fbpx

Kiła kapusty w rzepaku

Kiła kapusty to choroba wywoływana pierwotniakiem Plasmodiophora brassicae – bezwzględnym pasożytem, którego zarodniki przetrwalnikowe mogą pozostawać w glebie nawet przez dekadę. Poraża on wiele gatunków roślin z rodziny kapustowatych: warzyw (kapusta, kalafior, brokuł, kalarepa), roślin rolniczych (rzepak ozimy i jary, rzepik, gorczyca) oraz chwastów (gorczyca polna, tobołek polny, tasznik pospolity). 

Jest to choroba „złego płodozmianu”, występująca szczególnie tam, gdzie intensywnie uprawia się rośliny kapustowate. Jej rozprzestrzenianiu się sprzyja uprawa w monokulturze. Sprzyjającymi warunkami do jej rozwoju jest mokra, ciepła jesień, niskie pH podłoża (poniżej 6,5) oraz gleby z tendencją do zalewania o niedostatecznym dostępie powietrza. Także i wczesne siewy rzepaku ozimego sprzyjają infekcjom kiły szczególnie, gdy koniec lata jest ciepły i mokry. Temperatura gleby wynosząca około 20ºC sprzyja rozwojowi pasożyta wywołującego kiłę. Okresowe przesuszenia gleby przyczyniają się do szybkiego upośledzenia systemu korzeniowego, który nie może dostarczać wody i składników odżywczych do części nadziemnych roślin. Kiła kapusty to ewidentnie najgroźniejsza i najtrudniejsza do opanowania choroba atakująca rośliny rzepaku ozimego.

Baner Syngenta

Jej objawami są pojedyncze lub liczne guzki, zgrubienia, narośla różnej wielkości, które pojawiają się na korzeniu głównym i korzeniach bocznych. Początkowo guzki są gładkie, ale z czasem ulegają spękaniu, gniciu, po pewnym czasie rozpadają się. Symptomy choroby widoczne są również na liściach w postaci żółtych lub czerwonawo-fioletowych przebarwień. Innymi objawami są: zahamowanie wzrostu roślin, przyspieszenie kwitnienia i dojrzewania, więdnięcie, a czasem nawet i  całkowite zamieranie roślin. Niekiedy porażone rośliny wydają plon, ale jest on zredukowany pod względem ilościowym i jakościowym. Nasiona są małe, niedojrzałe ze zdecydowanie niższą zawartością oleju. Zainfekowane rośliny mogą przeżyć atak choroby, gdy będą miały zagwarantowaną dostateczną wilgotność i wykształcą wtórny system korzeniowy.

W celu ograniczenia choroby ważna jest odpowiednia przerwa w uprawie rzepaku i innych roślin z rodziny kapustowatych na tym samym polu. Przerwa powinna wynosić 3-4 lata ,a na polach zagrożonych występowaniem tej choroby nawet 7-10 lat. Przy zmianowaniu zaleca się uprawę gatunków, które nie są żywicielami tej choroby, takich jak: zboża, kukurydza, gryka, buraki czy ziemniaki. Po zbiorze rzepaku należy dokładnie przyorać resztki pożniwne oraz zniszczyć samosiewy chwastów z rodziny kapustowatych. Powinno się ograniczyć również wjazdy na pole i zabiegi uprawowe, związane z przemieszczaniem gleby. Zwiększenie pH gleby nie niszczy, ale hamuje kiełkowanie zarodników przetrwalnikowych i dlatego wykonanie wapnowania jest zalecane  przynajmniej rok przed planowanym siewem rzepaku.

W uprawach roślin wysiewanych po rzepaku powinno się bezwarunkowo niszczyć chwasty z rodziny kapustowatych. Na tych plantacjach nie powinno się stosować obornika pochodzącego ze zwierząt, które karmione były roślinami porażonymi przez kiłę kapusty.

Najprostszą metodą zapobiegania stratom powodowanym przez kiłę kapusty jest wybór odmian odpornych na tę groźną chorobę. Na polach porażonych chorobą, w miarę możliwości powinno się uprawiać odmiany o podwyższonej tolerancji na kiłę kapusty

Szacuje się, iż w naszym kraju choroba ta występuje na około 150-200 tys ha. Obejmuje głównie Polskę północną (woj. zachodniopomorskie, pomorskie i warmińsko-mazurskie – tereny dawnych PGR-ów), gdzie rzepak był uprawiany często w monokulturze, bądź płodozmian był bardzo ubogi. Oprócz tego występuje również miejscowo na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny (tereny rozwinięte rolniczo), Podkarpacia, Lubelszczyzny, a także Małopolski (uprawa warzyw kapustnych) i województwa świętokrzyskiego.

Producenci, którzy decydują się na wysiew odmian tolerancyjnych, szczególnie tych, które  przełamują dotychczasowy kompromis pomiędzy odpornością na kiłę kapusty a wysokim plonem, z pewnością będą zadowoleni z decyzji o tym wyborze.

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.

×KZPRiRB podcasty - baner