Deficyt magnezu w produkcji roślinnej wynika między innymi z zakwaszenia gleb uprawnych, Także z łatwego wymycia jonów magnezu z górnego poziomu gleb. Niedobór magnezu może również wynikać z przenawożenia potasem, co ma szczególnie znaczenie na użytkach zielonych.
Magnez, obok azotu, fosforu i potasu, jest niezbędnym makroelementem do prawidłowego wzrostu i funkcjonowania roślin, mającym istotny wpływ na plonowanie i ich parametry jakościowe. Odgrywa kluczową rolę w procesie fotosyntezy. Bierze udział w przemianach węglowodanów, białek, kwasów nukleinowych, barwników roślinnych i witamin. Aktywuje enzymy biorące udział w oddychaniu i asymilacji oraz wpływa na utrzymanie prawidłowej równowagi jonowej w roślinie. Podobnie jak wapń uczestniczy w budowie ściany komórkowej roślin.
Magnez reguluje gospodarkę wodną i mineralną, a tym samym zwiększa pobieranie wody i składników mineralnych przez rośliny, co odgrywa decydującą rolę w okresach niedoboru wody. Bierze udział w gospodarce fosforowej roślin, przez co sprzyja pobieraniu oraz włączaniu fosforu w związki wysokoenergetyczne, a także w kwasy nukleinowe, nukleoproteidy i fosfolipidy. Optymalne zaopatrzenie roślin w magnez zwiększa ich odporność na działanie patogenów, między innymi utrudniając ich przenikanie przez ściany komórkowe. Magnez uczestniczy w wiązaniu azotu atmosferycznego przez bakterie symbiotyczne.
Wpływa na poprawę parametrów jakościowych roślin oraz na ich wartość użytkową. Poprawia jakość konsumpcyjną, paszową i przetwórczą płodów rolnych. Zwiększa plon ziarna zbóż, masę ziarniaków oraz korzystnie wpływa na zawartość i relacje pomiędzy aminokwasami. Optymalne zaopatrzenie zbóż w magnez zwiększa zawartość aminokwasów egzogennych w białku, tym samym warunkując wartość odżywczą plonu zbóż. Magnez zwiększa zawartość białka w plonie użytkowym oraz karotenu i witaminy C w roślinach.
Odgrywa istotną rolę w aktywowaniu przemian skrobi w roślinach, a także poprawia cechy jakościowe podczas przetwarzania bulw ziemniaka. Razem z azotem magnez wpływa na rozmiar i kolor owoców oraz nadaje im aromat. Korzystnie wpływa na zawartość tłuszczu w nasionach roślin oleistych, sacharozy w korzeniu buraka cukrowego oraz skrobi w bulwach ziemniaka. Kształtuje plon korzeni i liści buraka cukrowego. Poprzez zwiększenie zawartości rozpuszczalnych węglowodanów w liściach tytoniu poprawia jakość surowca tytoniowego. Z kolei zwiększając ilość cukrów w drewnie pędów i w liściach drzew owocowych zwiększa ich wytrzymałość na mróz.
Przy deficycie magnezu dochodzi do zmniejszenia plonów, szczególnie w przypadku nasion, bulw i korzeni, a także do pogorszenia wielu parametrów jakościowych roślin, w tym między innymi do obniżenia zawartości białka w roślinie, przy zwiększeniu ilości wolnych aminokwasów, amidów i azotu azotanowego.
