fbpx

Jaki międzyplon wybrać?

Międzyplony są niezbędne do realizacji celów rolnictwa zrównoważonego. Większość rolników zdaje sobie sprawę, jak ważne są one w zmianowaniu roślin i ochronie gleby. Jednak często farmerzy stają przed dylematem, jaki międzyplon wybrać.

Od czego zależy wybór międzyplonu?

O powodzeniu uprawy międzyplonów decyduje właściwy ich dobór do warunków klimatycznych i glebowych. W zmianowaniu należy stosować międzyplony należące do innej rodziny niż roślina w plonie głównym. Przykładowo między roślinami zbożowymi powinno uprawiać się rośliny międzyplonowe głęboko korzeniące się np. bobowate czy też krzyżowe. Ponadto bierzemy pod uwagę przeznaczenie i rodzaj międzyplonu. Na międzyplony ścierniskowe późne zaleca się rośliny szybko rosnące o krótkim okresie wegetacji. Istotnym czynnikiem jest także właściwy termin siewu oraz wymagania wodne rośliny poplonowej. Często czynnikiem ograniczającym dobry wzrost i rozwój poplonów jest zbyt późny ich siew lub też brak wody (susza).

Baner Syngenta

Zatem przed siewem międzyplonu rolnik powinien rozważyć następujące aspekty:

  • – w jakim celu uprawia międzyplon,
  • – jakich oczekuje korzyści
  • – jakie panują warunki wilgotnościowe
  • – jakie rośliny uprawia w plonie głównym
  • – jakie koszty chce ponieść na uprawę
  • – jaki rodzaj międzyplonu i na jakich glebach ma być zasiany.

Jakie międzyplony uprawiać?

W zależności od terminu siewu i miejsca w płodozmianie wyróżnia się następujące międzyplony: ścierniskowe, ozime i wsiewki poplonowe. Międzyplony ścierniskowe to rośliny wysiewane w drugiej połowie lata po zbiorze wczesnego plonu głównego i użytkowane jesienią tego samego roku na paszę, zielony nawóz lub pozostawiane do wiosny jako mulcz. Międzyplony ozime wysiewa się jesienią, a zbiór na paszę lub przyoranie ich przypada wiosną następnego roku. Z kolei wsiewki poplonowe wysiewane są wiosną jednocześnie z rośliną w plonie głównym lub w okresie wegetacji plonu głównego i pozostają po jego zbiorze do jesieni tego samego roku.

W Polsce najczęściej rolnicy uprawiają międzyplony ścierniskowe. Dobór roślin do wysiewu w międzyplonach ścierniskowych zależy od terminu zbioru rośliny przedplonowej. Wyróżnia się rośliny o długim okresie wegetacji (80-100 dni), które należy wysiać najpóźniej w II dekadzie lipca (bobik, życica wielokwiatowa, kapusta pastewna). Do końca lipca można wysiewać łubin żółty, wąskolistny oraz mieszanki peluszki i słonecznika. Natomiast najkrótszym okresem wegetacji (45 -50 dni) i szybkim tempem wzrostu charakteryzują się takie rośliny jak rzepak, rzepik, gorczyca, rzodkiew oleista, facelia oraz mieszanki facelii i gorczycy oraz mieszanki gorczycy, peluszki i słonecznika, które można wysiewać nawet do 20 sierpnia. Międzyplony ścierniskowe z reguły są uprawiane po wcześnie schodzących przedplonach, po których mają być wysiane rośliny jare. Wskazane jest również wysiewanie szybko rosnących międzyplonów po zbiorze wczesnych ziemniaków czy rzepaku ozimego przed pszenicą ozimą. W międzyplonach ścierniskowych należy wysiewać mieszanki składające się z dwóch lub więcej gatunków roślin należących do oleistych, bobowatych drobno i grubonasiennych, pastewnych czy zbóż. Należy pamiętać, że mieszanki wyłącznie zbożowe są niedopuszczalne. Przykładowe mieszanki międzyplonowe:

  • – na gleby lekkie: łubin żółty (130 kg/ha) + seradela (30 kg/ha); facelia (3 kg/ha) + seradela (30 kg/ha); mieszanka zbożowa jara (150 kg/ha) + gorczyca biała (3-4 kg/ha); łubin żółty (100 kg/ha) + wyka ozima (40 kg/ha);
  • – na gleby średnie: gorczyca biała (15 kg/ha) + rzodkiew oleista (15 kg/ha); gorczyca biała (10 kg/ha) + słonecznik oleisty (10 kg/ha); łubin wąskolistny (140 kg/ha) + groch pastewny (100 kg/ha); facelia (3 kg/ha) + seradela (30 kg/ha)
  • – na gleby cięższe żyzne: groch pastewny (100 kg/ha) + wyka jara (50 kg/ha) + słonecznik (15 kg/ha); bobik (100 kg/ha) + peluszka (100 kg/ha).

Międzyplony ozime takie jak: żyto ozime, mieszanki żyta z wyką ozimą i życicą wielokwiatową, rzepak, rzepik lub mieszanki traw z roślinami bobowatymi można wysiewać do 10 września.

W Polsce niedoceniane są wsiewki międzyplonowe. Są one jednak mniej zawodne niż międzyplony ścierniskowe, gdyż mają więcej wilgoci do skiełkowania i wzrostu biomasy, a po zbiorze rośliny ochronnej gleba jest już chroniona przez rośliny. Uprawiając wsiewki, unikamy spiętrzenia prac w okresie żniw i niedoborów wilgoci, co może mieć miejsce w przypadku siewu międzyplonów ścierniskowych. Na glebach lekkich zaleca się wsiewać wiosną w żyto ozime seradelę lub w pszenicę mieszanki traw z bobowatymi.

Nasiona międzyplonów i ich uprawa to koszty dla rolnika. Z tego powodu należy wybierać do siewu jako międzyplony rośliny szybko rosnące, wytwarzające dużą masę korzeniową, łatwe do siewu i uprawy, o tanich nasionach i wytrzymujące przymrozki

Wojciech Suwara

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.