Większość roślin uprawianych w Polsce najlepsze warunki do swojego wzrostu i rozwoju wykazuje na glebach o odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego – pH w przedziale od 5,6 do 7,0.
Wrażliwość roślin na zakwaszenie gleb
Pod względem wrażliwości na kwaśny odczyn rośliny uprawne można podzielić na 3 grupy.
- Silnie reagujące na zakwaszenie gleby, dla których optymalne pH gleby do ich wzrostu i rozwoju mieści się w przedziale 6,0 – 7,5. Do tej grupy roślin należą następujące gatunki: pszenica, jęczmień, kukurydza, rzepak, gorczyca, bobik, lucerna, koniczyna, nostrzyk, wyka, soja, kapusta pastewna i biała, mak, cebula, szpinak, czosnek, seler, sałata, wiśnia, czereśnia i śliwa.
- Mniej wrażliwe na zakwaszenie gleby, dla których optymalne pH gleby mieści się w przedziale od 5,0 do 6,5. W ramach tej grupy roślin znajdują się takie gatunki jak żyto, owies, ziemniak, rzepa, groch, fasola, len, słonecznik, ogórek, pomidor, jabłoń, grusza, agrest, porzeczka, malina.
- Mało wrażliwe na zakwaszenie gleby, dla których optymalne pH gleby mieści się w przedziale < 5,0 to gryka, łubin żółty, seradela, tytoń, rzodkiew, rzepa czarna, rabarbar.
Reakcja roślin na wapnowanie gleb
Pod względem reakcji na zabieg wapnowania rośliny uprawne można podzielić na trzy grupy.
- Bardzo silnie reagujące na wapnowanie stanowiska wzrostu, do których należą: burak, kukurydza, groch siewny, lucerna i koniczyna. Rośliny te reagują 25% zwyżką plonów pod wpływem tego zabiegu.
- Silnie reagujące na wapnowanie, do których należy: pszenica, jęczmień, rzepak, bobik, łubin biały i łubin wąskolistny. W przypadku tej grupy roślin wapnowanie może skutkować 15% zwyżką ich plonu.
- Przeciętnie reagujące na wapnowanie, w skład której wchodzą: żyto, owies, ziemniak, len, łubin żółty i seradela, to rośliny reagujące około 7% zwyżką plonów w efekcie zastosowanego wapnowania.
Przyjmuje się, że przy zachowaniu istniejącej struktury zasiewów w Polsce, uregulowanie odczynu gleb Polski przyczyniłoby się do kilkunastoprocentowego wzrostu plonów roślin uprawnych.
