fbpx

Jak ustawić kombajn, aby zebrać jak najwięcej ziarna?

Prawidłowe wyregulowanie kombajnu pozwala na zwiększenie jego wydajności nawet o 25%. Jednak właściwa regulacja tak złożonej maszyny jaką jest kombajn zbożowy, nie jest wcale łatwa. Co należy zrobić by uniknąć nadmiernych strat podczas omłotu zboża kombajnem o tym piszemy poniżej.

Zbiór idealny trudny do osiągnięcia

Baner Syngenta

Podstawowymi zespołami kombajnu, które mają zasadniczy wpływ na łączne straty nasion przy maksymalnej wydajności, podczas zbioru są zespoły: żniwny, omłotowy i czyszczący. O wielkości strat nasion w tych zespołach decydują odpowiednie regulacje, które należy wykonywać zgodnie z instrukcją obsługi, w zależności od czynników agrometeorologicznych i fazy dojrzałości łanu. Niemniej idealne ustawienie kombajnu nie jest w pełni możliwe, gdyż bardzo wiele czynników wpływa na konieczność dokonania poprawek. Wpływ na ustawienia maszyny mają takie czynniki jak: odmiana rośliny, wilgotność łanu (która zmienia się istotnie nawet w trakcie dnia), termin zbioru oraz zachwaszczenie. Ponadto instrukcja obsługi podaje jedynie dane wyjściowe. Szczegółowych regulacji operator musi dokonać sam korzystając z własnego doświadczenia.

Odpowiednie ustawienie wysokości cięcia i pracy nagarniacza

Istotnym warunkiem pracy kombajnu jest dobrze ustawiony przyrząd żniwny, który będzie pracował na optymalnej wysokości oraz wysunięciu stołu. Najlepszym wariantem jest heder z regulowaną szerokością stołu. Jest on szczególnie polecany do zbioru rzepaku. Straty nasion w przypadku stosowania klasycznego przyrządu żniwnego mogą przekroczyć nawet 20 proc. Zastosowanie przy zbiorze wydłużonego stołu w zespole żniwnym powoduje odsunięcie listwy nożowej od przenośnika ślimakowo-palcowego. Przenośnik w klasycznym hederze powoduje wyrzucanie nasion na pole w czasie przesuwania ściętych roślin ku środkowi. W przypadku zastosowaniu wydłużonego dna ten proces zostaje ograniczony do minimum. Palce nagarniacza pracują nad wydłużonym dnem co powoduje, że osypujące się nasiona opadają do wnętrza zespołu żniwnego, a nie na pole. Minimalizuje to straty nasion przy podbieraniu łanu.

Aby kombajn pracował prawidłowo konieczny jest dobrze ustawiony przyrząd żniwny, który będzie pracował na optymalnej wysokości oraz wysunięciu stołu

Do wzrostu strat nasion powodowanych pracą zespołu żniwnego przyczynia się także nagarniacz. Prędkość obwodowa tego urządzenia powinna być ściśle zsynchronizowana z prędkością roboczą kombajnu. Przy łanie wyległym lub pochylonym wskazany jest nieznaczny wzrost prędkości obwodowej nagarniacza, jednak nie większy niż 10 proc. w stosunku do prędkości roboczej kombajnu. Przy zbiorze rzepaku stojącego prosto nagarniacz powinien być maksymalnie cofnięty, aby nie powodować spadania nasion przed stół przyrządu żniwnego jak również podniesiony do takiej wysokości, aby belki palcowe nagarniacza lekko wchodziły w łan na niewielką głębokość (z reguły jest to ok. 30 cm).

Wysokość koszenia przekłada się także na wydajność pracy jak i ilość słomy. Niższa wysokość koszenia to mniejsza wydajność ale większa ilość słomy szczególnie przydatna w gospodarstwach zbierających słomę. Podniesienie hederu wyżej powoduje zmniejszenie obciążenia zespołu omłotowego oraz separującego. Ma to szczególne znaczenie w przypadku zbioru rzepaku szczególnie wtedy kiedy jest zielony od spodu mimo stosowania desykacji. Wtedy to niska wysokość koszenia powoduje większe oklejanie ziaren, co przekładać się może na większe straty ziarna. Ponadto wyższa wysokość koszenia rzepaku przekłada się na mniejsze zużycie paliwa.

W przypadku zbioru rzepaku ważną kwestią jest odczekanie z koszeniem do pełnych efektów desykacji.  W przeciwnym razie strąki i górne części roślin będą wyschnięte, natomiast grube łodygi mogą być jeszcze w znacznej części surowe. Może to powodować nawijanie się roślin na bęben młócący, zapychanie go a nawet zatrzymywanie.

