszawy mogło zapoznać się bliżej zarówno z ofertą dydaktyczną Wydziału Inżynierii Produkcji jak i propozycjami innych wydziałów i jednostek SGGW. Oprowadzanie gości po laboratoriach i obiektach WIP organizował dr inż. Krzysztof Korpysz wydatnie wspomagany przez grupę ponad 30 studentów z Samorządu i Koła Naukowego WIP. Na zakończenie zwiedzania uczestnicy i goście zostali zaproszeni na poczęstunek w warunkach plenerowych. Dzięki takiemu zaplanowaniu imprezy uczniowie i ich opiekunowie mieli okazję do zwiedzenia laboratoriów badawczych i dydaktycznych oraz bliższego zapoznania się z możliwościami kształcenia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Do etapu centralnego zgłosiło się 135 szkół, z których przyjechało 124 uczniów i 11 uczennic oraz towarzyszący im opiekunowie i nauczyciele. Uroczystego otwarcia z udziałem Rektora SGGW prof. dr hab. Krystyny Gutkowskiej oraz przedstawicieli instytucji współorganizujących i sponsorów dokonał Dziekan Wydziału Inżynierii Produkcji SGGW prof. dr hab. Andrzej Chochowski, który podkreślił wielkie znaczenie konkursu dla obecnego i przyszłego stanu bezpieczeństwa w rolnictwie.
Etap centralny Konkursu składał się z dwóch części – pisemnej i ustnej. Na podstawie egzaminu pisemnego wytypowano 10 uczestników egzaminu ustnego. Egzamin ustny odbywał się przed Centralną Komisją Konkursową w składzie:
| 1. | Tomasz Nurek | Prodziekan ds. dydaktyki WIP | Przewodniczący Komisji |
| 2. | Jerzy Buliński | Profesor zwyczajny Wykładowca SGGW | Przewodniczący Jury Konkursu |
| 3. | Aneta Sikora | Specjalista ds. marketingu Miesięcznika AGROmechanika | – Sekretarz |
| 4. | Waldemar Miłkowski | – Główny Specjalista w Departamencie Doradztwa, Oświaty Rolniczej i Nauki w MRiRW | – Członek |
| 5. | Michał Zabost | – Redaktor Naczelny Miesięcznika AGROmechanika | – Członek |
| 6. | Zbigniew Rapacki | – Główny Specjalista w Biurze Prewencji i Rehabilitacji C/ KRUS | – Członek |
| 7. | Krzysztof Bielecki | – Główny Specjalista w Biurze Prewencji i Rehabilitacji C/ KRUS | – Członek |
Po dokonaniu oceny testów pisemnych i wypowiedzi podczas egzaminu ustnego, na podstawie zdobytej liczby punktów, Centralna Komisja Konkursowa wytypowała trzech laureatów konkursu, którymi zostali kolejno:
1.Mateusz Krawczyk – uczeń II klasy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 Rolniczego Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Tadeusza Kościuszki w Łowiczu, woj. łódzkie,
2.Kornel Pachciarz – uczeń IV klasy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. J. Marcińca w Koźminie Wlkp., woj. wielkopolskie,
3.Rafał Andruchów – uczeń III klasy Zespołu Szkół w Komornie, woj. opolskie.
Laureaci konkursu zostali uhonorowani specjalnymi dyplomami równoznacznymi z uzyskaniem indeksu na jeden z dwóch prowadzonych przez Wydział kierunków studiów.
Głównym sponsorem Konkursu była firma Farmtrac Tractors Europe – producent ciągników rolniczych, który był również fundatorem nagród dla finalistów konkursu. Nagrody dla poszczególnych finalistów i ich opiekunów ufundowali również współorganizatorzy: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz Redakcja AGROmechaniki. Ponadto nagrody rzeczowe dla szkół z których wywodzili się laureaci ufundowała firma Husqvarna. Redakcja AGROmechaniki ufundowała również nagrody pieniężne dla pozostałych finalistów konkursu i ich opiekunów. Wszyscy uczniowie uczestniczący w finale etapu centralnego Konkursu otrzymali dyplomy oraz nagrody rzeczowe i finansowe. Wyróżniono także nauczycieli i szkoły, z których pochodzili najlepsi uczestnicy. Wszyscy uczestnicy otrzymali stosowne dyplomy, natomiast nauczyciele otrzymali podziękowania od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Organizatorów.
Liczny udział młodzieży znacząco przyczynił się do upowszechnienia wiedzy o ergonomii oraz bezpieczeństwie pracy w rolnictwie i leśnictwie, co w konsekwencji może przyczynić się do zmniejszenia liczby wypadków w przyszłości. Znaczna popularność imprezy, o czym świadczy duża liczba biorących udział szkół ze wszystkich województw, pozwala organizatorom planować kolejną edycję konkursu. Pragniemy wyrazić nadzieję, że rozpoczęta w bieżącym roku inicjatywa będzie kontynuowana, a władze rektorskie SGGW, współorganizatorzy i sponsorzy będą skłonni współorganizować i wspierać następne edycje konkursu.
“
