W Polsce, podobnie jak we wszystkich Państwach Członkowskich UE obowiązuje zakaz żywienia zwierząt gospodarskich mączkami mięsno-kostnymi. Zakaz ten w odniesieniu do bydła wprowadzono w Polsce już w 1999 r., w odniesieniu do pozostałych zwierząt gospodarskich od dnia 1 listopada 2003 r. Niestety nie wszyscy hodowcy stosują się do tego zakazu.
Zgodnie z przepisami UE Inspekcja Weterynaryjna prowadzi monitoring pasz oraz ich urzędowe kontrole między innymi w kierunku obecności przetworzonych białek pochodzenia zwierzęcego w paszach. Monitoring ten prowadzony jest od roku 2004. W jego wyniku stwierdzono, że 3,4 % próbek pobranych pasz było dodatnich w roku 2004, 1,04 % w roku 2005 oraz 2,29 % w roku 2006.
W związku z tym, że w roku 2006 stwierdzono wzrost liczby próbek dodatnich, zarządzono szereg działań mających na celu zwalczanie nielegalnego użycia w żywieniu zwierząt gospodarskich mączek mięsno- kostnych. W ramach tych działań Inspekcja Weterynaryjna pobrała do badań ok. 5 000 próbek pasz w ramach Urzędowego Monitoringu Pasz oraz dodatkowo ok. 7 000 próbek pasz w związku z wprowadzonymi nowymi procedurami Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie kontroli zakazu skarmiania zwierząt gospodarskich niedozwolonymi białkami zwierzęcymi. Na ponad 12 tys. pobranych próbek, stwierdzono 275 przypadków nielegalnego stosowania mączek mięsno-kostnych przez hodowców zwierząt.
Inspekcja Weterynaryjna wprowadziła również system szybkiego powiadamiania o stwierdzonych nieprawidłowościach, działający na poziomie Głównego Lekarza Weterynarii.W przypadku wykrycia nieprawidłowości w zakresie zagospodarowania mączek mięsno-kostnych, powiatowi lekarze weterynarii zgłaszają do prokuratur wszystkie przypadki nielegalnego ich zastosowania. Także organizacje skupiające zakłady mięsne poinformowane zostały o nieuczciwych rolnikach, którzy stosują w żywieniu zwierząt niedozwolone białka pochodzenia zwierzęcego.
Gospodarstwa, w których stwierdzono nielegalne stosowanie mączek mięsno-kostnych podlegają wzmożonemu nadzorowi Inspekcji Weterynaryjnej. Te, w których produkowane są pasze na tzw. potrzeby własne, otrzymują w drodze decyzji administracyjnej zakaz takiej produkcji. Pomieszczenia inwentarskie, pomieszczenia, w których magazynowane są pasze podlegają czyszczeniu i dezynfekcji. Wzmożono również nadzór nad rolniczym wykorzystaniem mączek mięsno-kostnych, w tym również przeznaczonych na polepszacze gleby.
Należy równocześnie pamiętać, że w odniesieniu do zwierząt innych niż przeżuwacze, brak jest naukowych dowodów na to, że mączki mięsno-kostne wywołują u tych zwierząt chorobę prionową.
W celu wyeliminowania, nawet tych nielicznych przypadków stwierdzonych w drodze prowadzonych inspekcji, w resorcie rolnictwa trwają intensywne prace nad nowelizacją przepisów prawnych. Chodzi głównie o zwiększenie kar za łamanie zakazu. Rozważana jest także możliwość zastosowania przymusu likwidacji całego stada i to na koszt właściciela, w przypadku stwierdzenia stosowania w żywieniu niedozwolonych mączek mięsno-kostnych.
MRiRW
opr. ms