Ustawienie układu omłotowego

Przy konfiguracji zespołu omłotowego należy zwrócić uwagę na odpowiednią szczelinę między klepiskiem a bębnem na wlocie i wylocie oraz obroty bębna. Prędkość obrotowa bębna i wielkość szczeliny omłotowej zależą od wielkości przepływającej masy oraz wilgotności nasion. Wpływ na te parametry ma przebieg pogody. Podczas żniw suchych należy zmniejszyć szczelinę oraz obroty bębna. W przypadku „mokrej” pogody należy postąpić dokładnie na odwrót, czyli zwiększyć te parametry. Jednakże zaleca się zmienić tylko jedno ustawienie i przeprowadzać je stopniowo monitorując wpływ tej zmiany na  pracę kombajnu. Dzięki odpowiedniemu ustawieniu, bęben młócący będzie  pracował równo oraz płynnie, a ziarno i słoma będą obrabiane optymalnie przy zachowaniu najlepszej jakości plonu. W przypadku zauważenia znacznych ilości uszkodzonych ziaren w zbiorniku nie zaleca się zwiększania szczeliny omłotowej. Należy natomiast zwiększyć prędkości jazdy. To spowoduje, że przez komorę młocarni przepływa większa ilość słomy, która tworzy swoistą otulinę dla nasion. Jeśli nie przynosi to efektu to wtedy trzeba zmniejszyć obroty bębna młócącego. Dopiero w dalszej można zwiększyć szczelinę pod bębnem.

Regulacja zespołów roboczych kombajnu mająca na celu zmniejszenie powstających strat ziarna musi uwzględniać zmienność warunków agrometeorologicznych i różnorodność zbieranego zboża

Należy również pamiętać, że drobnonasienne, łatwowymałacalne i podatne na uszkodzenia (np. rzepak) wymagają zmniejszenia prędkości obrotowej bębna młócącego (w stosunku do zbóż). Zbyt wysoka prędkość wpływa na uszkodzenia nasion. Ponadto zaleca się zwiększenie szczeliny między klepiskiem a bębnem młócącym. W przypadku zbioru nasion trudnowymłacalnych należy zwiększyć obroty bębna i zmniejszyć szczelinę.

Ustawienia zespołu czyszczącego

Układ separacji, którego głównymi elementami są kosz sitowy i wentylator z kierownicami jest zespołem odpowiedzialnym za czystość wymłóconego ziarna. W zespole czyszczącym reguluje się wielkości szczelin w sitach żaluzjowych – górnym i dolnym – oraz prędkość obrotową wentylatora i kierunek wylotu strumienia powietrza. W przypadku zbioru roślin drobnonasiennych sita należy ustawić na najmniejszą szczelinę. Sito górne powinno być ustawione na nieco większą, a dolne na nieco mniejszą szczelinę. Ważnym, a zarazem trudnym zadaniem, jest właściwe ustawienie prędkości obrotowej wentylatora i strumienia powietrza. W przypadku drobnych nasion prędkość obrotową wentylatora należy ustawić na mniejsze wartości, aby nasion nie tracić razem z plewami, które są usuwane przez strumień powietrza. Do zbioru kukurydzy, rzepaku czy roślin strączkowych można zastosować odpowiednie sita przeznaczone dla tych roślin.

Kalkulator strat ziarna

Narzędziem ułatwiającym ustawienia kombajnu mogą być specjalne kalkulatory oferowane w postaci aplikacji wgrywanej na smartfon lub tablet. Aplikację o nazwie Grain Loss Calculator (kalkulator strat ziarna) oferuje koncern New Holland. Została ona stworzona dla użytkowników kombajnów wszystkich producentów i modeli. Aplikacja  pozwala określić straty ziarna poprzez wykonanie trzech prostych czynności. W tym celu należy podać producenta kombajnu, szerokość zespołu żniwnego i kosza sitowego, następnie wybrać uprawę z listy zawierającej 30 różnych upraw i wprowadzić plon, a na koniec podać ilości ziaren zebranych z ziemi na ograniczonej powierzchni. Aplikacja natychmiastowo oblicza straty ziarna i podaje wyniki w procentach i kilogramach na hektar.

Automatyka wspierająca operatora

Nowoczesne kombajny wyposażone są w systemy automatyczne, które wspierają rolnika przy optymalnym wyborze strategii optymalizacji zbioru. Rozwiązania takie pozwalają operatorowi wybrać strategię optymalizacji nastaw kombajnu w zakresie jakości ziarna, omłotu, czystości ziarna, jakości słomy oraz przepustowości. Informatyczne systemy wykorzystujące sztuczną inteligencję na podstawie analizy parametrów pracy kombajnu automatycznie zmieniają ustawienia w obrębie układu omłotu, separacji oraz czyszczenia, zapewniając żądany cel ustawiony przez operatora.

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.

×KZPRiRB podcasty - baner