Organizacje reprezentujące rolnictwo i społeczeństwo obywatelskie mają do zakomunikowania Europejskiemu Urzędowi Patentowemu jasne przesłanie – nie dla patentowania roślin i zwierząt pochodzących z „czysto” biologicznych sposobów hodowli w Europie!
1 października 2019 roku upłynął wyznaczony przez Europejski Urząd Patentowy termin kończący proces konsultacji społecznych (G3/19) w celu wyjaśnienia wątpliwości dotyczących prawa w zakresie patentowania roślin i zwierząt pochodzących z hodowli konwencjonalnej.
Decyzja urzędu, która ma zapaść w przyszłym roku, może mieć poważne konsekwencje dla patentowania organizmów żywych w Europie. Copa i Cogeca oraz 50 innych organizacji społeczeństwa obywatelskiego wyrażają stanowczy sprzeciw. Europejska społeczność rolnicza nigdy nie zaakceptuje systemu, którego głównym celem jest napędzanie dochodów właścicieli patentów.
– Potrzebujemy programów hodowlanych, które zapewnią otwartość na innowacje i rozwój lepszych odmian roślin o wyższej wartości dla rolników i środowiska. Komisja Europejska dokonała próby interpretacji prawnej, a w czerwcu 2017 r. Europejski Urząd Patentowy podjął decyzję o naniesieniu zmian w najważniejszych artykułach (27b i 28) rozporządzenia wykonawczego w sprawie konwencji o patencie europejskim, by wyłączyć z patentowania rośliny i zwierzęta pochodzące z „czysto” biologicznych procesów wytwarzania. Niemniej jednak dalej istnieją luki prawne, a zmiany okazują się niewystarczające, by zapobiec nadawaniu patentów w spornych przypadkach – mówi Jean-Baptiste Boucher, dyrektor Copa–Cogeca ds. komunikacji.
W grudniu 2018 r. techniczna izba odwoławcza Europejskiego Urzędu Patentowego wydała orzeczenie w sprawie nasion pieprzu, według którego konwencja ta nie wyklucza zdolności patentowej produktów uzyskanych z czysto biologicznych sposobów produkcji. Co więcej ta sama izba uznała, że interpretacja Komisji nie ma podstawy prawnej. W następstwie tej decyzji, urząd odnotował wzrost liczby tego typu patentów. W związku z rosnącymi protestami, urząd wszczął procedurę (G3/19) angażując swój najwyższy organ decyzyjny czyli Wielką Izbę Odwoławczą, by wyjaśnić czy decyzja ta jest zgodna z zasadami i statutem konwencji o patencie europejskim. Przy podejmowaniu decyzji, która ma zapaść w przyszłym roku, Wielka Izba Odwoławcza będzie musiała wziąć pod uwagę wyniki konsultacji, podczas których zgromadzono wiele odpowiedzi.
– Stanowisko Copa i Cogeca na temat patentowania roślin i zwierząt jest jasne: sprzeciwiamy się wszelkim działaniom patentowym w zakresie roślin, genów zwierząt oraz cech genetycznych, które występują w przyrodzie albo zostały otrzymane na drodze mutagenezy. Patenty na produkty, cechy czy geny uzyskane poprzez techniki hodowli oparte na inżynierii genetycznej powinny dotyczyć produktów zwierających DNA, które nie występuje w naturze i którego da się otrzymać na drodze konwencjonalnych metod hodowli lub mutagenezy. Odnosząc się do procedury, Sekretarz Generalny dodał, że „Europejski Urząd Patentowy powinien w końcu zacząć słuchać zaniepokojonego głosu społeczności rolniczej tak samo jak organizacji społeczeństwa obywatelskiego. W przeciwnym wypadku nie pozostawi nam wyboru – będziemy musieli zwrócić się do właściwych organów prawnych Unii Europejskiej. Sprzeciwiamy się wprowadzeniu takiego systemu prawa, ponieważ doprowadziłby on do katastrofy dla rolników i drobnych hodowców oraz zmniejszenia liczby odmian na rynku – podsumowuje Pekkapesonen, sekretarz generalny Copa – Cogeca.
Źródło: Copa–Cogeca
Opracował: Samuel Skrzysz