fbpx

Jak poradzić sobie z uciążliwymi sąsiadami?

Uciążliwe sąsiedztwo to także problem wsi, kiedy ktoś buduje na wsi np. bazę transportową, niszczy ciężarówkami drogi i generuje permanentny hałas, np. przez chłodnie. Jak zapobiec takiej inwestycji i co można zrobić, jeżeli już jest zrealizowana? Na te pytania odpowie poniższy artykuł.

Problematyczne sąsiedztwo może dotyka nie tylko miast, ale również wsi. Wiele nowych inwestycji powstaje właśnie na styku miasta i wsi, w pobliżu węzłów komunikacyjnych, ale również w niedalekiej odległości od domów mieszkalnych, co może powodować napięcia i konflikty pomiędzy sąsiadami.

Baner Syngenta

Osoby zamieszkujące w pobliżu planowanych, czy też już zrealizowanych inwestycji nie stoją jednak na straconej pozycji.

W ilości tkwi siła, a walka w pojedynkę może okazać się nieskuteczna. Dlatego też istotne jest, aby zebrać jak największą ilość poszkodowanych osób i zasięgnąć porady doświadczonej kancelarii prawnej.

Pierwszym krokiem powinno być zweryfikowanie we właściwych lokalnych urzędach na jakim etapie znajduje się inwestycja i czy osoba realizująca zamierzenie wyczerpała przewidziane przez prawo procedury administracyjne związane z realizacją uciążliwego przedsięwzięcia.

W przypadku gdy podejmujemy walkę z istniejącym zakładem, ważne jest dogłębne zweryfikowanie jego statusu prawnego. Być może działalność prowadzona przez firmą narusza prawo lub standardom postępowania w danej dziedzinie. W takiej sytuacji należy bezwzględnie dokumentować przypadki naruszeń, aby w postępowaniu wykazać rozmiar naruszeń dokonywanych przez sprawcę szkody. Warto także informować właściwe służby np. odpowiedzialne za porządek w gminie, czy też odpowiedni inspektorat środowiska o dostrzeżonych naruszeniach prawa z prośbą o interwencję.   Naruszenia dokonywane przez firmy transportowe można zgłaszać również do inspektoratu transportu drogowego.

W sytuacji, gdy mamy do czynienia z inwestycją, która dopiero będzie realizowana, warto zwrócić uwagę na zapisy miejscowego planu zagospodarowania (o ile na danym obszarze on obowiązuje). Jeżeli w gminie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zakazujący realizacji uciążliwych inwestycji, inwestor może być zainteresowany zmianą miejscowego planu na taki, który będzie mu odpowiadał. Warto, aby mieszkańcy byli obecni na każdym etapie procedowania nad nowym planem miejscowym, gdyż nieprzedstawienie w odpowiednim czasie swoich postulatów może prowadzić do tego, iż w bezpośrednim sąsiedztwie powstaną zakłady wywołujące immisje (hałas, zapach, drgania, oszpecenie krajobrazu) wbrew naszej woli lub wbrew obowiązującym przepisom prawa. Na powyższe okoliczności należy spojrzeć również od drugiej strony, tzn., jeżeli w miejscu, gdzie mieszkamy nie ma miejscowego planu, warto zainteresować się doprowadzeniem do jego uchwalenia przez gminę. Może to uchronić okolicę przed powstawaniem nowych inwestycji, które będą naruszały nasze interesy.

Mieszkańcy chcący zabezpieczyć swoje interesy, powinni aktywnie uczestniczyć we wszelkich postępowaniach administracyjnych dotyczących inwestycji. Poczynając od lokalizacji inwestycji, postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowej, uzyskania warunków zabudowy (jeżeli nie ma miejscowego planu zagospodarowania), uzyskania pozwolenia na budowę, a także na etapie, gdy inwestycja już funkcjonuje.

Duże i uciążliwe inwestycje rozpoczynają się często od procedury środowiskowej w tym od sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko, a ich realizacja jest uzależniona od uzyskania decyzji środowiskowej. Następnie uzyskuje się warunki zabudowy (o ile nie ma planu miejscowego) i decyzję o pozwoleniu na budowę. Warto już na etapie postępowania środowiskowego zabezpieczyć interesy mieszkańców poprzez przedstawianie swoich postulatów w postępowaniu administracyjnym.

