fbpx

Kolczyk dla niej i dla niego

Wśród priorytetów towarzyszących współczesnej produkcji zwierzęcej w gospodarstwie trzeba wymienić… wiedzę i bezpieczeństwo. Aby wiedza na temat każdej sztuki bydła, owiec, kóz i trzody przekładała się na bezpieczeństwo pochodzących od nich produktów żywnościowych, potrzebne jest jednak pewne proste wyposażenie. To kolczyki, z którymi zwierzęta nie rozstają się od chwili urodzenia aż do zakończenia życia. N

Kolczyki dla wybranych grup zwierząt inwentarskich stanowią kluczowy element Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ). System ten został stworzony po to, aby można było stwierdzić pochodzenie i śledzić historię każdego zwierzęcia, zarówno w ramach gospodarstwa, w którym się urodziło, jak też ewentualne przemieszczanie danej sztuki między poszczególnymi właścicielami. W efekcie takiego rozwiązania ułatwia się proces eliminowania chorób zakaźnych zwierząt, a to sprzyja zapewnieniu bezpieczeństwa żywności dzięki możliwości identyfikacji pochodzenia surowców zwierzęcych, a w szczególności mięsa.
Jest jeszcze jeden ważny aspekt związany z włączeniem zwierząt inwentarskich w System IRZ. To stworzenie możliwości dostępu zwierząt oraz produktów pochodzenia zwierzęcego do rynków Unii Europejskiej, na których obowiązują jednolite, a zarazem restrykcyjne zasady obrotu inwentarzem żywym i pochodnymi, wytwarzanymi na ich bazie produktami żywnościowymi. Objęcie zwierząt w gospodarstwie Systemem IRZ stwarza tym samym równoprawne warunki produkcji zwierzęcej w porównaniu z innymi uczestnikami na unijnym rynku. Ogólna zasada jest w tym przypadku bardzo prosta: tylko odpowiednio oznakowane zwierzęta mogą być wprowadzone do obrotu, przy czym do poszczególnych sztuk bydła, poza kolczykiem konieczne jest posiadanie dokumentu określanego mianem paszportu. Brak kolczyka lub paszportu oznacza w tym przypadku utratę możliwości sprzedaży zwierzęcia na rynku, co nie pozostaje bez wpływu na rozwój produkcji w gospodarstwie.

Baner Syngenta

Ważne numery
Podstawą włączenia danego stada zwierząt w System Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ), jest nadanie zestawu numerów identyfikacyjnych, które obejmują:
– numer producenta (9 cyfr),
– numer siedziby stada (PL + numer producenta + 3 cyfry),
– numer zwierzęcia (PL + 12 cyfr).
Przytoczona zasada numeracji zwierząt dotyczy bydła, owiec i kóz. Numer identyfikacyjny w przypadku świń jest natomiast identyczny z numerem siedziby stada, w której zwierzę urodziło się bądź po raz pierwszy zostało zgłoszone do rejestru.

Zakładanie i czytanie kolczyka
Numer zwierzęcia stanowi również kluczową część zapisu na kolczyku. 12-cyfrowy numer jest podzielony na dwie linijki. Pierwsza linijka, obejmująca siedem początkowych cyfr numeru zwierzęcia rozpoczyna się od numeru serii (dwie cyfry). Natomiast drugą linijkę tworzą cztery pozostałe cyfry numeru zwierzęcia i jedna cyfra kontrolna. Niezależnie od tego, na kolczyku umieszczany jest znak graficzny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, symbol kraju (np. PL – Polska), a także liczba rzymska określająca kolejny numer duplikatu. Taka forma zapisu dotyczy kolczyków dla bydła, owiec i kóz. Podobne oznaczenia są umieszczane na kolczykach dla trzody, przy czym zamiast numeru zwierzęcia podawany jest numer gospodarstwa (9 cyfr z ostatnią cyfrą kontrolną + 3 cyfry identyfikujące numer stada, w którym urodziło się zwierzę).
Każdy kolczyk składa się z tzw. części żeńskiej i męskiej, łączonych razem na małżowinie usznej. Część żeńska jest umieszczana po wewnętrznej stronie małżowiny usznej, zaś część męska z tyłu ucha zwierzęcia. Na obydwu częściach nadrukowany jest ten sam numer, przy czym w przypadku kolczyków dla bydła na części żeńskiej znajduje się dodatkowo kod kreskowy.
Istotną uwagę przywiązuje się do prawidłowego umieszczenia kolczyków w małżowinach usznych. W przypadku bydła kolczyki z tym samym numerem identyfikacyjnym wprowadza się do obydwu małżowin. Natomiast kolczyki u owiec, kóz i świń zakłada się tylko na lewą małżowinę uszną. Kolczyk powinien zostać założony między żyłami, w środku ucha. Nieprzestrzeganie określonych zasad umieszczania kolczyka w małżowinie usznej może w skrajnym przypadku skutkować zgubieniem kolczyka bądź uszkodzeniem ucha zwierzęcia.

