fbpx

Odmianowe zróżnicowanie występowania chorób skórki ziemniaka – parcha zwykłego i ospowatości bulw

Choroby skórki stanowią coraz większy problem w produkcji ziemniaka. Zalicza się do nich m.in.: parch zwykły i ospowatość bulw. Wybór odmiany o niskiej skłonności występowania chorób skórki umożliwia uzyskanie plonów, zapewniających lepszy wynik ekonomiczny gospodarstwa.

Parch zwykły i ospowatość bulw (rizoktonioza) są chorobami skórki, które stanowią jeden z czynników ograniczających jakość bulw ziemniaka. Sprawcy tych chorób występują w glebach na terenie całego kraju w różnym nasileniu.

Baner Syngenta

Parcha zwykłego wywołują promieniowce z rodzaju Streptomyces, z których najbardziej rozpowszechniony jest gatunek Streptomyces scabies. Objawy występują wyłącznie na skórce w postaci płaskich, wklęsłych lub wypukłych skorkowaceń. W sprzyjających rozwojowi choroby warunkach, cała bulwa może być pokryta parchem.

Sprawcą rizoktoniozy jest grzyb Thanatephorus cucumeris – forma doskonała, którego formą niedoskonałą jest Rhizoctonia solani. Patogen może rozwijać się na bulwach i roślinach przez cały okres wegetacji. Nieprawidłowości powodowane przez R. solani zaliczane do chorób skórki, są to występujące na powierzchni bulw czarne skupiska grzybni przetrwalnikowej – sklerocja, określane jako ospowatość. Choroba prowadzi do ograniczenia ilości oraz jakości plonu.

Znanych jest wiele czynników wpływających na porażenie bulw ww. chorobami: gleba, odmiana, sadzeniaki, termin sadzenia, warunki w trakcie wzrostu, warunki zbioru i przechowywania oraz środowisko. Należy zwrócić uwagę, że na jakość plonu ziemniaka duży wpływ wywierają właściwości genetyczne danej odmiany oraz ich wzajemne współdziałanie z czynnikami przyrodniczymi i agrotechnicznymi.

W tabeli przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 2012-2014 w centralnej Polsce, w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Jadwisinie. Doświadczenia polowe realizowano w różnych grupach wczesności na glebie lekkiej. W kolejnych latach doświadczeń ziemniaki uprawiano w technologii standardowej z zachowaniem zbliżonego poziomu zabiegów agrotechnicznych. Próby do oceny występowania chorób skórki pobierano podczas zbiorów, po osiągnięciu pełnej dojrzałości przez rośliny. Oceniono występowanie chorób skórki: parcha zwykłego i ospowatość.

Prezentowane odmiany ziemniaka wykazały różną podatność na występowanie parcha zwykłego i ospowatości. Zarówno o udziale bulw porażonych chorobami, jak i o stopniu nasilenia chorób na bulwach decydowały właściwości genetyczne odmian.

Jakość plonu ziemniaka jest wypadkową działania różnych czynników, wśród których szczególną rolę odgrywa odmiana i agrotechnika, jak również przebieg warunków pogodowych w okresie wegetacji. Punktem wyjścia w produkcji ziemniaka może być odpowiednia odmiana, charakteryzująca się niską skłonnością/podatnością występowania objawów porażenia przez choroby skórki.

Tabela. Odmianowe zróżnicowanie występowania chorób skórki bulw ziemniaka:

Gr. wczesności/ odmiana Parch zwykły Ospowatość
Udział bulwporażonych (%) Indeks bulwporażonych (9°)* Udział bulwporażonych (%) Indeks bulwporażonych (9°)*
B. wczesne 20,4 6,8 42,9 5,6
Denar 12,9 7,0 30,6 6,2
Justa 12,4 7,0 64,9 5,1
Lord 12,1 7,0 31,9 5,1
Miłek 12,6 7,0 41,9 5,7
Viviana 52,1 6,1 45,1 5,8
Wczesne 13,4 7,2 36,9 6,0
Michalina 17,2 7,1 59,7 6,0
Oman 6,0 7,3 31,9 5,9
Owacja 25,7 6,8 37,9 5,6
Vineta 6,4 7,5 23,7 6,0
Vineta 0,7 8,0 6,8 6,7
Śr. wczesne 19,2 7,0 39,7 5,9
Ametyst 13,6 6,8 29,0 6,0
Cekin 10,7 7,0 34,4 6,5
Finezja 11,1 7,3 47,4 5,3
Gawin 16,0 6,9 30,0 5,6
Glada 29,0 6,6 53,1 5,7
Legenda 9,6 7,5 27,3 6,8
Pasat 55,9 6,4 48,9 6,1
Satina 14,3 7,0 34,4 5,8
Stasia 7,2 7,3 44,5 5,5
Tajfun 11,9 6,9 40,8 5,9
Tetyda 15,3 7,0 47,8 5,9
Zuzanna 35,3 6,7 39,0 6,4
Śr. późne 13,0 7,1 46,4 5,8
Gustaw 12,8 7,2 49,1 5,5
Jelly 13,2 7,0 43,7 6,1
Późne 23,1 7,0 42,7 5,9
Hinga 11,5 7,2 34,9 6,3
Inwestor 16,8 7,2 44,2 5,7
Kuras 18,1 7,2 52,6 5,6
Pokusa 45,9 6,3 39,2 5,9

Objaśnienia: * – skala 9-stopniowa, w której 9 oznacza bulwę zdrową o skórce wolnej od zmian chorobowych, natomiast 1 – bulwę, której skórka przynajmniej w 50% powierzchni została zniszczona wskutek porażenia przez sprawcę choroby.

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.