Jęczmień ozimy na wytworzenie 5 ton ziarna potrzebuje 105 kg K2O i 51 kg P2O5. Nawożenie fosforem i potasem zależy przede wszystkim od wielkości plonu oraz zasobności gleby w te składniki.
W przypadki uprawy jęczmienia na stanowiskach o co najmniej średniej zasobności w fosfor i potas dawki tych składników mogą odpowiadać wymaganiom pokarmowym jęczmienia.
Na glebach charakteryzujących się małą zasobnością w te makroelementy przy ustalaniu dawki nawozowej należy dodatkowo uwzględnić różnice bilansowe, czyli dodać nawet do 60 kg P2O5 i do 40 kg K2O oraz 120 kg N.
Jaki nawóz?
Do nawożenia jęczmienia ozimego można wykorzystać zarówno nawozy pojedyncze, jak i nawozy wieloskładnikowe. Przy aplikacji nawozów wieloskładnikowych wyrównanie proporcji składników pokarmowych można uzyskać stosując nawozy pojedyncze. W uprawie jęczmienia ozimego nawożenie fosforowo-potasowe należy zastosować przedsiewnie. Jedynie na stanowiskach kompleksu żytniego dobrego część nawozów potasowych można wnosić bardzo wczesną wiosną.
Jęczmień jest zbożem najbardziej wrażliwym na zakwaszenie gleb, stąd też na glebach lżejszych reaguje na wapnowanie zwiększeniem plonu już gdy pH jest mniejsze od 5,6, zaś na glebach średnich, gdy jest ono mniejsze od 6,1. Na glebach kwaśnych o pH 4,6 – 5,5 przyrost plonu ziarna jęczmienia w efekcie wapnowania gleby wynosi nie mniej niż 0,35 t/ha. W przypadku gleb o jeszcze niższych wartościach pH wapnowanie wpływa na wzrost plonu o 0,65 – 0,7 t/ha.
W uprawie jęczmienia ozimego na glebach lżejszych niewapnowanych mogą występować niedobory magnezu, który tracony jest z nich w efekcie wymywania. Na takich glebach zalecane jest stosowanie nawozów wapniowo-magnezowych. Jęczmień pomimo, że pobiera niewielkie ilości magnezu wykazuje znaczną wrażliwość na niedobór tego składnika w glebie. Niedobór magnezu objawia się paciorkowatością chlorofilową liści, zahamowaniem krzewienia produktywnego, słabym rozwojem źdźbła i kłosa, jak również niską zawartością magnezu w suchej masie części nadziemnych. Na glebach niewapnowanych rośliny mogą również cierpieć z powodu braku mikroelementów, w tym przede wszystkim miedzi i manganu.
Co z azotem?
Na glebach kompleksów pszennych, po niezbożowych przedplonach, względnie przy stosowaniu w zmianowaniu obornika zawartość azotu w glebie w okresie wiosennym może dochodzić nawet do 50 – 80 kg N/ha. W celu zaspokojenia potrzeb pokarmowych jęczmienia ozimego wskazane jest wprowadzenie do gleby azotu w ilości od 40 do 70 kg/ha. Na stanowiskach żytnich lub też na glebach po uprawie zbóż w dalekiej odległości od pola z obornikiem azot glebowy z mineralizacji pokrywa zaledwie 1/3 zapotrzebowania rośliny na ten składnik pokarmowy. W tym przypadku wskazane jest zastosowanie w uprawie jęczmienia ozimego od 80 do 90 kg azotu.
Przedsiewne nawożenie azotem wskazane jest tylko po przedplonach zbożowych, gdyż niekorzystny stosunek węgla do azotu w resztkach słomiastych zbóż prowadzi do tego, że azot jest niedostępny dla rozwijających się roślin jęczmienia.
W przypadku uprawy jęczmienia ozimego na stanowiskach niezbożowych nie zaleca się przedsiewnego nawożenia azotowego. Azot należy wówczas zastosować w trakcie wznowienia wiosennej wegetacji roślin. Taka aplikacja azotu wykazuje silne działanie plonotwórcze, korzystnie wpływając na zwartość kłosów oraz liczbę ziarniaków w kłosie. Przy uprawie jęczmienia ozimego w technologiach, w których stosujemy nawożenie azotem na poziomie 50 – 60 kg całą dawkę tego składnika należy zastosować w tym terminie.
