Wśród wspólnoty rolniczej stosującej herbicydy do ochrony swoich plantacji, funkcjonuje określenie, stosowania danej substancji czynnej wg HRAC. Tylko do końca 2023 roku koncerny chemiczne mogą korzystać z dotychczasowego systemu kodów literowych w przypadku herbicydów.
Nauka (podobnie jak przyroda) nie lubi pustki i wraz z postępem technologicznym i dalszym dynamicznym jej rozwojem, powstały bądź powstaną zapewne w najbliższym czasie, nowe s.cz. o nie znanym jak dotąd mechanizmie działania. Dlatego komitet HRAC, dokonał na nowo przeglądu, każdej s.cz. herbicydu. Ponownie je usystematyzował i przydzielił do odpowiednich grup chemicznych.
Ujednolicenie systemu kodowania
Po weryfikacji okazało się, że wyodrębniono aż 25 mechanizmów działania s.cz. herbicydów. W związku z tym w roku 2020, zaproponowano aby dotychczasowe kody literowe, których jest „tylko” 26, zastąpić oznaczeniami cyfrowymi. Dlatego w roku 2022, w celu ujednolicenia systemów HRAC i WSSA (amerykański system kodowania), Komitet ds. Odporności na Herbicydy, przyjął jednakowe oznakowanie cyfrowe mechanizmów działania s.cz. herbicydów. Mogło do tego porozumienia dojść dzięki temu, że w obu systemach (zarówno europejskim jak i amerykańskim), podział s.cz. herbicydów ze względu na mechanizmy działania był bardzo zbliżony, co umożliwiło ich synchronizację w jeden nowy system HRAC, który będzie obowiązywał wszystkich międzynarodowych producentów s.cz. herbicydów od 01.01.2024 roku.
Rodzi się zatem pytanie, co z już dostępnymi a nie zmienionymi etykietami s.cz. herbicydów? Do końca 2023 roku, koncerny chemiczne, będą mogły korzystać z dotychczasowego systemu w przypadku herbicydów, w etykietach których nie zdążono wprowadzić nowego systemu. Jest to tzw. okres przejściowy, w którym to czasie w krajach, w których obecnie stosuje się starsze kody, będą miały czas na zmianę i pełne wdrożenie kodów cyfrowych, wg nowej ujednoliconej systematyki HRAC.
Jak czytać nowe oznaczenia?
Dla samego plantatora praktycznie nic się nie zmieni poza jednym, będzie musiał nauczyć się nowego, cyfrowego systemu oznakowania HRAC. Na szczęście zespół HRAC, opracował bardzo przyjazną i łatwą w interpretacji oraz użyciu tabelę, w której zostały zawarte informacje dotyczące s.cz., mechanizmu jej działania oraz grupy chemicznej, do której przynależy w celu uniknąć problemów związanych z powstawaniem odpornych biotypów chwastów. Dzięki takim informacjom, plantator nie powinien mieć już problemu z odpowiednim doborem rotacyjnym herbicydów dla konkretnych upraw rolniczych, stosowanych zarówno w płodozmianie, jak i całościowo w szerszej skali czyli w zmianowaniu.
Przykłady starej i nowej klasyfikacji s.cz. herbicydów wg HRAC i WSSA
|
Substancje czynne |
Mechanizm działania | Grupa chemiczna | Grupa HRAC
(stare oznaczenie alfabetyczne) |
Grupa HRAC
(nowe oznaczenie numeryczne) |
Grupa WSSA (oznaczenie numeryczne amerykańskie) |
| chizalofop-P etylu
chizalofop-P tefurylu fenoksaprop-P etylu fluazyfop-P butylu klodinafop propachizafop |
inhibitory unkcjonowania karboksylazy acetylo-CoA (ACCazy) | pochodne kwasu arylofenoksypropionowego | A | 1 | 1 |
| cykloksydym
kletodym |
cykloheksanodiony | ||||
| pinoksaden | fenylopirazoliny | ||||
| amidosulfuron
bensulfuron flazasulfuron foramsulfuron jodosulfuron mezosulfuron metsulfuron nikosulfuron prosulfuron rimsulfuron tienkarbazon metylu tifensulfuron metylu tribenuron metylu triflusulfuron metylu tritosulfuron |
inhibitory funkcjonowania syntazy acetomleczanowej (ALS) | sulfonylomoczniki | B | 2 | 2 |
| imazamoks | imidazdoliny | ||||
| florasulam
penoksulam |
triazolopirymidyny | ||||
