fbpx

O czym pamiętać, odsadzając prosięta?

Odsadzanie prosiąt od ich matki jest związane z kumulacją rożnych czynników stresogennych (stresorów), między innymi: utratą kontaktu z matką, przejściem na inną dietę żywieniową, zmianą pomieszczenia, często też zmianą składu osobników w grupie prosiąt odsadzonych. Czynniki te wywołują u prosiąt duży niepokój, który często skutkuje zmniejszonym apetytem, zmniejszonymi przyrostami dobowymi, a nawet ich upadkami.

Aby zminimalizować negatywne skutki stresu, należy stopniowo przyzwyczajać prosięta do tak trudnego dla nich okresu, jakim jest odsadzanie, przyuczając je do pobierania stałego pokarmu już od pierwszego tygodnia ich życia. Żywić je należy paszami o najwyższej jakości, których w żadnym wypadku nie należy zmieniać na minimum 10 dni przed i 14 dni po odsadzeniu prosiąt. W ostatnim tygodniu laktacji, locha powinna być zasuszana przez stopniowe zmniejszanie dawki pokarmowej. Ma to za zadanie zmniejszenie ilości wydzielanego przez nią mleka, co z kolei wpłynie na stymulowanie prosiąt do wzmożonego pobierania pasz stałych.

Baner Syngenta

Jednym z podstawowych warunków bezproblemowego odsadzania prosiąt jest ich przyzwyczajenie do pobierania jak największej ilości pasz stałych i osiągnięcie jak największej masy ciała w chwili odsadzania ich od loch karmiących. Trzytygodniowe prosięta powinny ważyć powyżej 6 kg.

Termin i sposób przeprowadzenia odsadzenia prosiąt od loch karmiących ma istotne znaczenie dla ich zdrowia i możliwości produkcyjnych w późniejszym etapie wzrostu. Duża ilość dostępnych na rynku paszowym prestarterów, starterów i innych pasz umożliwia przeprowadzenie odsadzenia prosiąt nawet po 3 tygodniowej laktacji. Jednak względy ekonomiczne i warunki bytowe (drogie pasze, energia, brak odpowiednich pomieszczeń) sprawiają, że większość polskich hodowców decyduje się na odsadzanie prosiąt w nieco późniejszym terminie (po 4−6 tygodniach laktacji). W ostatnich latach, coraz częściej odsadza się prosięta po 28−30 dniach karmienia, co daje szansę na otrzymanie minimum dwóch miotów od jednej lochy w ciągu jednego roku.

Głównym problemem pojawiającym się przy wczesnym odsadzaniu prosiąt jest konieczność spełnienia dość rygorystycznych wymagań co do mikroklimatu i stanu higienicznego pomieszczeń oraz ich wyposażenia. Temperatura i wilgotność stanowią tu podstawowe czynniki kształtujące środowisko dla tej kategorii świń. W niskich temperaturach otoczenia wzrasta tempo przemiany materii i energii, prowadzi to do zmniejszenia przyrostów i zwiększenia zużycia paszy na 1 kg przyrostu. W wychowalniach dla prosiąt odsadzonych temperatura powinna być utrzymywana na stałym poziomie i wynosić około 20°C.  Wilgotność względna powietrza powinna wahać się w granicy 55−70%, a szybkość ruchu powietrza nie powinna przekraczać 0,3 m/s. W okresie zimowym, takie warunki mikroklimatyczne można osiągnąć jedynie w pomieszczeniach dobrze ocieplonych i wyposażonych w urządzenia grzewcze.

Po zakończeniu okresu karmienia mlekiem matki, w organizmie prosiąt spada poziom ciał odpornościowych, w związku z czym są one narażone na różne infekcje i choroby. Do najgroźniejszych należy tu zaliczyć biegunki i chorobę obrzękową. Zazwyczaj biegunki występują u najsłabszych prosiąt, natomiast choroba obrzękowa powoduje upadki najlepiej rozwijających się, największych prosiąt. Czynnikami, które sprzyjają występowaniu choroby obrzękowej po odsadzeniu są zazwyczaj zły stan sanitarny pomieszczeń i stosowanie zbyt intensywnego żywienia oraz brak ruchu na świeżym powietrzu. Szczególnie niebezpieczne w tym okresie jest podawanie prosiętom pasz wysokobiałkowych, a także świeżego mleka.

Najlepszym technologiczno−organizacyjnym rozwiązaniem przy odsadzaniu prosiąt byłoby, żeby pozostały one w kojcu matki jeszcze przez okres około 2 tygodni. Aby zapobiec nadmiernemu objadaniu się prosiąt po pozbawieniu ich mleka matki, należy przez kilka dni żywić je ograniczoną dawką, a nawet zastosować lekką głodówkę. Oprócz ograniczenia dziennej dawki pokarmowej, zmniejszyć należy także udział komponentów wysokobiałkowych, co korzystnie wpłynie na ograniczenie namnażania się pałeczek okrężnicy w przewodzie pokarmowym prosiąt. Można też dodać do paszy zakwaszacze oraz probiotyki. Zarówno prosięta ssące, jak i po odsadzeniu powinny mieć stały dostęp do wody.

W celu utrzymania właściwej higieny pomieszczeń, zwłaszcza przy wczesnym odsadzania prosiąt, konieczne jest przestrzeganie zasady „całe pomieszczenie pełne – całe pomieszczenie puste”. W chwili przenoszeniu prosiąt odsadzonych z porodówki do wychowalni i formowaniu nowych grup należy też pamiętać, aby do jednego kojca trafiały prosięta w podobnym wieku i zbliżonej masie ciała. Przy łączeniu prosiąt z różnych miotów, nieuniknione jest występowanie walk pomiędzy nimi o ustalenie hierarchii w grupie. Aby zmniejszyć ilość konfliktów, należy zapewnić prosiętom dodatkowe zajęcie np. świeżą porcją słomy wrzuconej do kojca, czy też zainstalowanie w kojcu różnego rodzaju zabawek np. piłek, łańcuchów do zabawy itp.

Tabela1. Zalecane ilości poszczególnych materiałów paszowych w mieszankach dla prosiąt (Grela i wsp. 2009)

Wyszczególnienie Prestarter 1 Prestarter 2 Prestarter 3
Masa prosiąt, kg 5,0-7,0 7,0-12,0 12,0-25,0
Surowce, udział % w mieszance pełnoporcjowej
Serwatka w proszku 15-25 10-20 0-5
Serwatka natłuszczana 15-20 10-15 5-10
Suszona plazma krwi 3-5 2-4 0-2
Mączka rybna 5-8 4-7 3-6
Suszona hemoglobina 2-2,5 1-2,5 1-2
Podgotowany i ekstradowany ryż 25-40 20-35 5-15
Pełnotłusta soja ekstradowana

Koncentrat białka sojowego

15-25

10-15

10-20

5-10

5-15

0-5

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.