Jedną z najpowszechniejszych metod zakiszania zielonek jest foliowanie balotów. W podobnej formie można jednak konserwować także sieczkę z ziarna lub całych roślin kukurydzy, czy też wysłodki buraczane.
Każda z metod zakiszania pasz objętościowych ma swoje wady i zalety. Zbiór sianokiszonki za pomocą sieczkarni polowej lub przyczepy zbierającej do pryzmy lub silosu charakteryzuje się dużą wydajnością oraz pozwala ograniczyć koszty zbioru i folii, a do tego zapewnia jednolitą jakość paszy. Jednak ma też pewne ograniczenia: głównie związane z możliwością transportu gotowej paszy na większe odległości, czy też handlu nią, jak również ze zbiorem zielonki z małych powierzchni. Podobnie jest w przypadku materiałów sypkich, takich jak sieczka kukurydziana, CCM lub wysłodki buraczane: zakiszanie ich w silosie lub rękawie jest wydajne i relatywnie tańsze, jednak gdy w grę wchodzi możliwość sprzedaży i transportu paszy, jedynym rozwiązaniem okazuje się zakiszanie… w belach.
Specjalna maszyna
Takie rozwiązanie jest możliwe dzięki zastosowaniu specjalnej prasoowijarki przystosowanej do formowania bel z materiałów sypkich. Tego typu maszyny ma w swojej ofercie austriacki producent pras zwijających Göweil, a także norweska firma Orkel. Maszyna taka niewiele różni się od zwykłej prasoowijarki zmiennokomorowej jeżeli chodzi o zasadę działania, jednak wyglądem i zastosowanymi rozwiązaniami znacznie od niej odbiega. Przede wszystkim jest to maszyna stacjonarna. Wyposażona jest w koła pozwalające na poruszanie się po drogach, jednak na czas pracy zostaje unieruchomiona i ustawiona na podporach. Do napędu wykorzystuje ciągnik z wałkiem odbioru mocy, dysponujący mocą około 110 KM, lub też specjalną przystawkę elektryczną – dzięki niej możliwe jest wykorzystanie ciągnika do innych prac, np. związanych z transportem materiału z pola. Zamiast zwykłego podbieracza, jest wyposażona w przenośnik taśmowy i kosz zasypowy, do którego materiał jest dostarczany np. za pomocą ładowacza czołowego lub bezpośrednio z przyczepy (zależnie od modelu maszyny). Przenośnik transportuje materiał jednolitym strumieniem do wnętrza komory zwijania, gdzie następuje zagęszczanie i formowanie balotu. Warto zauważyć, że w odróżnieniu od klasycznej prasoowijarki, w przypadku prasy do materiałów sypkich komorę zwijania tworzy jeden pas o szerokości całej komory. Zapobiega to wysypywaniu się sieczki z wnętrza komory. Po uformowaniu beli o średnicy 120 cm, jest ona wstępnie owijana folią na obwodzie (zamiast siatki), po czym trafia na stół owijarki i następuje owinięcie odpowiednią liczbą warstw folii. Wstępne owinięcie folią na obwodzie zapewnia bardziej równomierne rozłożenie warstw folii na denku oraz na bokach beli, co ma szczególne znaczenie dla zachowania szczelności, zwłaszcza jeżeli pasza trafia do sprzedaży i ma być transportowana oraz kilkukrotnie przeładowywana na środki transportu i na miejsce składowania.
Wysoka jakość paszy
Gotowe bele nadają się do transportu na duże odległości, co jednak nie jest ich jedyną zaletą. Pozyskiwana w ten sposób pasza charakteryzuje się wysoką jakością ze względu na duży stopień zagęszczenia materiału, a dzięki temu dobre warunki do funkcjonowania bakterii beztlenowych. Pasza zakonserwowana w belach, mimo wyższego kosztu jej pozyskania, jest bardziej podzielna, a otwarcie jednej porcji nie powoduje psucia się znacznej ilości pozostałej paszy narażonej na kontakt z powietrzem, co jest szczególnie ważne w przypadku niewielkiego zużycia, np. w hodowlach owiec lub koni.
Prasoowijarka do materiałów sypkich to maszyna nie tylko dla rolnika. Często spotyka się tego typu sprzęt w firmach świadczących usługi rolnicze. Takie maszyny pracują też na terenie cukrowni, gdzie są wykorzystywane do prasowania wysłodków, które to następnie trafiają do sprzedaży jako pasza dla zwierząt. Maszyna umożliwia także prasowanie zrębków drewna, trocin, kompostu, czy też osadów komunalnych.
Łukasz Wasak