Do kogo po numery?
Aby otrzymać zestaw numerów do oznaczenia bydła, owiec i kóz konieczne jest wypełnienie przez posiadacza zwierzęcia odpowiedniego wniosku o przydzielenie puli numerów dla określonej grupy zwierząt. Wniosek ten składa się w powiatowym biurze ARiMR.
W przypadku wniosku dla bydła dodatkowej opłacie podlega wydanie paszportów w takiej liczbie, która odpowiada puli numerów, o które złożono podanie.
O przydzielenie puli numerów nie trzeba natomiast występować w przypadku świń. Ta grupa zwierząt jest bowiem znakowana numerem identyfikacyjnym siedziby stada, gdzie zwierzęta się urodziły lub po raz pierwszy zostały zgłoszone do rejestru.
Przyznane numery identyfikacyjne do znakowania zwierząt mogą być wykorzystane jedynie przez posiadacza zwierząt, któremu numery przydzielono. Zabronione jest odstępowanie przyznanej puli numerów i równocześnie kolczyków innym właścicielom zwierząt, ponieważ są one przypisane do określonej siedziby stada.

Do kogo po kolczyki?
Aby otrzymać kolczyki wymagane jest złożenie odpowiedniego formularza zamówienia kolczyków dla danej grupy zwierząt w biurze powiatowym ARiMR lub przesłanie zamówienia bezpośrednio do wybranego z listy Agencji dostawcy. Na formularzu wymagane jest podanie numeru dostawcy kolczyków. Do zamówienia kolczyków dla bydła, owiec i kóz obowiązkowo dołącza się również zestawienie numerów identyfikacyjnych zwierząt, które zostały wcześniej przyznane po rozpatrzeniu wniosku o przyznanie numerów nadanych przez system informatyczny.

Bydło z paszportami
W systemie identyfikacji bydła, obok kolczyków obowiązkiem jest również przypisaniem każdej sztuce zwierząt paszportu. Dokument ten towarzyszy poszczególnym zwierzętom przez ich całe życie, przy każdym przemieszczeniu i zmianie właściciela. Odpowiednio do zaistniałych zmian w historii danej sztuki bydła konieczne jest wnoszenie właściwych wpisów (dat) do paszportu, ułatwiających identyfikację poszczególnych zdarzeń w życiu zwierzęcia. W przypadku zagubienia lub zniszczenia paszportu wydawany jest jego duplikat pod warunkiem zgromadzenia pełnej historii zdarzeń w bazie danych Systemu IRZ.

Kolczyki, paszporty i … obowiązki
Objęcie Systemem Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ) narzuca posiadaczom zwierząt gro obowiązków związanych ze stałym monitorowaniem zmian w stadzie, i wyposażeniem poszczególnych sztuk w niezbędne akcesoria, jakim są kolczyki i paszporty. Dodatkowo, prowadzenie w gospodarstwie ksiąg rejestracji dla każdego stada bydła, owiec, kóz i świń, przechowywanie dokumentów przewozowych (przez minimum trzy lata), przekazywanie do biura ARiMR informacji o zmianach w stadzie narzuca konieczność systematycznego i uporządkowanego podejścia do stawianych obowiązków. Takie podejście ułatwia jednak pełną kontrolę nad stadem, a stąd i podejmowane działania produkcyjne w gospodarstwie.

Marek Gaworski
Katedra Organizacji i Inżynierii Produkcji
SGGW Warszawa

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.