Kiedy rolnik może ubiegać się o zwolnienie z podatku rolnego? Porady prawne

Każdy posiadacz gruntu rolnego zobowiązany jest do zapłaty podatku rolnego. Zgodnie z art. 1 ustawy o Podatku rolnym („Ustawa”), opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Jednak w pewnych przypadkach rolnicy mogą zostać zwolnieni z obowiązku zapłaty tego podatku. W jakich?

Zgodnie z art. 2 ust. 2 Ustawy, za działalność rolniczą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb – mówi mec. Klaudia Podgórna-Starszyk z Kancelarii Krzeszewski & Partnerzy.

Ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia rolników z podatku rolnego, jak również możliwość skorzystania z ulg w tym zakresie – po spełnieniu odpowiednich kryteriów wskazanych szczegółowo w treści Ustawy. I tak, zgodnie z art. 12 Ustawy, istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku rolnego ze względu na rodzaj posiadanego gruntu. Takiemu zwolnieniu podlegają:

1. grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją – w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich;
2. grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha;
3. będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży;
4. będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
5. wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie;
6. grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków – na okres 5 lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania;
7. grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia – na 1 rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów;
8. grunty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej, z tym że zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha – na okres nie dłuższy niż 3 lata, w stosunku do tych samych gruntów;
9. użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych;
10. grunty położone w pasie drogi granicznej;
11. użytki ekologiczne;
12. grunty zajęte przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę;
13. grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach;
14. grunty wpisane do rejestru zabytków, pod warunkiem ich zagospodarowania i utrzymania zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
15. grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
16. grunty położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.

Poza wymienionymi powyżej kategoriami zwolnień z podatku rolnego, rolnikom przysługuje także tzw. ulga inwestycyjna (art. 13 ust. 1 ustawy). Jeżeli rolnik nie może skorzystać ze zwolnienia z podatku rolnego na podstawie kryterium rodzaju posiadanego gruntu, ale poniósł w danym roku koszty związane z inwestycją, wówczas będzie mógł skorzystać z ulgi inwestycyjnej. Z reguły zostaje ona udzielona w związku z poniesionymi w danym roku wydatkami na:

1. budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska;
2. zakup i zainstalowanie: deszczowni, urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę oraz urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód).

Co istotne, ulga inwestycyjna może być zastosowana jedynie w przypadku wyżej wymienionych wydatków jeśli były sfinansowane ze środków własnych rolnika. Dodatkowo, ulga z tytułu tej samej inwestycji nie może być stosowana dłużej niż przez 15 lat.

Ulga inwestycyjna upoważnia podatnika podatku rolnego do możliwości odliczenia 25% wydatków poniesionych na inwestycje wskazane powyżej w obrębie posiadanych i objętych podatkiem rolnym gruntów. Warunkiem odliczenia ulgi jest zakończenie danej inwestycji oraz odpowiednie udokumentowanie poniesionych wydatków, w postaci przedłożonych faktur lub rachunków.

Ponadto w odniesieniu do:

1. gruntów przeznaczonych na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha: będących przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabytych w drodze umowy sprzedaży lub przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste lub wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objętych w trwałe zagospodarowanie;
2. gruntów gospodarstw rolnych powstałych z zagospodarowania nieużytków – na okres 5 lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania;
3. gruntów gospodarstw rolnych otrzymanych w drodze wymiany lub scalenia – na 1 rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów;
4. odpowiednio po upływie 5 lat od stosowania zwolnienia z tytułu rodzaju i charakteru gruntu, można kolejno skorzystać z ulgi w pierwszym roku w wysokości 75% i w drugim roku w wysokości 50% wyliczonego zobowiązania podatkowego.

– Na zakończenie warto wspomnieć o planach jakie rząd zamierza wprowadzić w tzw. Polskim Ładzie. Kluczową ze zmian będzie możliwość sprzedaży swoich produktów przez rolników w całej Polsce. Według założeń ustawodawcy, do 100 tys. zł taka sprzedaż będzie nieopodatkowana. Więcej konkretów poznamy po wpłynięciu projektu do Sejmu  – dodaje mec. Klaudia Podgórna-Starszyk z Kancelarii Krzeszewski & Partnerzy.

– Podsumowując, każdy rolnik posiadający użytek rolny jest zobowiązany do zapłaty podatku rolnego. W niektórych przypadkach istnieje możliwość zastosowania zwolnienia z podatku rolnego, mając na uwadze charakteru gruntu czy jego położenie. Co więcej, rolnik który dokonał inwestycji w zakresie prowadzonej działalności rolniczej inwestycji, może skorzystać z ulgi inwestycyjnej. Niemniej, biorąc pod uwagę stopień skomplikowania przepisów podatkowych, każda ze spraw wymagać będzie szczegółowej analizy i indywidualnego podejścia – kończy mec. Klaudia Podgórna-Starszyk z Kancelarii Krzeszewski & Partnerzy.

Kancelaria Krzeszewski & Parnterzy