| propoksykarbazon sodu
karfentrazon etylu |
sulfonyloaminokarbonylotriazolinony | ||||
| terbutylazyna | inhibitory blokowania fotosyntezy w fotosystemie II | triazyny | C1 | 5 | 5 |
| metamitron
metrybuzyna |
triazynony | ||||
| lenacyl | uracyle | ||||
| fenmedifam | fenylokarbaminiany | ||||
| chlorotoluron
metobromuron |
pochodne mocznika | C2 | 5 | 7 | |
| bentazon | benzotiadiazinony | C3 | 6 | 6 | |
| pirydat | fenylopirydazyny | ||||
| bifenoks
oksyfluorofen |
hamowanie oksydazy protoporfirynogenowej (PPO) | difenyloetery | E | 14 | 14 |
| karfentrazon etylu | triazolinony | ||||
| pyraflufen etylowy | fenylopyrazole | ||||
| diflufenikan
pikolinafen |
hamowanie biosyntezy karotenoidów na etapie funkcjonowania desaturazy fitonowej (PDS) | pirydynokarboksyamidy | F1 | 12 | 12 |
| beflubutamid
flurochloridon |
inne | ||||
| mezotrion
sulkotrion tembotrion |
hamowanie biosyntezy karotenoidów na poziomie 4-hydroksyfenylo-pyruwato-dioksygenazy (4-HPPD) | triketony | F2 | 27 | 27 |
| izoksaflutol | izoksazole | ||||
| aklonifen | hamowanie biosyntezy karotenoidów (nieznane miejsce działania) | difenyloetery | F3 | 32 | 11 |
| chlomazon | hamowanie biosyntezy barwników | izoksazolidinony | F4 | 13 | 13 |
| glifosat | hamowanie syntezy kwasu 5-endopirogrono-3-fosfoszikimowego (EPSP) | pochodne glicyny (aminofosfoniany) | G | 9 | 9 |
| benfluralina
pendimetalina |
hamowanie tworzenia mikrotubuli | dinitroaniliny | K1 | 3 | 3 |
| propyzamid | benzamidy | ||||
| dimetachlor
dimetenamid-P metazachlor metolachlor-S petoksamid |
hamowanie biosyntezy kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach (VLCFA)/ hamowanie podziału komórek | chloroacetamidy | K3 | 15 | 15 |
| napropamid | acetamidy | ||||
| flufenacet | oksyacetamidy | ||||
| etofumesat | hamowanie biosyntezy kwasów tłuszczowych (nie wynikająca z samego procesu hamowania ACCazy) | pochodne benzofuranu | N | 15 | 15 |
| prosulfokarb | tiokarbaminiany | 8 | 8 | ||
| 2-4-D
MCPA MCPB mekoprop-P |
syntetyczna auksyna, która wykazuje działanie podobne do naturalnej auksyny roślinnej – kwasu indolilooctowego (IAA) | kwasy fenoksykarboksylowe | O | 4 | 4 |
| dikamba | pochodne kwasu benzoesowego | ||||
| aminopyralid
chlopyralid fluroksypyr pikloram trichopyr |
pochodne kwasu pirydynokarboksylowego | ||||
| halauksyfen metylu | związki arylopikolinowe | ||||
| chinomerak | pochodne kwasu chinolinokarboksylowego | ||||
| dazomet
kwas pelargonowy (nonanowy) kwas octowy siarczan żelaza chinochlamina |
nieznany mechanizm działania | inne | Z | 0 | 17 |
Co oznacza HRAC?
Skrót HRAC z angielskiego oznacza Herbicide Resistance Action Committee, co można przetłumaczyć na polski, jako: Organizacja Działająca na Rzecz Przeciwdziałania Odporności (chwastów) na Herbicydy. Organizacja ta (HRAC), powstała blisko 40 lat temu a podwaliny pod jej działalność zostały stworzone, przez międzynarodowe jednostki badawcze oraz firmy (koncerny chemiczne) produkujące herbicydy.
Wówczas organizacja ta, opracowała pierwszy system klasyfikacji herbicydów, bazujący na alfabecie łacińskim (oznaczenia literowe angielskie od A do Z), który uporządkował i uszeregował, podział s.cz. herbicydów w zależności od ich mechanizmu działania na kilkanaście grup. Przez okres blisko 40 lat, opracowano, zatwierdzono i udostępniono, poprzez globalną komercjalizację, bardzo wiele nowych s.cz. herbicydów, również tych o zupełnie nowym mechanizmie działania. Przez ten okres udało się wyjaśnić bądź potwierdzić, mechanizmy działania „starych” s.cz. herbicydów, wykorzystywanych już od lat oraz tych dopiero co wynalezionych i skomercjalizowanych.