Powyższe powinno być urzeczywistniane poprzez ustanowienie pełnomocnika w osobie adwokata lub radcy prawnego. Kancelaria będzie reprezentowała interesy mieszkańców, czuwając nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów prawa.

Odpowiednie działania na wczesnym etapie procesu budowlanego mogą zapobiec realizacji niedopuszczalnych prawnie inwestycji. W przypadku gdy budowa danego przedsięwzięcia spełnia wymogi prawa, działania pełnomocnika mogą doprowadzić do tego, że inwestycja będzie obwarowana odpowiednimi ograniczeniami zabezpieczającymi mieszkańców, np. w zakresie zastosowania odp. środków zabezpieczających przed hałasem, zanieczyszczeniem środowiska.

W przypadku gdy inwestycje zostały już wykonane – to zainteresowanym przysługiwać mogą narzędzia pozwalające na wznowienia postępowań administracyjnych i zmianę bezprawnych decyzji administracyjnych, na takie które będą zabezpieczać interesy okolicznych mieszkańców. Zdarzają się również przypadki stwierdzenia nieważności decyzji wydanych w procesie budowlanym. Jednak niezbędne jest, aby adwokat lub radca prawny wykonał stosowną analizę decyzji podjętych w procesie administracyjnym, gdyż jedynie na tej podstawie można ustalić czy naruszono przepisy prawa administracyjnego, w szczególności o ochronie środowiska, prawo budowlane. W grę wchodzi także doprowadzenie do rozbiórki nielegalnego budynku.

W grę mogą wchodzić także sytuacje w których działania prawników doprowadzą do wymierzenia niesumiennym inwestorom kar i opłat administracyjnych. Niekiedy konieczne może okazać się nawet sięgnięcie po odpowiedzialność karną. W przypadku generowania nadmiernego hałasu najczęstszym przypadkiem jest wymierzenie kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu.

Poza drogą administracyjną, inwestor może także odpowiadać na drodze cywilnej. Poszkodowanym przysługuje cały wachlarz roszczeń np. z tytułu tzw. immisji.

“W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą”.

Z powyższej normy art. 140 kodeksu cywilnego wynika, że właściciel nieruchomości nie może bez ograniczeń korzystać z przysługującego mu prawa własności. Musi respektować uzasadnione interesy okolicznych mieszkańców. Dotyczy to zwłaszcza właścicieli uciążliwych zakładów, np. bazy transportowej.

Natomiast art. 144 kodeksu cywilnego stanowi, iż „Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych”.

Przykładem immisji mogą być np. nadmierny hałas, zapach, zanieczyszczenie powietrza, pył, spaliny, dym czy zacienienie sąsiedniej nieruchomości. Do immisji należą również takie działania, które skutkują oddziaływaniem na psychikę człowieka np. powodując lęk, niepokój, rozdrażnienie, odrazę, a nawet takie które powodują negatywny odbiór społeczny czy też moralny.

Zaznaczyć należy, że niedozwolone są immisje przekraczające przeciętną miarę. W związku z tym niezbędne jest zasięgnięcie opinii kancelarii, aby ocenić, czy dane działanie sąsiada jest niedopuszczalne oraz jakie kroki prawne można podjąć w świetle zastanego otoczenia prawnego, uregulowań administracyjnych, stosunków sąsiedzkich, lokalnych zwyczajów.

W związku z immisjami podstawowym roszczeniem jest żądanie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie dalszych naruszeń wynikające z art. 222 kodeksu cywilnego. Aby realizować takie roszczenie należy złożyć pozew do Sądu. Często takie sprawy kończą się doprowadzeniem do zmiany sposobu korzystania z uciążliwej nieruchomości.

Do katalogu dostępnych roszczeń należą także sprawy o naruszenie dóbr osobistych w związku z immisjami. Najczęstsze przypadki to takie, gdy działalność sąsiada oddziałuje na psychikę człowieka, narusza np. prawo do wypoczynku, niezakłóconej możliwości korzystania ze swojej nieruchomości. Poszkodowany może domagać się również pieniężnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Kancelaria Prawna Krzeszewski & Partnerzy

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.