USA przeznaczyły miliardy dolarów na wsparcie i rozwój ukraińskiego rolnictwa. Finansowano m.in. zakup wagonów zbożowych i rozbudowę przejść granicznych. Każdy dolar z USAID przyciągał 6,5 dolara z innych źródeł. Te projekty zostały teraz zatrzymane.
USAID zawiesza programy dla Ukrainy
Amerykańska Agencja Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID), wstrzymała 24 stycznia wszelką pomoc zagraniczną USA, w tym dla Ukrainy na cele inne niż militarne. Jak informuje The Kyiv Independent, “ta kompleksowa dyrektywa weszła w życie natychmiast, pozostawiając wiele agencji pomocowych w zawieszeniu, gdyż nakazano im wstrzymać pracę nad istniejącymi projektami, aby umożliwić Stanom Zjednoczonym przeprowadzenie audytu programów pomocy zagranicznej”.
W tym kontekście ukraińskie media piszą głównie o pomocy dla weteranów, szkół, szpitali i na odbudowę sieci energetycznej. Nie należy jednak zapominać, że Agencja Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) przeznaczyła wiele milionów dolarów na wsparcie ukraińskiego rolnictwa.
Rozwój ukraińskiego rolnictwa dzięki USAID
W maju 2024 r. portal Latifundist informował, że “w ciągu 5 lat USAID zainwestuje około 250 milionów dolarów w odbudowę i rozbudowę sektora rolnego Ukrainy”. Tę decyzję przekazała zastępca administratora Agencji Rozwoju Międzynarodowego Stanów Zjednoczonych (USAID) Isobel Coleman podczas oficjalnego otwarcia projektu USAID Harvest. USAID planowała również wspierać ukraińskie przetwórstwo. W ramach programu na 15 inwestycji przewidziano łącznie kwotę około 2,86 mln dolarów.
Rozbudowa przejść granicznych
W ramach projektu „Wsparcie Gospodarcze Ukrainy” w 2025 roku zaplanowano wykonanie kompleksowych robót budowlanych na przejściach granicznych w Otaci (Mołdawia), Dorohusku (Polska), Vyšné Nemecké (Słowacja), Záhony (Węgry), Tudora (Mołdawia), Siret (Rumunia), Vicovu de Sus (Rumunia), Criva (Mołdawia) i Briceni (Mołdawia).
Inicjatywa AGRI-Ukraine (od lipca 2022 r.)
“W pierwszym roku wdrażania USAID przeznaczyło 100 milionów dolarów, a także pozyskało dodatkowe 250 milionów dolarów od sektora prywatnego, darczyńców i innych funduszy, tworząc całkowity budżet w wysokości 350 milionów dolarów. W lipcu 2023 r. USAID zwiększył łączną kwotę inwestycji do 850 mln dolarów” – informuje portal Latifundist w artykule o zawieszeniu programów USAID
W październiku 2024 roku USAID rozszerzyło AGRI-Ukraine , przyciągając prawie 1,75 miliarda dolarów dodatkowych inwestycji poprzez partnerstwa z 9 nowymi organizacjami, w tym Astarta, BEST Leasing, Credit Agricole Bank, DFC, IMC, OTP Bank itp. Dzięki temu łączna kwota inwestycji zebranych w ramach inicjatywy wyniosła ponad 2,26 miliarda dolarów. Zatem na każdego dolara zainwestowanego przez Stany Zjednoczone otrzymywano średnio 6,45 dolara z innych źródeł”.
Program Harvest (2024–2029)
“W ramach tego programu USAID przekazał w 2024 roku 7 tys. rękawów do przechowywania 1,4 mln ton zboża. Pomoc otrzymali rolnicy posiadający gospodarstwa od 50 ha do 10 tys. ha. ha. Przekazano także 10 suszarni do zboża rolnikom z innych regionów. Na rok 2025 r. zaplanowano mobilne suszarni do zboża dla ponad 500 rolników w regionach pierwszej linii frontu”.
Wagony zbożowe dla ukraińskich eksporterów
“W 2024 roku 11 ukraińskich eksporterów produktów rolnych, w tym Almeida, Astarta, Eridon, MHP, UGTC TRADE i inni, otrzymało 300 wagonów zbożowych ukraińskiego producenta DMZ Karpaty. Rok wcześniej NIBULON otrzymał 50 wagonów zbożowych.
20 grudnia 2024 roku Projekt USAID ogłosił pierwszy przetarg na duży projekt budowlany – strefa wspólnej kontroli kontenerów na kolejowym punkcie kontrolnym Mostysk II w obwodzie lwowskim. Na tym kolejowym punkcie kontrolnym planowano przeprowadzić prace budowlane związane z montażem betonowej pokrywy do składowania kontenerów oraz zorganizować przeładunek kontenerów przeznaczonych na eksport”.
Wsparcie dla producentów ziemniaków
Jednym z sektorów objętych programami USAID jest produkcja ziemniaków. W 2022 roku, dzięki inicjatywie Ukraińskiego Stowarzyszenia Producentów Ziemniaków, USAID przyznało 760 tys. dolarów na rozwój branży, finansując zakup sprzętu do obróbki pożniwnej dla pięciu firm, w tym Agrico Ukraina, Wołja i Central Plains Group Ukraina. W ramach projektu na lata 2024–2025 USAID pokryło koszty zakupu linii pakującej ziemniaki, a przedsiębiorstwa sfinansowały montaż i organizację dostaw.
Nawadnianie
“W 2023 roku USAID AGRO przeznaczyło ponad 1,6 mln dolarów na dofinansowanie modernizacji systemów nawadniających dla 4 stowarzyszeń użytkowników wody. W 2024 r. USAID ogłosiło, że zrealizuje 14 kolejnych projektów. W tym roku firmie USAID AGRO udało się przekazać nowoczesny system nawadniania kropelkowego Organizacji Użytkowników Wody Ingulets. Za pomocą tego sprzętu na powierzchni 308 hektarów będą uprawiane pomidory, melony, marchew i kukurydza”.
Rolnictwo precyzyjne
USAID AGRO wspierało wdrażanie technologii rolnictwa precyzyjnego w ukraińskich gospodarstwach. Wspólnie z firmą FRENDT pomagało rolnikom uzyskać tańszy dostęp do usług automatycznego prowadzenia maszyn, zmiennego dawkowania nawozów, cyfrowego audytu pól i mapowania plonów. W tym zakresie współpracowano również z firmami AgriLab i SmartFarming.
USAID chciało zrobić więcej
– Nie wymieniliśmy wszystkich programów i kierunków, które USAID realizowało lub planowało w obszarze rolnictwa – jest ich całkiem sporo – czytamy w Latifundist.
Nikt nie kwestionuje strat, jakie ukraińskie rolnictwo ponosi w wyniku wojny, ale jednocześnie nie można ignorować strat ponoszonych w związku z tym przez unijnych rolników. Ukraina otrzymała ogromne wsparcie finansowe – nie tylko ze strony UE, która dała swobodny dostęp do swojego rynku, ale też ze strony globalnego mocarstwa, którym są Stany Zjednoczone. O takim wsparciu rolnicy w Unii, w tym w Polsce, mogą tylko pomarzyć. Czy UE nie powinna wziąć pod uwagę tej dysproporcji, tworząc budżet przyszłej Wspólnej Polityki Rolnej?
